اگر در حال خواندن این مطلب مفید هستید حتما کلمه تجربه کاربری(UX) را در گوگل جستجو کرده‌اید. در ادامه این مقاله شما را با مفهوم کلی تجربه کاربر یا UX، تاریخچه آن و موارد دیگر آشنا می‌کنیم. اگر بخواهیم UX را با یک مثال ساده بیان کنیم بد نیست در مورد پاسخ سوالات زیر کمی فکر کنید:
حس شما در خریدن و استفاده از یک گوشی آیفون نسبت به یک گوشی معمولی نوکیا بدون سیستم چیست؟ چه تجربیاتی باعث میشود تا یک محصول را انتخاب کنید و سپس اقدام به خرید آن کنید. ممکن است با تجربیات خوب و یا بد استفاده از یک محصول رویرو شده باشید. اگر در مورد همان مثال خرید گوشی فکر کنید، تجربه بد همین است که استفاده از یک گوشی بدون سیستم اندروید یا IOS هیچ قابلیتی حتی برای ساده ترین کار مثل چک کردن ایمیل به شما نمی دهد. پس همین تجربیات است که باعث می شود که یک محصول را انتخاب کنید.
طراحی تجربه کاربر (UX) چیست؟
طراحی تجربه کاربر (UX) فرآیندی است که تیم‌های طراحی از آن برای خلق محصولاتی استفاده می‌کنند که تجربیات معنی‌دار و مرتبط را برای کاربران فراهم می‌کنند. این شامل طراحی کل فرآیند کسب و یکپارچهسازی محصول، از جمله جنبه‌های برندینگ، طراحی، قابلیت استفاده و عملکرد است.
آنچه طراحان UX انجام می‌دهند فراتر از طراحی UI است.
“طراحی تجربه کاربر” اغلب به جای کلماتی مانند “طراحی رابط کاربر” و “قابلیت استفاده” به کار می‌رود. با این حال، در حالی که قابلیت استفاده و طراحی رابط کاربر (UI) جنبه‌های مهمی از طراحی UX هستند که طیف وسیعی از حوزه‌های دیگر را نیز پوشش می‌دهند. یک طراح UX با کل فرآیند کسب و یکپارچهسازی یک محصول، از جمله جنبه‌های برندینگ، طراحی، قابلیت استفاده وعملکرد سروکار دارد. این داستانی است که قبل از این که دستگاه حتی در دست کاربر باشد، شروع میشود.
هیچ محصولی یک جزیره نیست. یک محصول بیشتر از یک محصول است. این یک مجموعه منسجم و یکپارچه از تجربیات است. در تمام مراحل یک محصول یا سرویس از نیت اولیه تا بازتاب نهایی، از کاربرد اول تا کمک، خدمات، و نگهداری فکر کنید. دون نورمن، مخترع اصطلاح “تجربه کاربر” است.
محصولاتی که تجربه عالی کاربر را فراهم می‌کنند (به عنوان مثال، آیفون) نه تنها با مصرف یا استفاده محصول در ذهن، بلکه با کل فرآیند کسب، یکپارچهسازی، سازمان‌دهی و حتی عیب‌یابی آن طراحی می‌شوند.
به طور مشابه طراحان UX تنها بر ایجاد محصولاتی که قابل‌استفاده هستند تمرکز نمی‌کنند؛ تمرکز ما بر جنبه‌های دیگری از تجربه کاربر مانند لذت، کارایی و سرگرمی است. در نتیجه، هیچ تعریف واحدی از تجربه یک کاربر خوب وجود ندارد. در عوض، تجربه خوب کاربر چیزی است که نیازهای یک کاربر خاص را در زمینه خاصی که در آن از محصول استفاده می‌کند، برآورده می‌کند.
طراحان UX در نظر می‌گیرند که کاربر چرا، چه چیزی و چگونه از محصول استفاده می‌کنند.
به عنوان یک طراح UX، شما باید چرایی، چیستی و چگونگی استفاده از محصول را در نظر بگیرید. چرا انگیزه‌های کاربران برای اتخاذ یک محصول شامل چیست، چه به وظیفه‌ای که می‌خواهند با آن انجام دهند مربوط باشند و چه به ارزش‌ها و نظراتی که کاربران با مالکیت و استفاده از محصول مرتبط هستند، می‌باشد. طراحان UX با چرا شروع می‌کنند قبل از تعیین آنچه که مورد نیاز طراحی است و سپس چگونگی ایجاد محصولاتی که کاربران نیاز دارند را تولید می‌کنند.
از آنجا که طراحی UX کل سفر کاربر را در بر می‌گیرد، این یک فیلد چند رشته‌ای از طراحان UX است که از زمینه‌های مختلفی مانند طراحی بصری، برنامه‌نویسی، روان‌شناسی و طراحی تعامل حاصل شده‌اند. کارهای معمول یک طراح UX متفاوت است، اما اغلب شامل تحقیقات کاربر، ایجاد شخصیت، نمونه‌های اولیه تعاملی و همچنین طرح‌های آزمایشی میشود. این وظایف می‌تواند از یک سازمان به سازمان دیگر متفاوت باشد. اما آن‌ها همیشه از طراحان می‌خواهند که حامی کاربران باشند و نیازهای کاربران را در مرکز تمام تلاش‌های طراحی و توسعه نگه دارند تا زمانی که تمام مسایل مربوطه و نیازهای کاربر را به طور بهینه بررسی کنند.
چگونه شغل خود را از طراحی گرافیکی به طراحی UX تغییر دهید.
اگر شغلی وجود داشته باشد که ۱۰۰ % با ایده عمومی در مورد طراحی ارتباط داشته باشد، طراحی گرافیکی است. از قوس‌های طلایی آشنا از مارک مک‌دونالد گرفته تا تایپوگرافی و رنگ‌های پوسترهای فیلم. طراحان گرافیک برخی از نمادین‌ترین و حاضر ترین طرح‌های اطراف ما را ایجاد می‌کنند. پس چرا یک طراح گرافیکی مثل شما می‌خواهد شغل خود را به طراحی UX تغییر دهد؟
خوب، برای یک نفر، می‌توان چیزهای زیادی در مورد احساس رضایت و موفقیت ناشی از محصولاتی که بر روی آن‌ها کار می‌کنید به جای کار بر روی ظاهر گفت. علاوه بر این، با توجه به مقیاس، متوسط حقوق یک طراح گرافیک در ایالات‌متحده ۴۱۰۰۰ دلار است اما همین هزینه برای یک طراح UX بالغ بر ۷۴۰۰۰ دلار است. دلیل این حرکت هر چه که باشد، واضح است که می‌تواند یک حرکت بسیار باارزش باشد. اما چگونه از طراحی گرافیکی به طراحی UX تغییر جهت می‌دهید؟
تجربه کاربر و طراحی تجربه کاربر چیست؟
تجربه کاربر (UX) چیزی است که کاربر از یک محصول خاص در زمان استفاده از آن محصول تجربه می‌کند. بنابراین وظیفه طراح UX ایجاد محصولی است که بهترین تجربه ممکن کاربر را فراهم کند. چطور این اتفاق افتاد؟
خب، با تحقیق بسیار زیاد شروع میشود. شما نمی‌توانید هیچ چیز با ارزشی برای یک کاربر ایجاد کنید مگر اینکه بدانید چه نوع مشکلاتی را می‌خواهند با انتخاب آن محصول حل کنند و چگونه می‌توانید شما آن مشکلات را با طراحی منحصر به فرد رفع کنید تا کاربر بخواهد به راه‌حل شما نیاز داشته باشد. شما تنها این درک را از طریق تعامل با کاربران به دست خواهید آورد.
فاکتورهای مورد توجه طراحان تجربه کاربر چیست؟
ظاهر محصول
احساس محصول
قابلیت استفاده آن محصول
ظاهر یک محصول تماما در مورد ایجاد محصولی است که جذابیت بصری دارد. به ویژه با ارزش‌های یک کاربر هماهنگ است و روح آنچه که آن‌ها در آن محصول انتظار دارد را درک می‌کند. به عبارت دیگرنه تنها باید زیبا به نظر برسد بلکه باید درست وکامل نیز به نظر برسد. در انجام این کار، یک پیوند اعتماد و اعتبار بین محصول و کاربر ایجاد میشود.
بعد احساس نیز باید در مورد تولید محصولات مورد توجه قرار بگیرد. یعنی اگر با آن‌ها تعامل داشته باشید و یا نسبت به آن‌ها واکنش نشان دهید، محصولات باید تجربه لذت بخشی داشته باشند و نه فقط یک تجربه عملی.
در نهایت قابلیت استفاده سنگ بنای تجربه کاربر است. اگر یک محصول قابل‌استفاده نباشد، تجربه استفاده از آن هرگز نمی‌تواند خوب باشد. طراحان UX می‌خواهند محصولاتی ایجاد کنند که به طور ایده‌آل برای رفع نیازهای خاص کاربر مناسب باشند و قابل‌پیش‌بینی باشند.
موارد مشترک طراحی گرافیکی و طراحی UX چیست؟
طراحی احساسی
طراحی گرافیکی در مورد ارتباط احساسی از طریق تایپوگرافی، رنگ و تصویر است. فونت‌ها و رنگ‌های تیره و تیره‌تر، جدی تلقی می‌شوند. در حالی که فونت‌ها و رنگ‌های روشن تمایل به ایجاد حس شادی و هیجان دارند. از این رو طراحان گرافیکی اغلب طراحان احساسی هستند که واکنش‌های خاصی را در یک کاربر ایجاد می‌کنند. طراحی UX همچنین در مورد شکل‌دهی احساسات کاربر است. اگر چه تمایل دارد یک تصویر بزرگ‌تر و بزرگ‌تر از تجربه کل کاربر با محصول داشته باشد ولی طراحان UX علاوه بر تمرکز بر روی تایپوگرافی و رنگ‌های مناسب، به طراحی حرکت، لحن محتوا و معماری اطلاعات نیز توجه دارند
تفکر خلاق
طراحان گرافیکی و طراحان UX هر دو به یک اندازه در تفکر خلاق مهارت دارند. برای طراحان گرافیک، ایجاد جلوه‌های بصری که به قراردادها پایبند هستند مورد توجه قرار می‌گیرند و به طور موثر ارتباط برقرار می‌کنند. در حالی که حفظ حس اصالت (ایستادن در میان رقابت) نیازمند تفکر خلاق و انتقادی جدی است. به همین ترتیب، طراحان UX باید محصولاتی ایجاد کنند که مشکلات کاربران را حل کند و گاهی اوقات، راه‌حل‌های متعارف همیشه بهترین یا مناسب‌ترین راه‌حل‌ها نیستند.
تهیه نمونه اولیه
طراحان گرافیکی اغلب قبل از ارائه یک طرح تمام‌شده یک قالب و سازه‌ای از طرح‌های خود را ایجاد می‌کنند. این کار به مشتریان این فرصت را می‌دهد تا درباره طرح‌های خود بازخورد ارائه کرده و آن‌ها را بهبود بخشند، بدون اینکه لازم باشد از صفر شروع کنند. طراحان UX نمونه‌های اولیه را نیز ایجاد می‌کنند. اما اینها کم‌تر بر “ظاهر” محصول و بیشتر بر “احساس” آن تمرکز دارند. این نمونه اولیه قابل‌استفاده نیست؟ مطلوب است؟ این ها سوالاتی هستند که طراح UX می‌خواهد به آن‌ها پاسخ دهد.
طراحی گرافیکی و طراحی UX چه تفاوتی دارند؟
کاربر محور در مقابل پیکسل محور
طراحان گرافیکی تمایل به دنبال کردن پیکسل در طرح‌های خود دارند. اطمینان از اینکه متون دارای فاصله‌گذاری کامل و رنگ‌ها مطابق با دستورالعمل‌های برند هستند، اغلب بخش قابل‌توجهی از کار طراحان گرافیک و به دلایل خوب را به خود اختصاص می‌دهد. با این حال، طراحان UX در درجه اول بر کاربران تمرکز دارند. آن‌ها رابط بین کاربران و محصول را مطالعه می‌کنند. راه‌هایی را برای اطمینان از اینکه محصول به نیازهای کلیدی کاربر پاسخ می‌دهد پیدا می‌کنند. و آن‌ها این کار را با انجام تحقیقات زیادی از طریق صحبت کردن و مشاهده کاربران، ایجاد شخصیت و داستان کاربر، انجام تست قابلیت استفاده بر روی محصولات و بسیاری دیگر انجام می‌دهند.
حل مساله تکراری
طراحی UX یک فرآیند حل مساله تکراری است و می‌تواند بسیار متفاوت از کاری باشد که شما به عنوان یک طراح گرافیکی انجام می‌دهید. این کار با شناسایی یک مشکل شروع میشود. این موضوع اغلب از طریق تحقیقات کاربر به دست می‌آید و در صورت عدم وجود، از طریق تحقیقات کاربر تایید میشود. هیچ نقطه‌ای در حل مشکلاتی که کاربران به آن‌ها اهمیت نمی‌دهند وجود ندارد. آن‌ها برای حل این مشکلات پولی پرداخت نخواهند کرد و این بدان معناست که شرکت شما پول در نخواهد آورد.
از مرحله شناسایی مشکل تحقیقات بیشتری در مورد چگونگی حل مشکل به روشی انجام میشود که کاربر معمولا از طریق مشاهدات، نظرسنجی‌ها و … راضی باشد. این تحقیق به طراحی محصول اطلاع می‌دهد و سپس نشانه‌ها با کاربران تست می‌شوند تا ببینند که آیا این تحقیق منجر به راه‌حل‌های درست میشود یا خیر. طرح‌ها به طور مداوم تکرار می‌شوند تا زمانی که تحقیقات تایید کنند که آن‌ها به اندازه کافی خوب هستند.
زمانی که این اتفاق می‌افتد، محصول راه‌اندازی میشود اما فرآیند طراحی تمام نشده است. طراحی به طور مداوم تست خواهد شد و بازخورد کاربر گرفته خواهد شد، در نتیجه دور جدیدی از تحقیقات کاربر آغاز خواهد شد. پیشرفت‌های آتی در طراحی براساس این بازخورد انجام خواهد شد.
چند رشته‌ای در مقابل تخصصی
طراحی گرافیکی یک رشته تخصصی است و سطح مشخصی از مهارت و مجموعه‌ای از مهارت‌های تخصصی (مانند تایپوگرافی و نظریه رنگ) برای تولید تصاویر بصری بزرگ مورد نیاز است. از سوی دیگر، طراحی UX چند رشته‌ای است و شامل بسیاری از رشته‌های دانش است. طراحان UX باید به طور مداوم در مورد روان‌شناسی انسان،طراحی تعامل، معماری اطلاعات و تکنیک‌های تحقیق کاربر یاد بگیرند تا راه‌حل‌های درستی برای مشکلات کاربر ایجاد کنند. دان نورمن، مردی که اصطلاح “تجربه کاربر” را ابداع کرد توضیح می‌دهد که تجربه کاربر “تمام جنبه‌های تجربه شخصی با سیستم شامل گرافیک طراحی صنعتی، رابط، تعامل فیزیکی و راهنما” را پوشش می‌دهد.
جمع بندی
در این راهنمای جامع تحربه کاربر یا UX، سعی کردیم جنبه‌های مختلف این رشته را در زمینه دیزاین و طراحی مورد بررسی قرار دهیم. ماهیت UX و هم چنین تفاوت بین طراحی گرافیکی و طراحی تجربه کاربری را تحلیل کردیم. اگر علاقه‌مند به یادگیری تجربه کاربر یا UX در زمینه دیزاین هستید خوب است از کلاس‌های آموزشی آکادمی آمانج بهره‌مند شوید تا وارد بازار کار شده و به سطح درآمد مناسبی برسید. امیدوارم با مطالعه این راهنما درک قابل قبولی از رشته طراحی تجربه کاربر کسب کرده باشید.
