سرآغاز پیدایش بیت کوین
بیت کوین ارز دیجیتال نوظهور در سال 2009 توسط شخص یا گروهی به نام ساتوشی ناکاموتو معرفی شد که باعث ایجاد یک جرقه در حوزه فناوری و تکونولوژی های مالی در جهان شد. این ارز از طریق شبکه ی خودش (یعنی شبکه ی بلاکچین) به صورت همتا به همتا ارسال و دریافت میشود. درواقع هدف از ایجاد این ارز بر بستر بلاکچین از بین بردن نیاز به سیستم واسطه بین افراد بود, در این روش دیگر نیازی به سازمان هایی مانند سنترال بانک برای آماده سازی انتقال وجود نداشت.
بیت کوین با ایده ی رفع مشکل سیستم های مالی ایجاد شد. انتقال این ارز دیجیتال در سطح جهان کارمزد بسیار کمتر و همچنین سرعت انتقال بالاتری نسبت به انتقال وجه بین بانک های مرکزی داشت.
بیت کوین توسط هیچ نهاد, ارگان دولتی و یا بانک ها قابل کنترل نیست و نیازی به وابستگی به این نهاد ها ندارد. تمرکز زدایی از ارز های فیات (اسکناس های کاغذی) باعث جلب توجه این رمزارز شد. دلیل پرطرفدار بودن این ارز دیجیتال بین علاقه مندان به بازار های مالی همین خاصیت همتا به همتا و امنیت و ساختار قدرتمندش میباشد.
پیدایش بیت کوین پس از فروپاشی اقتصادی در جهان
یکی از دلایل آمادگی برای بستر ارز دیجیتال بحران مالی سال 2008 بود, درست یک سال قبل از انتشار اولین ارز دیجیتال و اولین انتقال بیت کوین بر بستر بلاکچین یک بحران اقتصادی در جهان به وجود آمد که از آمریکا آغاز شد و در نهایت به سراسر جهان انتقال پیدا کرد.
عواملی همچون حباب مسکن در آمریکا که به اوج خود در همان سال رسید و همچنین ورشکستگی بانک ها در راستای سیاست های اقتصادی که در سایر بخش های اقتصاد نیز نمایان گردید.
به ترتیب این ورشکستی به سایر کشور های جهان سرایت کرد و باعث افزایش بیکاری و کاهش تولید و در نتیجه کاهش رشد اقتصادی جهان بود. سیاست اشتباه بانک ها نتیجه ی فروپاشی اقتصاد جهانی شد !
در واقع این بحران مالی قبل از پیدایش بیت کوین رقم خورد اما زمینه ی ایجاد چنین بستری را برای بیت کوین در سال بعد فراهم کرد . مواردی مانند نظارت مستقیم افراد بر روی دارایی به نام سیستم مالی غیر متمرکز, جلوگیری از تورم و عرضه ی محدود این ارز و همچنین عدم نیاز به واسطه برای کنترل باعث نیاز سراسری شد.
اجرای سیاست های مالی بدون نقص باعث شکل گیری یک ساختار جدید در بازار های مالی شد. البته باید به این مطلب اشاره کرد که بیت کوین در سال 2009 یعنی یک سال بعد از بحران مالی, استخراج شد.
صرافی ها و کیف پول ها نیز در سال 2010 ایجاد شدند و شبکه به تدریج گسترش یافت و رشد کرد.
در این مقاله ضمن آشنایی با اولین ارز دیجیتال, برخی اطلاعات که ممکن است برای شما جالب باشد نیز ارائه خواهیم کرد.
بیت کوین چیست؟
در واقع بیت کوین یک رمزارز یا بهتر بگوییم یک دارایی دیجیتالی است. بیت کوین یک نوع پول دیجیتال است. میتوانیم آن را مانند کارت بانکی درنظر بگیریم که مقداری پول در داخل آن نگهداری میکنیم و غیر قابل دیدن میباشد. بیت کوین در واقع به معنی موجودی حساب شما میباشد, برای انتقال و جابهجایی این ارز نیز از شبکه بلاکچین استفاده میکنیم.
از طریق بیت کوین میتوان خریدهای خود را انجام داد. امروزه اکثر فروشگاه های اینترنتی و همچنین فروشگاه های تجاری مطرح دنیا از بیت کوین به عنوان یک دارایی پشتیبانی میکنند. اولین کشور پذیرنده ی بیت کوین کشور السالوادور بود که این ارز را به عنوان ارز قانونی معرفی کرد.
بعد از اینکه الساوادور این ارز را قانونی دانست در کشور های دیگر نیز قانون هایی برای استفاده از این ارز تصویب گردید.
در حال حاضر اکثر شرکت های مطرح دنیا نیز بیت کوین را به عنوان روش پرداخت قبول میکنند. شرکت هایی نظیر: گوچی (Gucci), پیپال (PayPal), مسترکارت (Mastercard), توییچ (Twitch) و ویزا (Visa) نقل و انتقال با بیت کوین را میپذیرند .
بیت کوین و بلاکچین
بیت کوین یک واحد پول برای خرید یا فروش و همچنین یک دارایی برای سرمایه گذاری میباشد. اما شبکه بیت کوین به زیر ساخت این ارز گفته میشود که با استفاده از فناوری بلاکچین ایجاد شده است. شبکهی بلاکچین مسئول پردازش و تایید تراکنشها میباشد. در واقع زمانی که شما قصد خرید و یا فروش این ارز را دارید و این ارز را منتقل میکنید تراکنشی ثبت خواهد شد که وظیفه ی این ثبت و تایید توسط شبکه ی بلاکچین میباشد. بلاکچین زنجیره ای از بلاک ها میباشد.
هر بلاک متشکل از هدر بلاک, فهرست تراکنش ها و شماره ی بلاک میباشد که داخل بلاک ها ذخیره میشود.
ویژگی های بیت کوین
بیت کوین به خاطر ساختاری که دارد محبوب شده است, در زیر لیستی از مزیت های این ارز دیجیتال ذکر شده است.
غیر متمرکز بودن: همانطور که در ابتدای مقاله ذکر شد خاصیت غیر متمرکز بودن یکی از مزایای این ارز دیجیتال میباشد و کنترل دولت ها بر روی این رمز ارز غیر ممکن میکند. حالا سوالی که پیش می آید این است که چه کسی امنیت این شبکه را تأمین میکند؟ درواقع این شبکه توسط فناوری بلاکچین محافظت میشود, توسط نود ها در یک دفتر حسابداری کل در معرض مشاهده ی تمام افراد شبکه میباشد ثبت میشود.
بلاکچین: فناوری بلاکچین مانند یک دفتر توزیع شده و عمومی میباشد. این دفتر متشکل از زنجیره ای از بلوک های میباشد. هر بلوک شامل اطلاعات از تراکنش های جدید است که به بلوک قبلی متصل میشود. در واقع کلید تغییرات بلاک قبلی در بلاک جدید ذخیره میشود. برای تغییر هر تراکنش در بلاک باید توسط هزاران گره تایید شود که در تاریخچه ی بلوک قابل مشاهده است به همین دلیل نمیتوان تغییراتی در آن اعمال کرد .
تراکنش مستقیم: انتقال بیت کوین از یک کیف پول به کیف پول دیگر بدون نیاز به واسطه میباشد و همین امر باعث کاهش هزینه و زمان تراکنش میشود, این نوع انتقال, امنیت و حریم خصوصی شبکه را افزایش میدهد. مراحل انجام فرایند تراکنش با ایجاد یک کلید خصوصی توسط فرستنده و ایجاد یک کلید عمومی توسط شخص دریافت کننده انجام میگیرد.
در مرحله بعد این تراکنش توسط یک امضای دیجیتال ایجاد شده توسط فرستنده و با کلید مخصوص به شبکه بلاکچین به نود ها ارسال میشود. نود ها تراکنش را بررسی میکند, این بررسی شامل اعتبارسنجی امضای دیجیتال و همچنین بررسی تاریخچه ی تراکنش میشود. تراکنش نیز در یک بلوک به بلاکچین اضافه خواهد شد.
حال باید با مفهوم نود نیز آشنا شویم. نود ها به کامپیوتر ها و دستگاه هایی گفته میشود که به شبکه متصل هستند, تأیید و اعتبار تراکنش را بررسی میکنند. امنیت شبکه را با استفاده از قوانین شبکه تامین میکنند.این نودها به صورت مستقل کار میکنند, همتا به همتا عمل میکنند, تراکنش های جدید را به دیگر نود ها انتقال میدهند.
ماینینگ: مرحله تایید تراکنش و اضافه شدن به بلاکچین همچنین اضافه شدن بیت کوین های جدید به شبکه را ماینینگ میگویند. این فرایند به دلیل استفاده از مکانیزم اثبات کار, مصرف انرژی و هزینهی بسیار بالایی دارد . ماینینگ خود به دو قسمت تبدیل میشود.
قسمت اول شامل حل مسائل پیچیده ریاضی برای تایید و ثبت تراکنش ها میباشد, که به وسیلهی نودهای شبکه انجام میشوند.
قسمت دوم فرایندی جهت ایجاد بلوک های جدید میباشد, که واژه ی مکانیزم اثبات کار نام میگیرد. این مسائل نیاز به قدرت پردازشی بسیار بالایی دارند, که ماینرها باید با سرعت بسیار بالا این مورد را انجام دهند.
روش استخراج بیت کوین طی فرآیند ماینینگ با حل معادلات پیچیده ریاضی توسط ماینرها میباشد. ماینرها با داشتن انگیزه دریافت پاداش، تراکنشها را تایید میکنند و رمزارزهای جدید استخراج شده را به شبکه اضافه میکنند. پس برای بدست آوردن بیت کوین نیاز به دستگاه های ماینینگ داریم که با استفاده از آن بتوانیم این ارز را استخراج نماییم.
ماینینگ خود به قسمت های مختلفی تقسیم میشود. این مراحل شامل جمع آوری تراکنش ها, حل معادلات و تایید بلوک میباشد.در نهایت نیز پاداش ماینر که شامل کارمزد تراکنش های داخل بلوک میشود نیز محاسبه خواهد شد.
عرضه محدود
تعداد کل بیت کوین ها از 21 میلیون واحد تشکیل میشود, تا به امروز فقط 19 میلیون واحد از این ارز استخراج شده است. (تقریبا 90 درصد از عرضه ی کل این رمز ارز! )
عرضه بیت کوین ارتباط مستقیمی با استخراج آن دارد. در واقع هر ده دقیقه که یک بلاک ایجاد میشود مقداری بیت کوین و همچنین کارمزد تراکنش های داخل بلاک را برای استخراج کنندگان به همراه دارد.
حال با مفهومی به نام هالوینگ آشنا میشویم .هالوینگ کاهش جایزه ی بیت کوین برای استخراج کنندگان میباشد. این رویداد هر چهار سال یک بار اتفاق می افتد و جایزه ی این استخراج را به نصف کاهش میدهد.
تا به امروز یعنی سال 2024 پاداش استخراج به 3.125 بیت کوین کاهش یافته است. حدودا 100 سال دیگر استخراج این رمز ارز تمام میشود و آخرین بیت کوین نیز استخراج خواهد شد. یکی از دلایلی که چرا از ابتدای عرضه تا به امروز (استخراج در 15 سال) %90 این کوین استخراج شده است و %10 دیگر 100 سال به طو خواهد انجامید این است که پاداش در هاوینگ کاهش میابد پس به سبب آن عرضه ی بیت کوین کاهش میابد و در نتیجه شاهد کاهش استخراج بیت کوین خواهیم بود.
از دلایل ثابت بودن مقدار عرضهی کل بیت کوین میتوان به جلوگیری از تورم و جلوگیری از کاهش ارزش آن اشاره کرد. محدود بودن آن سرمایه گذاران و کاربران را تشویق به نگهداری (هولد کردن) این ارز میکند. از یک منظر دیگر محدود بودن باعث میشود که با گذشت زمان پاداش به ماینرها کاهش پیدا کند تا در تنظیم عرضه نیز کمک کننده باشد.
قیمت بیت کوین
14 سال پیش در زمان عرضهی بیت کوین قیمت هر واحد بالغ بر 0.0025 دلار بوده است که در زمان ایجاد اولین صرافیها به قیمت حدود 0.08 دلار رسید, امروزه قیمت هر واحد بیت کوین به عدد 71 هزار دلار رسیده است و یک سقف قیمتی برای این ارز میباشد.
سال 2010 که اولین تراکنش واقعی ثبت شد, دو عدد پیتزا به مبلغ 10,000 بیت کوین خریداری گردید که به روز پیتزای بیت کوین نیز معروف شد.
تا به این لحظه حدود 6340 صرافی بیت کوین را در لیست ارزهای خود قرار داده اند. البته این صرافی ها شامل صرافی های متمرکز, غیر متمرکز و همچنین صرافی هایی که فقط در مناطق خاصی فعالیت میکنند میشود.
در این مقاله با بیت کوین و شبکه ی بلاکچین آشنا شدیم, به توضیح چند مفهوم اصلی از این رمز پرداختیم و تاثیر این فناوری مالی را در دنیای اقتصاد بررسی کردیم, همچنین ضمن آشنایی با این ارز دیجیتال در مورد روش های استخراج آن, امنیت و همچنین سایر مزایای این ارز توضیحاتی ارائه شد .
امیدوارم که از خواندن این مقاله لذت برده باشید.