طراحی سقف پایانه های مرزی با استفاده از سازه فضاکار و اهمیت آن در برگزاری مراسم اربعین
اربعین یکی از بزرگترین مراسم مذهبی مسلمانان شیعه است که هر سال به مناسبت چهلمین روز شهادت امام حسین (ع) و یاران باوفایش در واقعهٔ عاشورا برگزار می شود. این مراسم عظیم هر سال با میلیون ها نفر از اندیشمندان، علما، روحانیون و زائرانی که از کشورهای مختلف به سوی عراق حرکت میکنند، برگزار میگردد. با توجه به اهمیت و بزرگی این مراسم، برگزاری آن نیازمند تدابیر ویژهای است که از جمله آن می توان به سقف سالن های پایانه های مرزی اشاره کرد. در این مقاله، به بررسی اهمیت ویژه ساخت سقف پایانه های مرزی با استفاده از سازه فضاکار در زمان مراسم اربعین می پردازیم.
اربعین ، مبدا حرکت ، جوشنده و تمام نشدنی تبلیغ و ترویج فرهنگ حسینی ، اعلان بیعت با ولی خدا امام زمان (عج) و در واقع نوعی مهاجرت نمادین همراه با عشق و ایمان از خود به سوی امام حسین (ع) است.
بزرگ داشت روز اربعین و عزاداری ویژه در این روز به این سبب است که امام سجاد (ع) به همراه اهل بیت سید الشهدا بعد از چهل روز از واقعه عاشورا در راه بازگشت از شام دوباره وارد سرزمین کربلا شدند و توانستند بر مصائب وارد شده بر امام حسین (ع) و یارانشان و بر بدن های عزیزانشان گریه و عزاداری کنند و این مطلب را شیخ بهایی در کتاب توضیح المتاجر خود می آورد: در این روز (اربعین) اهل بیت امام حسین (ع) بعد از شام به کربلا آمدند تا اقامه عزا کنند و سپس به مدینه باز گردند و همچنین در این روز است که امام سجاد (ع) سر مطهر پدر و یاران پدرشان را به بدن های شریفشان ملحق نمودند و بدن های مطهر را به درستی به خاک سپردند و این مطلب را ابوریحان بیرونی در کتاب الاثار الباقیه خود آورده است.
اربعین روزی است که جابر بن عبدالله انصاری ( صحابه خاص پیامبر اکرم) خود را برای زیارت امام حسین (ع) از مدینه به کربلا رساند و او نخستین کسی است که در روز اربعین قبر امام حسین (ع) از زیارت کرد.
“قافله عشق شه بی معین شد به سر تربت شاه، اربعین
جابر و خیل غم و آل رسول کرد به یکباره در آنجا نزول
چشم اسیران دیار دمشق دید دگر مقتل سلطان عشق”
( نغمه حسینی صفحه ۲۲۶ )
آنچه که زیارت روز اربعین را اهمیت می دهد ، زیارت مخصوص روز اربعین است که امام صادق (ع) آن را به صفوان ابن مهران تعلیم دادند. صفوان مهران از امام صادق (ع) نقل می کند و می گوید: مولایم امام صادق (ع) درباره زیارت اربعین به من فرمودند : هنگامی که قسمت قابل توجهی از روز بر آمد این زیارت ( زیارت اربعین) را بخوان که این مطلب در کتاب تهذیب الاحکام شیخ طوسی ذکر شده است.
اما روایت معتبر و موثقی که از امام حسن عسگری (ع) در باب زیارت امام حسین (ع) در روز اربعین ذکر شده است ادله محکم دیگری است بر زیارت آقا امام حسین (ع) و یارانشان در روز اربعین که این روایت چنین است:
علامت مومن ۵ چیز است :
۱ – اقامه 51 رکعت نماز در شبانه روز
۲ – زیارت اربعین
۳ – انگشتر به دست راست کردن
۴ – جبین بر خاک نهادن به هنگام سجده
5 – اطعام کردن
نکته این روایت این جا است که اهمیت زیارت اربعین را آن هم در کنار اقامه نماز به عنوان یکی از نشانه های ایمان بیان کرده است. با توجه به آن چه گفته شد زنده نگه داشتن نهضت تاریخی عاشورا ، رسیدن کاروان اسرا در مسیر بازگشت از شام به صحرای کربلا در روز اربعین و بهره وری تربیتی از یاد و خاطره تاریخی عاشورا و روایات اهل بیت (ع) بر زیارت روز اربعین از دلایل اهمیت روز اربعین امام حسین (ع) ، برگزاری باشکوه آن است.
پیاده روی اربعین و زیارت امام حسین (ع) نزد اهل بیت (ع) بسیار محبوب و مورد ستایش بوده است و این بزرگواران علاوه بر احادیث و روایات فراوانی که در ستایش از زیارت امام حسین (ع) ذکر کرده اند شرایط و چگونگی این زیارت را نیز بیان کرده اند تا زائر ایشان بیشترین ثواب را از این عمل عبادی ببرند. می توان این روایات معتبر را در کتاب های معتبر و صحیح سند کامل الزيارات و بحارالانوار یافت.
در روایات به زیارت امام حسین (ع) بسیار تاکید شده است و ثواب بسیار زیادی بر زائر آن شرده اند از جمله : استغفار اهل بیت (ع) بر زائر اباعبدالله حسین (ع) ، شادی دل اهل بیت از زائر اباعبدالله حسین (ع) ، برکت در روزی و طول عمر زائر اباعبدالله حسین (ع) و ضمانت امیرالمؤمنین در قیامت بر زائر اباعبدالله حسین (ع) .
امام حسین (ع) در راستای اهداف خود یک حرکتی را به ثمر رساندند که باعث احیای اسلام ناب محمدی شد. این جان فشانی امام حسین (ع) باعث احیای دین اسلام و مبارزه با دشمنان اسلام است. مصائب و سختی هایی برای امام حسین (ع) به وجود آمد برای هیچ یک از امامان و پیامبران وجود نداشته است و مصائب امام حسین (ع) از همه مصائب عالم اعظم تر بود و این دلیل بر اهمیت دادن به عزای امام حسین (ع) است.
پیاده روی اربعین و زیارت امام حسین (ع) با پای پیاده ریشه تاریخی دارد، چرا که همان طور که گفته شد جابر بن عبدالله انصاری و عطیه عوفی با پای پیاده از مدینه به سمت کربلا حرکت کردند و در روز اربعین به کربلا رسیدند و اینان نخستین کسانی بودند که با پای پیاده به سمت کربلا رفتند و اولین زائران حرم امام حسین (ع) بودند و پس از او طبق روایات تاریخی بسیاری از مردم از جمله شیخ انصاری نیز با پای پیاده برای زیارت اربعین به کربلا رفتند. ( کتاب منتهی الامال)
پیاده روی به سوی مرقد شریف امام حسین (ع) در اکثر برهه های تاریخی توسط مردم و بزرگان دین انجام می شده است و حتی جان زائران در خطر بوده است اما با این وجود زائران عاشقانه خطرات این سفر راه جان می خریدند و به پابوس امام حسین (ع) به خصوص در روز اربعین می رفتند. از عوامل مؤثر بر سفر های پنهانی زیارت امام حسین (ع) و کم رونق بودن و حتی مخفی بودن این آیین بزرگ (پیاده روی اربعین) موضع قدرت های سیاسی سنی و خلفای مخالف اهل بیت (ع) بود که بر سرزمین عراق حکومت می کردند و این عمل را باعث قدرت شیعه می دانستند.
تا آن که در زمان شیخ میرزا حسین نوری این عمل یعنی پیاده روی به سوی کربلا و زیارت اربعین دوباره به طور رسمی احیا شد و این شیخ بزرگوار آخرین پیاده روی خود به سوی سرزمین کربلا را در سال ۱۳۱۹ هجری انجام داد و با پای پیاده به زیارت امام حسین (ع) در روز اربعین رفت.
از آنجا که حزب های بعث حاکم بر عراق این راهپیمایی اربعین را نماد قدرت شیعه می دانست بر همین اساس مانع زیارت حرم امام حسین (ع) و حتی پیاده روی به سوی آن مرقد شریف می شد تا این که محمد صادق صدر با صدور فتوایی این پیاده روی اربعین را واجب اعلام کرد و باعث احیا شدن مجدد این سیره شد و باز دوباره این امر رو به خاموشی رفت تا آن که با سقوط حزب بعث عراق در سال ۱۳۸۱ پیاده روی اربعین احیا شد و هر ساله ابعاد وسیع تری تا به امروز به خود گرفت.
حقیقت این است که امام حسین (ع) هر چه داشتند در راه خدا بذل نمودند و این حرکت حضرت در پیشگاه خداوند متعال دارای منزلت و جایگاه والایی است و هر حرکت جوششی هم که در پی این حرکت حسینی شکل گیرد دارای بهره و پاداش فراوان است. یعنی اگر ما یاد و خاطره امام حسین (ع) را زنده نگه داریم و یا این که به زائران آن حضرت خدمتی کنیم خداوند در برابر کار ما برای امام حسین (ع) پاداشی همچو کوه میدهد، مخصوصا اگر این اقدام کوچک ما مورد رضایت حق باشد.
از آن جا که خداوند متعال مقام خاص و پاداش ویژه به امام حسین (ع) را در برابر شهادتش به ایشان داده است:
وقتی زائر اباعبدالله در نزد خداوند متعال این قدر محبوبیت دارد و اطعام دادن نیز یکی از مواردی است محبوب و مورد رضای خدای حکیم است و در اهمیت و منزلت اطعام همین بس که پروردگار عالم خود را اطعام کننده مخلوقات معرفی می کند (انعام ۱۴) پس پر واضح است که اطعام چنین فردی (زائر امام حسین (ع)) نزد حق بسیار پر برکت و با ارزش است و مالی که در این مسیر هزینه شود برکت دارد چرا که امام حسین (ع) نزد خدای متعال مقام منزلت وصف ناشدنی دارد. چون خود خداوند در قرآن کریم به وجود اهل بیت (ع) (پنج تن آل عبا) اشاره کرده است (احزاب آیه۳۳ ٫ آل عمران ۳) و وجود این عزیزان را به عنوان الگوهای انسان کامل معرفی کرده است (ص ۳۸ احزاب ۳۳)
در سیره امام حسین (ع) در زمینه خدمت رسانی نکات ظریفی وجود دارد که دقت بیشتر خادمان دلسوز اربعین را می طلبد. توجه به شخصیت و حیثیت افراد در امر خدمت رسانی از مهم ترین ویژگی هایی است که شایان توجه می باشد ، چرا که اگر در ضمن اجرای نیکی و احسان و کمک به ارباب رجوع به عزت نفس و آبروی افراد بی توجهی شود نه تنها عمل خدمت رسانی نتیجه مثبت نخواهد داد بلکه مایه انزجار و نفرت نیز خواهد بود.
یکی از بهترین عرصه های خدمت گزاری به بندگان خدا و بلکه خدمت برتر و بالاتر خدمت به مهمانان پروردگار و زائران امکان شریفی است که خداوند جایگاه آنها را رفیع گردانیده است. (سوره نور آیه ۳۶ ) و عنوان نماد و شعائرالله مطرح گردیده اند، چرا که طبق نصوص قران، تعظیم و حرکت در جهت بزرگداشت شعائر الهی امری مهم و مطلوب تلقی گردیده که از دلهای با تقوا بر خواهد آمد ( سوره حج آیه ۳۲ ) با کی تامل در می یابیم که وقتی خدمت به بندگان خدا آن چنان که گفته شد اهمیت داشته و در پیشگاه الهی عظیم به حساب می آید خدمت به بندگانی که در مسیر احیای شعائر الهی قدم می گذارند به طریق اولی ارزش بیشتری داشته .
به منظور جلوگیری از شلوغی و تسهیل ورود و خروج زائران و از دست ندادن زمان در صفها، میتوان از فناوری های مدرن مانند اتوماسیون و سیستم های الکترونیکی استفاده کرد.
همچنین، زائران ممکن است نیاز به اطلاعات و مشاوره داشته باشند. بنابراین، ایجاد مراکز اطلاع رسانی و مشاوره در سالن های پایانه های مرزی میتواند برای زائران بسیار مفید واقع شود. این مراکز می توانند به زائران درباره مسیرها، نقاط مورد نیاز، مراکز اقامتی، و شرایط آب و هوایی اطلاعات لازم را ارائه دهند.
علاوه بر این، به منظور حفظ سلامت زائران، نیازمند اتخاذ تدابیر بهداشتی مثل فراهم کردن امکانات بهداشتی، دسترسی به آب آشامیدنی سالم و بهداشت عمومی است. همچنین، باید مواد ضدعفونی کننده در دسترس باشند تا از انتقال بیماری های واگیردار جلوگیری شود.
مورد دیگر که از اهمیت بالایی برخوردار است مدیریت ارتباط با زائران و ایجاد سیستم های پشتیبانی و اطلاع رسانی است که می تواند به هر چه بهتر برگزار شدن این مراسم کمک کند. ایجاد سامانه های اطلاع رسانی از طریق پیام کوتاه، اپلیکیشن های تلفن همراه و وب سایت های رسمی، زائران را در جریان آخرین اطلاعات و برنامهها قرار دهد و از اطلاعات تازه و مهم به موقع مطلع شوند.
نیاز به هماهنگی میان ادارات و نهادها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. این ادارات و نهادها باید با همکاری و هماهنگی مناسب به منظور بهبود شرایط مرزی و پایانه ها، هماهنگی کامل داشته باشند. این هماهنگی شامل تعیین سقف ظرفیت پذیرش زائران، مدیریت ترافیک و حضور امنیتی میشود.
با توجه به تعداد زیاد زائران و حجم عظیم تردد از کشور به عراق در زمان اربعین، پایانه های مرزی نقش بسیار مهمی در تسهیل و آسان سازی تردد زائران ایفا میکنند. اما از آنجا که این مراسم در یک تاریخ معین برگزار میشود، پوشش سقف پایانه ها باید بتواند در مقابل شرایط جوی مختلف و نامساعد از جمله باران، برف و آفتاب نیز مقاومت کند. طراحی و ساخت سقف پایانه های مرزی با استفاده از سازه فضاکار یکی از مناسب ترین و مقرون به صرفه ترین روش ها میباشد.
سازه های فضاکار به دلیل ویژگی های منحصر به فرد خود می توانند برای سقف پایانه های مرزی به عنوان یک راهکار مناسب در نظر گرفته شوند.
این مزایا شامل:
در زیر به توضیح برخی از این مزایا میپردازیم:
سازههای فضاکار به دلیل استفاده از مواد سبک تر، وزن کلی سازه را کاهش میدهند که موجب کاهش هزینه ها در ساخت و نصب می شود.
سازه های فضاکار با قابلیت مقاومت در برابر باران، برف و آفتاب میتوانند بهترین پوشش را برای پایانه ها در زمان مراسم اربعین را فراهم کنند.
سازه های فضاکار به دلیل طراحی ساده تر و سبک تر، زمانبندی ساخت و نصب سریع تری که نسبت به سازه های سنتی دارند می توانند در پایانه های مرزی و موکب های زائرین اربعین مورد استفاده قرار بگیرند.
سازه های فضاکار با ایجاد پوسته های شفاف، نورپردازی طبیعی و فضای باز، محیط زیبا و دل نشینی را برای زائران اربعین در پایانه های مرزی و موکب ها ایجاد میکنند.
با توجه به مزایای ذکر شده، پیشنهاد می شود که در طراحی و اجرای پایانه های مرزی در مسیر عراق از سازه های فضاکار استفاده شود. این اقدام به بهبود تجربه زائران، کاهش هزینهها و افزایش امنیت و راحتی در برگزاری مراسم اربعین کمک خواهد کرد.
مراسم اربعین به عنوان یکی از بزرگترین رویدادهای مذهبی در جهان اسلام با میلیونها زائر از انواع ملیتها و قومیتها همراه است. ایجاد سقف مناسب برای پایانههای مرزی و پوشش آن در زمان مراسم اربعین با استفاده از سازه های فضاکار، علاوه بر کاهش هزینه ها، به ارتقاء تجربه زائران و افزایش امنیت و راحتی آنها کمک می کند و می تواند از نگاه محیط زیستی نیز مورد توجه قرار گیرد. این اقدام باعث ارتقاء اهمیت پایانههای مرزی در مسیر زیارت اربعین و سهولت در تردد زائران میشود.
شرکت فضاسازه نقش جهان با بیش از 27 سال تجربه در زمینه طراحی، ساخت و تولید سازه فضاکار (فضایی) با دارا بودن چندین پروژه در پایانه های مرزی از جمله پایانه مرزی شلمچه،پایانه مرزی چذابه،پایانه مرزی مهران،پایانه مرزی مرز خسروی و … از جمله برترین و پر افتخارترین شرکت های این حوزه میباشد.
برای دریافت مشاوره ی رایگان بر روی این لینک کلیک کنید