عصر SEO تموم شده؟ تاثیر هوش مصنوعی(Ai) روی مارکتینگ

سال‌ها بود که SEO یا بهینه‌سازی موتورهای جستوجو(که نمی‌دونم چقدر می‌تونه اسم درستی باشه!) حرف اول رو توی دیجیتال‌مارکتینگ می‌زد و شاید هنوز هم بشه گفت که می‌زنه. اگر تاثیر پررنگ اینفلوئنسرها رو برای جذب مشتری فاکتور بگیریم، بیشترین عامل کشوندن ترافیک آنلاین به وبسایت‌ها همچنان متعلق به SEO هست. اما به‌قول خیام بزرگوار: این قافله‌ی عمر حجب می‌گذرد. با ورود قدرتمند Ai به‌عرصه‌ی تِکنولوژی و فناوری تقریبا بازی برای تمام زیرشاخه‌های تِک عوض شد، این وسط مارکتینگ هم دستخوش تغییرات بنیادین و زیادی شد.

تنها 46% از نتایج جستوجوی موتورهای هوش مصنوعی از 10 وبسایت اول نتیجه گوگل هستند.

حالا چرا می‌گم عمر SEO ممکنه به پایان رسیده باشه؟ علت این ادعا این هست که کاربرهای اینترنتی کم‌کم دارن قدم به‌سوی جستوجو از طریق موتورهای جستوجوی Ai می‌ذارن که نتیجه‌هاش رو در قالب یک متن ترکیبی از نتایج چند منبع، به‌علاوه‌ی عکس و فیلم ارائه می‌ده، و چیزی که کاربر دنبالش هست با همون جستوجوی اولیه به‌دست میاد و نیاز کمتری به کلیک کردن روی لینک و وارد شدن توی یک وبسایت احساس می‌شه.

الگوریتم جدید گوگل

گوگل تصمیم گرفته که با استفاده از هوش مصنوعی خودش یعنی Gemini نتیجه‌ی جستوجوی شمارو با یک محتوای ساخته شده توسط هوش مصنوعی (Ai generated) باتوجه به منابع آنلاین ارائه بده که بالاتر از نتایج جستوجوی اصلی گوگل یعنی وبسایت‌های که سابقا نشون داده می‌شدن، قرار می‌گیره، حتی شنیده‌ها براین اساس هست که ممکنه این محتوای ساخته شده بالاتر از Google ad ها یا همون اسپانسرهای گوگل قرار بگیرن. با این تفاسیر احتمال اینکه کسی رو لینک مربوط به وبسایت‌ها کلیک بکنه تا حد خیلی زیادی پایین میاد. اسم این قابلیت جدید هم SGE یا Search Generative Experience یا همون تجربه تولیدی جستجو هست.

این روند طبق تحقیقاتی که انجام شده، می‌تونه تا سال 2026 مقدار ارگانیک سرچ (جستوجوهای ارگانیک گوگل) رو تا 25% کاهش بده. همینطور طبق مشاهدات و داده‌های پلتفرم‌های Ai به‌نظر می‌رسه که مدل جستوجوی کاربرهای اینترنت از تک‌واژه‌ها و جستوجوهای کوتاه به جمله‌های بلند و گزاره‌های طولانی تغییر کرده، که این موضوع خودش نشون‌دهنده‌ی تغییر الگوریتم جستوجوی گوگل هست.

افزایش انتظارات گوگل از تولید کننده‌های محتوا

Experience, Expertise, Authoritativeness, and Trust (EEAT) has become Google’s mantra and permeates everything they do.

تجربه، تخصص، اصالت و اطمینان تبدیل به شعار گوگل شده که گویا برای نشون داده شدن در نتایج جستوجو (SERP) باید رعایتش کنید. برخلاف جایگاه فعلی SEO، بالا بودن ترافیک ارگانیک وبسایت شما دیگه نمی‌تونه تضمینی برای استفاده از وبسایت برای جستوجوهای Ai باشه. طبق داده‌های اخیر تنها 46% از نتایج جستوجوی موتورهای هوش مصنوعی از 10 وبسایت اول نتیجه گوگل هستند. این نشون می‌ده که به عنوان مارکتر باید دیدگاه و رویه‌مون رو نسبت به SEO عوض بکنیم. حالا چجوری؟

1- تمرکز رو بذار روی زمینه‌ی متن

باتوجه به احاطه‌ای که هوش‌ مصنوعی روی زبان‌های مختلف داره، درک متن شما براش کار آسونی خواهد بود، و با توجه به تغییر رویه‌ی کاربرها برای جستوجوهاشون که روزبه روز داره پیچیده‌تر می‌شه، دیگه تمرکز روی کلمه‌های کلیدی کافی نیست و حالا باید به موضوع، کلیت متن، خوانا بودن و کارایی داشتن متن فکر کرد. بنابراین صفحات وبسایت شما باید به‌نوعی شبیه به یک ویکی‌پدیا باشه که ترکیبی از دانش، اطلاعات و مشخصات کلی هست.

2- اولویت محتواتون رو بذارید روی قیف خرید (Purchase Funnel)

با نوشتن محتواهای طولانی‌تر و ترکیب اون با عکس، ویدیو، قیمت و اطلاعات تمام و کمال راجع‌به محصول، شانستون رو برای مرور شدن توسط Ai بالا ببرید. در کنار این حتما در آخر صفحه‌های محصولتون نظر کاربران رو اضافه کنید و سعی کنید قسمت‌هایی رو اختصاص به سوال‌های مربوط به محصولتون و ... بدید.

3- همه جا و همه جوره حضور داشته باشید!

با تغییر الگوریتم گوگل و کنار رفتن نتایج جستوجوی سنتی، بهتره که به‌جای تمرکز روی نفر اول نتیجه گوگل بودن، حضور توی تمامی مدیا‌ها و پلتفرم‌های مختلف رو مدنظر قرار بدید. سعی کنید هرجا که صدایی شنیده خواهد شد، صدایی داشته باشید.

علاوه بر این، باید سعی کرد که از تمام پتانسیل موجود مدیا استفاده بشه، مثلا صرفا محتوای متنی، یا صرفا محتوای ویدیویی کافی نخواهد بود، باید همه‌ش رو با هم داشت تا توسط موتورهای هوش‌مصنوعی پیدا شد، مثلا برای صفحه فروش محصول خودتون، هم عکس بذارید، هم ویدیو، هم متن، و حتی نسخه صوتی محتوای صفحه‌تون هم بسازید و قرارش بدید.

4- از وبسایت خودتون یک برند بسازید

مهم نیست که صرفا یه وبسایت خبری هستید یا آموزشی، محصول می‌فروشید یا خدمات ارائه می‌دید، هرچی که هستید و هرکاری که می‌کنید باید اسم پلتفرم خودتون رو تبدیل به یک برند کنید، و همونطور که می‌دونید برندسازی نیاز به جلب اعتماد کاربرها و سوق دادنشون به‌سمتی داره که شما رو یک منبع خوب برای کاری که می‌کنید، بدونن. این باعث می‌شه که براتون کامنت بذارن، به کاربرهای دیگه پیشنهاد بدنتون، براتون مطلب بنویسن، کلی بک‌لینک بگیرید و شناخته بشید.

جدا از این خودتون هم می‌تونید یکسری کارها در جهت برندسازی انجام بدید؛ مثلا: شخصی‌سازی وبسایت، داشتن پلت رنگی، لوگو، صفحه ویکی‌پدیا، حضور موثر در سوشال‌مدیا، اسپانسرشیپ، پادکست، چنل یوتیوب و ...

وقتشه از SEO به‌سوی SXO حرکت کنیم!

با زمزمه‌های تغییر SERP گوگل یا همون صفحه نتایج جستوجو، و با توجه به اینکه قراره کاربرها از این پس نتیجه جستوجوی خودشون رو به‌صورت مستقیم از گوگل (بدون واسطه‌گری وبسایت‌ها به عنوان منبع اصلی محتوا) دریافت کنن، باید کم‌کم به کلیک کمتر و ترافیک کمتر عادت کنیم.

اگرچه کاربرها زمان بیشتری رو توی گوگل می‌گذرونن، اما کلیک کردن روی لینک وب‌سایت‌ برای ترافیک و Conversion rate خیلی مهمه. بنابراین تمرکز باید بره روی بهینه‌سازی تجربه جستجو (SXO): جایی که SEO، طراحی UX و CRO با هم ترکیب می‌شن.

هدف SXO اینه که وب‌سایت‌هایی ایجاد کنه که از یکسو منتهی به رتبه بالاتر در SERP بشه، و از سویی، طوری طراحی بشن که هم برای ربات‌های موتور جستجو و هم برای کاربرها جذاب باشن.

• SEO: Search Engine Optimisation
• SXO: Search Experience Optimisation

کلوم آخر

اگرچه که همه‌مون به فراگیر شدن هوش‌مصنوعی (Ai) واقف هستیم و بدیهی می‌دونیم که به‌زودی دنیای تِک یک تغییر اساسی بکنه(همین الانش هم کرده) اما باید منتظر تاثیر بلند مدت جستوجوی Ai محور باشیم و ببینیم که گوگل و موتورهای جستوجوی دیگه چه تصمیمی برای الگوریتم‌های سرچ می‌گیرن. آیا قراره انقلابی پر سر و صدا با کلی اعتراض از سوی وبسایت‌ها شکل بگیره؟ آیا قراره زمین بازی عوض بشه و مدل فروش و ارائه خدمات به‌طور کلی تغییر کنه؟ آیا امکان داره سال 2024 هم مثل سال 1971 که اولین ایمیل ارسال شد و سال 1989 که WORLD Wide Web توسط Tim Berners Lee اختراع شد؛ سالی تعیین کننده در تاریخ بشر باشه؟ البته اگر نگیم که همین الانش هم بوده.

مُخ‌لِص

علیرضا معتمدی