دستگاه تقطیر آزمایشگاهی چیست؟
تَقطیر (به انگلیسی: Distillation) یکی از مهم‌ترین و متداول‌ترین روش‌های جداسازی است و اساس آن بر توزیع اجزا بین دو فاز مایع و گاز بنیان گذاشته شده‌است. تقطیر یکی از متداول‌ترین راه‌های جداسازی مواد از یکدیگر به علت تفاوت نقطه جوش است.
کاربرد دستگاه تقطیر شامل تفکیک مایعات با نقطه جوش‌های متفاوت و همچنین تفکیک ترکیبات پیچیده با نقطه جوش پایین است. دستگاه تقطیر با استفاده از دما‌های جوش مختلف مایع‌های گوناگون عمل می‌کند.
دستگاه تقطیر از دیگر تجهیزات آزمایشگاهی مناسب جهت تقطیر و جدا کردن مواد شیمیایی با ویژگی فرار بودن، می باشد. در واقع دستگاه تقطیر آزمایشگاهی از جمله دستگاه های آزمایشگاهی است که برای تبدیل مواد از حالت گاز (بخار) به مایع بکار برده می شود.
- اکسیژن، نیتروژن و آرگون از هوا تقطیر می‌شوند.
- در بسیاری از صنایع شیمیایی برای تولید گازوئیل، تولید پارافین، تولید الکل و ... از فرآیند تقطیر استفاده می‌شود.
- تقطیر برای تولید آب مقطر کاربرد دارد.
- در گلاب‌گیری تقطیر اصلی‌‌ترین اقدام است.
- در صنایع غذایی و داروسازی و سایر صنایع وابسته تقطیر کاربرد دارد.
- جداسازی آب شیرین از آب نمک
- جداسازی نفت خام باعث تولید محصولاتی در حوزه ی حمل و نقل، تولید برق و گرمایش می شود.
- افزایش درصد خلوص الکل برای مصارف پزشکی
- برای تقطیر نفت در پالایشگاه های نفتی و شیمیایی از دستگاه تقطیر آزمایشگاهی جز به جز استفاده می کنند.
- رایج ترین حالت آن حذف با تبخیر جزئی مداوم محلول در حال جوش می باشد. زمانی که محلول می جوشد بخش سبک تر مایع بخار شده و به لوله ها منتقل می شود. بخاری که در دستگاه تقطیر ایجاد می شود سریعا داخل یک کندانسور منتقل می شود.
آب شرب را طی مراحلی که شامل تبخیر و سرد کردن است، به کمک دستگاه تقطیر، خالص می کنند.
- در روش تقطیر جز به جز کار جداسازی یک مخلوط به اجزای سازنده ی آن را انجام می دهد.به طور مثال برای جداسازی ترکیبات با چرخه های تغلیظ سازی و تبخیر متوالی در یک ستون فشرده استفاده می شود.
- تقطیر با آب = یک مدل تقطیر ترکیباتی است که نسبت به گرما حساس است. این فرایند در واقع فوران کردن بخار آب از بین یک مخلوط حرارت دیده از مواد خام است.
- تقطیر مسیر کوتاه = یکی از راه های تقطیر با دستگاه تقطیر آزمایشگاهی است که در آن مسیر بسیار کوتاه است. ( مثلا در حد چند سانتی متر). یعنی عصاره در آن مسیر کوتاهی را طی می کند و فشار کمی را در دستگاه تقطیر آزمایشگاهی ایجاد می کند.
- تقطیر ناحیه ای = در این تقطیر ظرف طویلی وجود دارد که به صورت جز به جز مایع را ذوب می کند و در نهایت به دستگاه تقطیر آزمایشگاهی می رسد.
دستگاه تقطیر آزمایشگاهی آب شرب را طی مراحل تقطیر خالص می کند. همین کار باعث جدا شدن مولکول های آب از دیگر مواد مخلوط می شود. آب مقطر در مقایسه با آب شرب، خالص و بدون آلودگی است.
اطلاعات بیشتر در مواد شیمیایی سیگما آلدریچ
