آمونیاک (به انگلیسی: Ammonia)با فرمول شیمیایی NH3، در هوای شهرها و مجاورت توالتها وجود دارد. در طبیعت از تجزیهٔ مواد آلی ازت دار همچون اوره ادرار بهدست میآید.
رومیهای باستان آمونیوم کلرید را به عنوان پول و سپرده استفاده میکردند. آنها سنگ آمونیوم را از مکانی به نام پرستشگاه ژوپیتر یا همان لیبی جدید جمعآوری میکردند. اما آمونیاک به شکل نمک آمونیاک نخستین بار توسط جابر ابن حیان در قرن ۸ شناخته شد.
این ترکیب، ماده ای غیر آلی و بی رنگ می باشد. فرم معمول مورد استفاده از این ماده به صورت مایع است و میزان بسیار بالایی از آن برای تولید کودهای نیتروژنه مورد استفاده قرار می گیرد. تولید مواد شیمیایی مختلف (همانند نیتریک اسید) و استفاده در صنایع غذایی ، داروسازی و تولید کاغذ از جمله کاربردهای فراوان این ماده در صنایع مختلف هستند.
از ویژگی های شیمیایی ترکیب آمونیاک می توان به خصلت بازی آن اشاره نمود که طبق نظریه های اسید و باز برونستد – لوری و لوییس با توجه به ساختار آن که از یک اتم نیتروژن و سه اتم هیدروژن به همراه یک جفت الکترون ناپیوندی روی نیتروژن آن تشکیل می شود، یک ترکیب بازی حساب می باشد.
مولکول قطبی آمونیاک که ساختار هرم مثلثی دارد، محلول آبی با pH بیشتر از ۷ و اسیدیته (۱) ۶/۱۱ می باشد که بر بازی بودن آن (pH نرمال) تاکید می کند.
آمونیاک یک ماده شیمیایی خطرناک است که به صورت مایع و گاز بوی قوی ایجاد می کند و مورد استفاده قرار می گیرد. از موارد مهم مورد استفاده آمونیاک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
از مهمترین کاربرد های آمونیاک استفاده در تولید کودهای شیمیایی است. کودهای شیمیایی با درصد خلوص و ترکیبات شیمیایی مختلف، دارای تفاوت هایی در زمان کوددهی و نحوه ی پخش هستند. برخی از عناصر پرمصرف گیاهان می توان به عناصری همچون ازت، فسفر، پتاسیم، منیزیم و کلسیم اشاره کرد.
کودها بر اساس نوع عنصر، به کار رفته نام گذاری می شود (کود ازتی، کودی که در آن از ازت استفاده شده است). این کودها با بهای ارزان، کاربرد اسان، سبب افزایش محصولات می گردد ولی صدمات جدی به خاک و موجودات زنده و اکوسیستم وارد می کند؛ همچنین استفاده بیش از اندازه از ان باعث بیماری ها و افات متعددی در مزارع و باغ ها می شود.
برای اطلاعات بیشتر به ادرس مقابل مراجعه فرمایید. شیمی آریا