کلروفرم مایع بی رنگی است با فرمول شیمیایی CHCl3 که بخار آن سمی اعتیادآور و تنفس طولانی آن کشنده‌است.
شاید از معروفیت مایع کلروفرم به عنوان داروی بیهوشی آگاهی داشته باشید. اما حقیقت این است که این ماده دارای کاربردهای محدود شده‌ای در طب مدرن و دندانپزشکی است. این مقاله چندین کاربرد کلروفرم، مانند پزشکی، دارویی، آزمایشگاهی و صنعتی را در کنار انواع دیگر شرح می‌دهد.
به طور معمول چسب پلکسی با نام کلروفرم شناخته می شود. اما بر خلاف باور عموم، کلروفرم چسب یا رزین نیست بلکه یک مایع شیمیایی حلّال ، بسیار فرار و بی رنگ است که از آن برای چسباندن پلکسی گلاس استفاده می شود. برای چسباندن قطعات پلکسی از چسب های فوری ۱۲۳ و چسب آکواریوم نیز می توان استفاده نمود ولی اگر برایتان تمیزی و کیفیت بالای کار اهمیت دارد باید از کلروفرم استفاده کنید. پس اگر به دنبال چسب پلکسی می گردید کلروفرم بهترین گزینه به حساب می آید. کلروفروم به غیر از پلکسی گلاس مواد دیگر را به هم نمی چسباند و فقط باعث ذوب شدن و یا تغییر حالت برخی از این مواد می شود. به همین خاطر همیشه توصیه می شود کلروفرم در ظروف شیشه ای نگهداری شود تا آسیبی به ظروف حاوی این مایع شیمیایی نرسد
کلروفرم از هیدروژن، کربن و اتم های کلر تشکیل شده است. در صورت تماس با پوست به دلیل تبخیر سریع، احساس خنکی انتقال می دهد و خیلی زود بخار و خشک می شود. اما توصیه می شود از تماس با پوست جلوگیری به عمل آید زیرا چربی پوست را از بین می برد. و به مرور به پوست آسیب می رساند. کلروفرم در حالت خالص دارای بخارات سمی بوده و در تماس طولانی مدت خطرناک می باشد. اما برای مصارف عمومی اغلب به صورت رقیق شده و تا حد زیادی بی خطر است.
جهت نگهداری از بافت‌های آلی در آزمایشگاه، مانند نمونه‌های تشریحی به دلیل آنکه مانع متلاشی شدن یا تجزیه‌ی آنها می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد. مثالی در این مورد می‌تواند، مرگ آسان و بدون درد و حفظ نمونه حشرات آزمایشگاهی بدون آسیب به آنها باشد.
کلروفرم حاوی دوتریوم بوده که ایزوتوپی است از هیدروژن و در طیف بینی رزونانس مغناطیسی هسته‌ای (NMR) به عنوان حلال استفاده می‌شود، به این دلیل که نسبت به طیف سنج NMR نامرئی است. این بدان معنا است که طیف سنج تنها نمونه را و نه حلال را تجزیه و تحلیل خواهد کرد.
کلروفرم دارای کاربردهای بسیاری در زیست شناسی مولکولی است، که عبارتند از:
• در استخراج DNA از سلول، با استفاده از یک بافر عصاره‌گیری an extraction buffer
• استخراج روغن معدنی از نمونه‌های واکنش زنجیره‌ای پلیمراز.
• بازیابی DNA از ژل‌های پلی آکریل آمید، با استفاده از فنل.
• ذخیره سازی lambda cDNA، پلاک‌های لامبدا، و استخراج DNA پلاسمید.
-کلروفرم یکی از بهترین حلال‌های آلکالوئیدها در فرم پایه آنهاست. بنابراین، از این ماده جهت استخراج آلکالوئیدها از مواد گیاهی در صنایع داروسازی استفاده می‌شود. نمونه‌هایی از آن، استخراج مرفین از گیاه خشخاش و اسکوپولامین scopolamine از داتورا یا تاتوره Datura می‌باشد. همچنین از کلروفرم با توجه به ویژگی حلال بودن آن در استخراج آنتی بیوتیک‌ها، ویتامین‌ها، و طعم دهنده‌ها استفاده می‌شود.
-کلروفرم هنوز هم می‌تواند به طور قانونی به عنوان یک بی‌حس کننده موضعی و حلال در دندانپزشکی به ویژه در پروسه‌های ریشه‌ی دندان یا روت کانال root canal استفاده شود.
-این ماده در فرمولاسیون دامپزشکی جهت کنترل عفونت کرم پیچی شکل screw worm در حیوانات خانگی و دام مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اطلاعات بیشتر در شیمی آریا
