به زبان ساده و در یک جمله کوتاه معنی متنباز بودن رو بدانید:
اگر یک نرمافزار متنباز باشد، کد آن آزادانه و رایگان در اختیار همه قرار میگیرد. یعنی چه کاربر آن نرمافزار باشید چه نباشید، میتوانید آزادانه این کد را دریافت یا ویرایش کرده و نسخه مخصوص به خود را منتشر کنید. حتی میتوانید نرمافزار و نسخههای مختلف آن را به هر تعداد که میخواهید و با هر هدف، منتشر کنید.
هیچ هزینه لایسنسی برای نرمافزار متنباز وجود نداره!
نرمافزارهای متنبسته (Closed Source)
در مقابل نرمافزارهای متن باز، نرمافزارهای متنبسته (Closed Source) قرار دارند که دارای لایسنس هستند و اجازه دسترسی کاربر به سورس کد برنامه را نمیدهند. سیستم عامل ویندوز یک نمونه مشهور از نرمافزارهای متنبسته است.
اگر در جمع برنامهنویسان قرار بگیرید، اصطلاح متنباز یا Open Source را زیاد می شنوید و ممکن است از خود بپرسید اپن سورس (Open Source) چیست؟
زمانی که شما از اپل، سیستمعاملی مانند مک بوک را خریداری میکنید باید سیستمعامل Mac OS روی آن نصب باشد. حال اگر بخواهید تغییری در کد ایجاد کنید این اجازه به شما داده نشده و نمیتوانید هیچ تغییری در کدها، ظاهر و طراحی آن ایجاد کنید. در واقع کدهای آن در اختیار ما قرار ندارند و صرفاً میشود با استفاده از نقشهایی که مدیر سیستم یا برنامهنویس سیستم ios مشخص کرده یکسری نرمافزار نصب و تغییراتی ایجاد کرد.
یعنی محدود کردن اختیارات شما تا نتوانید هر چیزی را تغییر دهید. در واقع سورس سیستم در اختیار شما قرار ندارد. به این نوع نرمافزارها که نمیتوان در کدهای آن تغییری ایجاد کرد نرمافزارهای بسته میگویند. چراکه اگر سورس سیستم در اختیار بقیه افراد قرار بگیرد هر شرکتی میتواند درون آن تغییرات دلخواه خود را ایجاد کرده و یک نسخه از آن را بیرون دهد.
این قضیه درست برعکس نرمافزارهای اپن سورس میباشد یعنی شما به راحتی میتوانید در کد آنها تغییر ایجاد کنید. مثل لینوکس، این سیستمعامل انقدر خاکیست که هر کسی میتواند در کدهای آن تغییر ایجاد کند. پس لینوکس یک سیستم عامل متنباز است.
اگر یک نرمافزار متنباز باشد، کد آن آزادانه و رایگان در اختیار همه قرار میگیرد. یعنی چه کاربر آن نرمافزار باشید چه نباشید، میتوانید آزادانه این کد را دریافت یا ویرایش کرده و نسخه مخصوص به خود را منتشر کنید. حتی میتوانید نرمافزار و نسخههای مختلف آن را به هر تعداد که میخواهید و با هر هدف، منتشر کنید.
در یک جمله: هیچ هزینه لایسنسی برای نرمافزار متنباز وجود ندارد!
در مقابل نرمافزارهای متن باز، نرمافزارهای متنبسته (Closed Source) قرار دارند که دارای لایسنس هستند و اجازه دسترسی کاربر به سورس کد برنامه را نمیدهند. سیستم عامل ویندوز یک نمونه مشهور از نرمافزارهای متنبسته است.
قابلیت توزیع و پخش آزادانه
البته همیشه اینطوری نیست.مثلا توزیع ردهت از لینوکس
مجوز آزاد
اینطوری نرمافزارها مجوزهای لازم را برای تغییرات و اصلاحات دارن. یعنی هیچ محدودیتی برای هر نوع تغییری وجود نداره و میتوان به راحتی نرم افزار مذکور را مورد استفاده قرار داد. وجود محدودیت، با این نرمافزار سازگار نیست و برای آن مجوز بدون محدودیت صادر میشود.
توزیع مجدد کد منبع
یکی از ویژگیهای مهم هر نرمافزار منبعباز است؛ به این صورت که کد منبع همراه با کد کامپایل میآید و کاربر مجاز است با توجه به نیاز خود در کد منبع، تغییرات را ایجاد کند یا حتی فرد میتواند نرمافزار اصلاح شده را توزیع کند. حتی اگر نرمافزار هم تغییر کند باز در شرایط یکسان میتواند همان مجوز نرمافزار اصلی را داشته باشد.
یکی از مهمترین مزایا این است که هسته اصلی این نرمافزارها، رایگان میباشد. البته این دیدگاه در حال تغییر است و حالا 29 درصد از کاربران به خاطر دسترسی سریعتر به نوآوریهای دنیای تکنولوژی از اینگونه نرمافزارها استقبال میکنند.
مزیت دیگر این که، کد منبع آنها قابلیت اصلاح را دارد. بنابراین، برای پیشرفت و توسعه دادن نسخه بعدی نرمافزار نیازی نیست تا آزاد شدن کد منبع آن صبر کنید و با گرفتن یک نسخه از نرمافزار، میتوانید به کد منبع دست یابید.
یکی از نگرانیها این است که هیچ پشتیبانی فنی برای آنها وجود ندارد. بنابراین، اگر مشکلی در این نوع نرمافزارها پیش بیاید، ممکن است شخص نتواند آن را حل کند. زیرا طوری طراحی شده اند که تغییر آن توسط کاربران مختلف و پشتیبانی فنی امکان پذیر باشد.
امنیت را می توان یکی دیگر از نگرانیهای اصلی کسب و کارها دانست. 38 درصد کاربران، مباحث امنیتی را عامل بازدارنده اصلی در این بخش میدانند. بهروزرسانی مداوم نرمافزارهای متنباز اهمیت فوقالعادهای دارد.
خب،به انتهای این مطلب رسیدیم خیلی خوشحالم که تا اینجا من رو همراهی کردید و اگر از این مطلب خوشتون آمد حتما این مطلب رو با بقیه به اشتراک بزارید و اون لایک رو هم ممنون میشم که بزنید.
منابع:
https://darsman.com/blog/what-is-open-source/<br/>