«بنجامین فرانکلین» امریکایی از شاخص ترین مخترعان زمان خود در سال ۱۷۶۱
با قرار دادن جام های ضیافت شام، چندین تجربه
برای اختراع یک ابزار موسیقی شگفت انگیز را پشت سر گذاشت
و در نهایت نتیجه تجارب او ابزاری بود
که به آن «آرمونیکا» یا«هارمونیکای شیشه ای» می گفتند
حلقه های شیشه ای این ساز افقی چیده شده بودند
که به نوازنده اجازه می داد تا همزمان تا ۱۰ نت را بنوازد
نوازنده برای نواختن این ساز باید انگشتانش را با آب خیس و حلقه‌های شیشه‌ای لمس می کرد
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
آرمونیکا به خاطر داشتن صدای خاص و شکل متمایزش
خیلی زود به ساز محبوبی تبدیل شد
اما طولی نکشید که نوازندگان آرمونیکا یکی پس از دیگری
درباره عوارض جانبی آن سخن گفتند
لرزش، دستپاچگی، احساس وزوز، و حتی دیوانگی
نوازندگان را در خود فرو برده و نگرانی های بسیاری برانگیخته بود !!!
آرمونیکا ابزاری شرارت بار شناخته شد و مردم را در معرض خطر قرار داد
نت های تولید شده توسط این ساز، حس جنون را القا می کرد
زیرا بین ۱۰۰۰ تا ۴۰۰۰ هرتز بود و برای گوش، پیدا کردن صداها در این فرکانس سخت بود !!
اما این تنها دلیل جنون آمیز بودن موسیقی این ساز نبود،
بلکه کریستال های سرب استفاده شده در ساخت آرمونیکا
کسانی را که ساعت های زیادی با آن سر و کار داشتند
را دچار اغماء و هذیان گویی می کرد
و در نتیجه هشدارها و توصیه های سلامتی
به افرادی که با این ابزار سر و کار داشتند ارائه شد
دانشمند و پژوهشگر موسیقی آلمانی به نام «فردریک روچیلد» گفت:
اگر از هر نوع اختلال عصبی رنج می برید، هرگز نباید آن را بنوازید
اگر احساس افسردگی یا غم داشته باشید نباید به ان گوش دهید
بسیاری از گزارش ها از بی ثباتی ذهنی و حالت هیستریک جمعی حکایت داشتند
بنابراین آرمونیکا به عنوان یک ابزار موسیقی پر دردسر طرد شده و کنار گذاشته شد
اما جایگاه آن هنوز در اپرا محفوظ بود
«گائتانو دونیزتی» در تراژدی «لوچا دی لامرمو»
از این ساز برای توصیف صحنه ها استفاده کرد
بتهوون نیز برای این ساز قطعاتی نوشت که منتشر نشد.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
در دوران ما، آرمونیکا طرفداران بسیار کمی دارد
و قطعه های کمی از نواختن آن در یوتیوب و اسپاتیفای پیدا می شود
بیورک، دیوید گیلمور، تام ویتس از جمله اندک افرادی هستند
که در آلبوم های موسیقی خود آن را به کار برده اند
و با وجود گذشت زمان، همچنان آرمونیکا ساز بدنام و خطرناکی به شمار میرود.
