آقا سلام. یه مدت طولانی بود که پست شیمی منتشر نمیکردم این شما و این هم پست امروز. خواهش میکنم:) تشویق نکنین، تشویق نکنین?
البته اگر پست بدون مواد شیمیایی و کاملا گیاهی من رو نخوندین پیشنهاد میکنم که حتما مطالعه بفرمایین و بعد به ادامه پست جاری بپردازین.
حدود دو یا سه سال پیش (دقیق یادم نیست کی بود، البته فرقی هم نمیکنه که کی باشه!) داشتم در سایت آپارات ویدئو نگاه می کردم که پس از اتمام در لیست ویدئو های پیشنهادی یک ویدئو توجه من رو بشدت جلب کرد:
البته Title اصلی ویدئو رو یادم نیست و چیزی شبیه به این بود.
ایشون در ویدئوی خودشون سه نمونه نمک رو برای آزمایش کردن روی میز گذاشته بودن که به ترتیب سنگ نمک، نمک دریا و نمک تصفیه شده ید دار بود.
سپس قبل از شروع آزمایش در مورد هدف آزمایش که میزان تغییر رنگ نمک ها که پس از تماس با محلول معرف (شناساگر یا اندیکاتور) اتفاق میفته رو توضیح می دادن به این صورت که هرچه تغییر رنگ سریع تر و بیشتر بود نمک مذکور ناسالم تر هست.
به ترتیب روی هر کدوم از این نمونه های نمک به میزان مساوی چند قطره از محلول معرف رو اضافه کردن که پس از گذشت حدود یک دقیقه نتایج به شکل زیر بود:
حالا ایشون آزمایش رو به این صورت تفسیر کردن که سنگ نمک سالم ترین و نمک تصفیه شده یددار ناسالم ترین و نمک دریا بین این دو هست که درصورت عدم دسترسی به سنگ نمک از نمک دریا استفاده استفاده بشه بهتره ولی تا حد امکان از نمک تصفیه شده یددار استفاده نباید بشه.
قبل از اینکه ادامه بدیم یکم خودتون در مورد صحت و سقم مطلب فکر کنین.
در ادامه به شما اثبات میکنم که ویدئوی مربوطه کاملا بی اساس هست و دلیل خیلی ساده ای پشتش هست ولی چونکه ایشون متخصص طب سنتی هستن و قبلا در ذهن ما خواص نمک دریا و سنگ نمک شرطی سازی شده بی چون و چرا قبولش میکنیم. اما واقعا چرا مهملی بیش نبود؟ بذارین قبل از ادامه یه چیزی رو بهتون یاد بدم.
شاید بطور تجربی این مورد رو بلد باشین ولی فقط در محل های محدودی ازش استفاده میکنین. بذارین یه مثال بزنم: شما زمانیکه میخواین برین پیک نیک و بساط جوج رو راه اندازی کنین اول از همه آتش روشن میکنین ولی همین اولش که کنده درخت رو با فندک روشن نمیکنین که! یا ذغال رو زیرش مستقیما کبریت نمیگیرین که شروع به سوختن بکنه. همونطور که خودتون هم از بنده در بحث جوج از من وارد تر هستین? اول علف خشک یا دستمال کاغذی رو روشن میکنین و بعدش یکم هیزم خشک تا آتیش بزرگ تر بشه. الان بدون اینکه بدونین از تاثیر سطح تماس در واکنش های شیمایی رو استفاده کردین.
لطفا کانال رو عوض نکنین:) قرار نیست که پیچیده صحبت کنیم همش زیر دیپلم هست، ۹۸ درصد تضمینی!
تاثیر سطح تماس رو اینطوری در نظر بگیرین که شما الان دو نمونه چوب دارین یکی ریش ریش هست یکی هم یه تکه هیزم. کبریت رو زیر هر دو میگیرین و بووم!، چوب ریش ریش شده سوخته و تموم شده ولی هیزم هنوز ککش هم نگزیده و یکم سیاه شده. حالا بیاین این رو با ضرب المثل دست بالای دست بسیار است ترکیب کنیم.
تا زمانیکه مولکول ها یه به طور ساده تر مواد سازنده یه ماده کنار هم باشن جداکردن تک تک اون ها سخت هست و واکنش بسیار کند پیش خواهد رفت (مل مثال هیزم) ولی اگر اجزای تشکل دهنده ماده از هم جدا باشن به دلیل دسترسی مواد واکنش دهنده به یکدیگر دیگه معطل هم نخواهند موند و واکنش سریع تر انجام میشه (مثال چوب ریش ریش)
شما اگر توانایی تحمل درد قورت دادن یک قرص نان بربری رو داشته باشین خیلی آهسته این بربری از گلوی مبارک شما عبور می کنه، ولی زمانیکه شما به صورت لقمه لقمه بربری رو نوش جان بفرمایین از حالت قبل خیلی سریع تر بربری رو تموم میکنین. (یعنی عاشق مثال هام هستم???)
بله حتما! ببینید خیلی خلاصه بهتون بگم محلول شناساگر استفاده شده میتونه چسب نشاسته باشه (ترکیب آب و نشاسته) یا معرف های یُد، که احتمال میدم که باتوجه به تغییری که اتفاق افتاده معرف همون چسب نشاسته هست.
زمانیکه چسب نشاسته یا بهتره بگیم نشاسته با محلول حاوی یون یدید (آنیون ید هست) ترکیب میشه باعث ایجاد رنگ آبی-سیاه میشه که شدت رنگ بستگی به غلظت ید و نشاسته داره هرچی بیشتر، پررنگ تر.
حالا اگر دوست داشین میتونین این کار رو با اضافه کردن محلول لوگول و یا بتادین به کمی آرد، نان، سیب زمینی و یا هر منبع دیگری از نشاسته اضافه کنین. نتیجه چنین چیزی میشه:
البته به شخصه حدس میزنم که فرمول ساخت محلول معرف مخلوط نشاسته در آب بوده (چسب نشاسته)
البته احتمال اینکه قبل از شروع آزمایش کمی پتاسیم یدید به نمک تصفیه شده اضافه کردن وجود داره تا تغییر رنگ بسیار سریع تر و شدید تر بشه تا بیننده بیشتر ترغیب به عدم استفاده بشه.
آپدیت یکشنبه ۱۲ شهریور ۱۴۰۲ : پست رو منتشر کردم منتظر استقبال گرم شما هستم :))
پی نوشت ۲ : مراقب مهملاتی شبیه به این باشین میتونه شبیه به دوران کرونا که قضیه استعمال و شرب الکل صنعتی (۹۵ درصد متانول) که باعث کوری دائم و حتی مرگ یه سری اسکل (اونایی که الکل مفت واسه خوردن گیر آورده بودن) و یه سری بی خبر شد باعث خسارات جانی و مالی شدید بشه.
ارادتمند همتون alishimist OUT
