آیا فرزندتان در مدرسه با مشکل روبهروست؟ آیا در روخوانی، نوشتن انشاء، حل تمرینهای ریاضی و حتی شنیدن و گفتار مشکل دارد؟ بچهها ممکن است در انجام تکالیف مدرسه به مشکل برخورد کنند اما اگر یادگیری کودکی به طور دائمی در حوزهی به خصوصی با سختی همراه است میتوان به اختلالات یادگیری مشکوک شد.
اختلال یادگیری یا ناتوانی یادگیری، نام کلی است که طیف وسیعی از مشکلات یادگیری را شامل میشود. اختلال یادگیری به معنای نقص در هوش یا انگیزه نیست. کودکانی که دچار اختلال یادگیری می شوند تنبل یا کودن نیستند بلکه کسانی هستند که نمرات هوشی خوب و حتی باهوش هم هستند فقط مغزشان به طریقهی متفاوتی عمل میکند که این تفاوتها در مغز در نحوهی دریافت و تجزیه و تحلیل اطلاعات این کودکان اثر میگذارد.
به زبان دیگر، کودکانی که دارای اختلال یادگیری هستند متفاوت از بقیه میبینند، میشنوند و درک میکنند. آنها به همین دلیل در یادگیری اطلاعات و مهارتهای تازه با مشکل مواجه میشوند. موردی که مهم تر است این که بدانیم می توانیم با بازی و روش های نوین آموزشی از مبحث اختلال یادگیری پیشگیری کنیم. کودکانی که اختلال یادگیری دارند کسانی هستند که در مباحثی مانند ریاضی، خواندن، نوشتن و یا املا دچار مشکل می شوند. این کودکان در سنین دبستان از لحاظ آموزشی دچار مشکلات تحصیلی می گردند.
انواع اختلالات یادگیری عبارتاند از: اختلال در خواندن، نوشتن، ریاضیات، استدلال، گوش کردن و حرف زدن
اختلالات یادگیری در هر کودک به شکل خاصی می باشد. یک کودک ممکن است برای خواندن و هجی کردن مشکل داشته باشد، اما دیگری عاشق کتاب است و در درک ریاضیات مشکل دارد. کودکی هم ممکن است برای درک آنچه دیگران میگویند یا مکالمهها مشکل داشته باشد. مشکلات یادگیری تفاوت بسیاری با هم دارند اما همگی جزئی از اختلالات یادگیری هستند.
تشخیص اختلال یادگیری همیشه هم کار آسانی نیست و به علت گستردگی انواع آن، هیچ نشانه یا علامت واضحی که مدرکی منوط بر یک اختلال باشد نمیتوان معرفی کرد. اگرچه، در هر سنی مشاهده و بروز برخی نشانهها معمولتر است که اگر دربارهی آنها اطلاع داشته باشید میتوانید به سرعت متوجهی احتمال اختلال یادگیری فرزندتان بشوید و به سرعت برای کمک گرفتن اقدام کنید.
با توجه به موارد بالا می توان نتیجه گرفت که اختلال یادگیری تاثیر به سزایی در دقت، تمرکز و توجه کودکان دارد مثلا در در یادگیری حروف الفبا، اعداد، رنگها، اشکال، روزهای هفته دقت لازم را ندارند، عدم تمرکز هنگام دست گرفتن مداد، ماژیک و قیچی یا وجود اشکال در رنگ کردن تصاویر بدون بیرون زدگی از خط و همین طور در تلفظ کلمات
به ترتیب می توان اختلال یادگیری را در حوزه های زیر بررسی کرد.
اختلال یادگیری در خواندن نوعی ناتوانی فرد در خواندن و یادگیری مطالب است و چون خواندن از ابتدا همراه کودک نبوده واکتسابی و باید آن را در طول مدرسه یاد گرفت پس فرآیند پیجیده ای است.
کودکانی که دچار اختلال در خواندن هستند، اکثرا در بیان درست کلمات، هجی کردن دچار مشکل هستند و این دانش آموزان در مدرسه دچار: بد خطی ، ریز و درشت نوشتن کلمات، کج نوشتن ، کندی در نوشتار، و اشکال در درک مفاهیم می باشند.
از علائم اختلال خواندن شامل :
اختلال نوشتن میتواند شامل عمل فیزیکی نوشتن یا عمل ذهنیِ درک و آمیختن اطلاعات با یکدیگر باشد. اختلال اساسی نوشتاری مربوط به شکل دادن فیزیکی به کلمات و حروف روی کاغذ است. در اختلال نوشتاری فرد در سازماندهی به افکار برای انتقال دادن به روی کاغذ دچار مشکل است
نشانههای ناتوانی در نوشتن مربوط به عمل نوشتن می باشد که این نشانهها شامل مشکلاتی :
اختلال یادگیری ریاضی بسته به توانایی و ضعف کودک در سایر زمینهها به صورتهای بسیار مختلفی بروز پیدا میکند. توانایی ریاضی کودک تحت تاثیر سایر اختلالات قرار میگیرد. کودکی که به این اختلال دچار می شود برعکس هوش بالایی که دارد نمی تواند کوچک ترین محاسبات ریاضی را به تنهایی انجام دهد حتی کسانی که به اختلال یادگیری ریاضی دچار می شوند به راحتی قابل تشخیص نیستند زیرا این مشکل در تمامی افراد به یک صورت بروز نمی کند و هر یک ممکن است ظاهر متفاوتی داشته باشند
از علائم اختلال یادگیری ریاضی:
اختلال یادگیری در گوش کردن یا اختلال شنیداری (اختلال پردازش شنیداری) بدین معنا است که کودک در توانایی شنیدن خوب است اما مهارت گوش دادن به خوبی در او شکل نگرفته است و با توجه به این که گوش دادن تاثیر به سزایی در مهارت گفتار، زبان، یادگیری و برقراری ارتباط دارد پس اگر مشکلی در گوش کردن ایجاد شود به سایر مهارت ها نیز اختلال وارد می شود.
به عنوان مثال کودکانی که دارای این اختلال هستند در حضور سر و صدا به سختی گوش می دهند، از نظر شنیداری خیلی زود خسته می شوند و این باعث می شود در محیط کلاس درس توانایی یادگیری خوبی نداشته باشند. این کودکان به طور مداوم درخواست تکرار دستورات را دارند و ... حتی اختلال شنیداری با مشکلات دیگری مانند اختلالات زبانی و گفتاری، بیش فعالی و اوتیسم نیز همراه می باشد.
اختلال یادگیری در حرف زدن یا اختلال گفتار و زبان (اختلال تلفظ) نقصی است که کودک به راحتی نمی تواند واژه مناسبی انتخاب و جملات با معنی بیان کند. کودکی که دچار این اختلال است فقط واژه های پایه را می داند و جملات کوتاهی تولید می کند که از لحاظ دستوری درست نیست. همچنین مواقعی که دوست و هم سنی های کودک برای هم داستان و .. تعریف می کنند کودک نمی تواند مکالمات آن ها را دنبال کند و متوجه جملات شود و همین طور از پاسخ دادن به سوالات ساده عاجز است بنابراین این اختلال بر شیوه یادگیری و اجتماعی شدن کودک و ارتباط با اطرافیان اثر نامطلوبی می گذارد.
علائم اختلال گفتار و زبان:
بنابراین با توجه به موارد بالا والدین از همان مرحله کودکی باید به کودکان خود توجه کنند و در انتخاب یک پیش دبستانی خوب کوشا باشند به عنوان مثال در شهر اصفهان، بهترین پیش دبستانی در اصفهان باید دارای هدفی همانند آموزش و پرورش کودکانی باشد که از لحاظ جسمانی، گوش دادن، سخن گفتن و مشاهده کردن توانایی خوبی داشته باشند تا کودکان در سال های آتی در مقاطع تحصیلی بالا از لحاظ یادگیری موفق بوده و دچار مشکلات فوق نشوند.