امروزه تقریباً تمام کارهایی که لازم است در طول شبانهروز انجام شوند، باوجود وسایل و دستگاههای برقی در هر نوع و دستهبندی و در هر مکان و زمانی میسر خواهند شد. بهگونهای که با ایجاد مشکلاتی در کارکرد آنها بر اثر عوامل مختلفی؛ مانند: قطع برق، نوسانات جریان، مشکلاتی در اتصالات، تغییرات ولتاژ و به دنبال آن خرابی در هر قسمتی از آنها، کارها مختل خواهند شد.
راهکارهای مختلفی برای جلوگیری از مواجه شدن با این اتفاقات وجود دارند. رایجترین آنان استفاده از انواع محافظها برای خرابیهای احتمالی است. همچنین برای مشکلات قطعی برق نیز راهحلهایی در نظر گرفته شده است. استابلایزر و یوپیاس، دو مورد از دستگاههایی هستند که در این راستا بسیار کاربردی هستند. این دستگاهها خود نیز میتوانند باگذشت زمان دچار مشکل شوند.
خوشبختانه تعمیرات استابلایزر و یوپیاس در این شرایط برای آنان برقرار خواهد بود. در این مقاله در کنار آشنایی با هر یک از آنها، به طور ویژهای به موضوع تعمیرات استابلایزر و یوپیاس پرداخته شده است.
جریان برق درون منازل و بیشتر مکانهای دیگر؛ مانند: دفاتر و شرکتها، جریان برق متناوب یا AC است. این نوع جریان برق به دلیل کاربرد و ویژگیهایی که برای آن در نظر گرفته شده است، در برخی مواقع نوسانات بزرگ و کوچکی که منشأ آن مشکلاتی در نیروگاههای برق است را در درون خود خواهد داشت.
همانطور که میدانید وجود نوسانات یکی از عمدهترین عواملی است که دستگاههای برقی را دچار مشکل و حتی سوختگی میکند. به همین دلیل، نیاز به دستگاهی که این رخدادها را کنترل کند، بسیار احساس شد؛ زیرا خرابی و سوختن وسایل الکتریکی هزینه زیادی را برای افراد به وجود میآورند. با پیشرفت هرروزه تکنولوژی برای پیشگیری از این مسائل، دستگاهی به نام استابلایزر در انواع و ویژگیهای گوناگونی روانه بازار شد.
استابلایزر نوعی دستگاه تثبیتکننده ولتاژ برق است که فارغ از میزان ولتاژ ورودی که به آن وارد میشود، ولتاژ ثابتی را در پایانههای خروجی خود به وسایل الکتریکی منتقل میکند. با بهکارگیری این دستگاه در منازل و مکانهایی که وسایل برقی حساس و گرانی وجود دارد، برق موردنظر برای عملکرد بهینه دستگاهها دریافت خواهد شد و بهرهوری از آنها افزایش مییابد. همچنین بهعنوان تضمینی مطمئن برای محافظت از تمام داراییهای الکتریکی با بهترین پاسخ به نوسانات در نظر گرفته شده است.
این بحث تنها حساس به نوسانات بزرگ نیست. نوسانات هرچند کوچکی که در فاصله بسیار کمی در حد یک میلیثانیه رخ دهند نیز میتوانند خرابیهای بزرگی را برای ماشینآلات یا تجهیزات گرانبها به وجود آورند. اهمیت این موضوع هنگامی آشکار خواهد شد که در صنایع مختلفی که برق نقش حیاتی در آن ایجاد میکند را در نظر داشته باشید.
بیشتربدانید: استابلایزر برای یخچال چرا ضروری است؟
بهعنوانمثال در تجهیزات بیمارستانی ایجاد نوسانات و درنتیجه خرابی دستگاه میتواند بهراحتی باعث مرگ یک شخص شود. در نمونهای دیگر میتوان ماشینآلات صنعتی بهخصوص نوع خودکار آنها در کارخانهها و کارگاهها را مثال زد. این موارد به دلیل سرمایههای سنگین و بالایی که در روند کار صرف شدهاند، اهمیت وجود استابلایزر را بهخوبی برای هر فردی نشان میدهند.
طیف گستردهای از میزان ولتاژ ورودی برای هر وسیلهای که با برقکار میکند، در نظر گرفته شده است. به این معنا که میزان ولتاژ مجاز برای یک وسیلهای مانند ماشین لباسشویی ممکن است 10± درصد باشد؛ درحالیکه این میزان برای یک چاپگر ±5 درصد و یا حتی کمتر باشد؛ بنابراین میتوان نتیجه گرفت که نسبت به حساسیتی که یک وسیله الکتریکی دارد، بازه کاری تجهیزات به یک مقدار مشخص محدود خواهد بود. با بهوجودآمدن تغییرات و نوسانات در این میزان، این دستگاهها با مشکل مواجه میشوند.
باتوجهبه مباحثی که تاکنون بررسی شده است، برخی از کارکردهای استابلایزر بیان شده است. در ادامه به موارد دیگری از ویژگیهای آن اشاره شده است. استابلایزر باعث ایجاد عملکرد روان و ثابت ولتاژ در دستگاهها میشود. بااینوجود در شرایط نامطلوب، این تثبیتکننده ولتاژ، کارایی خود را نشان میدهد. این در حالی است که هرچند این دستگاه الکترونیکی بهعنوان یک محافظ عمل میکند؛ اما در موقعیتهای نامطلوب اثرات مخربی بر قدرت تحمل استابلایزر خواهند داشت. تعمیرات استابلایزر و یوپیاس (در ادامه مورد بررسی قرار گرفته است) میتواند در این شرایط نقش کمکی مناسبی داشته باشند.
در برخی شرایط با یکبار ایجاد نوسان دستگاه دچار مشکل نمیشود؛ بلکه نوساناتی که مکرراً در طول زمان در حال اتفاق هستند، منجر به آسیب دائمی تجهیزات میشوند و یا عملکرد لحظهای آنها را دچار مشکل میکنند. این تثبیتکننده ولتاژ تحت عنوان یک سپر محافظ در هر زمانی که این واقعه رخ دهد، عمل میکند.
همچنین طول عمر آنها را افزایش میدهد. با تمام مباحثی که بررسی شد، میتوان نتیجه گرفت حتی در صورت خرابی این دستگاهها، ارزش هزینهای که برای تعمیرات استابلایزر و یوپیاس صرف میشود، نسبت به هزینه تعمیر و یا خرید دوباره دستگاههای الکتریکی مقرونبهصرفهتر خواهد بود.
واضح است که هر وسیله الکترونیکی بر اثر برخی عوامل، کارکرد بهینه خود را همچون روزهای اولیه ارائه نمیدهند و ممکن است آنها نیز با مشکل مواجه شوند. عواملی مانند: زمان و نحوه استفاده و میزان حساسیتی که دستگاه دارد را میتوان در نظر گرفت. در مورد استابلایزرها و دستگاه دیگری (یوپیاس) که در ادامه بهمنظور ویژگی دیگری بررسی میشود، در صورت مشاهده هرگونه خرابی یا مشکل میتوان گزینه تعمیرات استابلایزر و یوپیاس را برای آنان در نظر گرفت تا دومرتبه هزینهای برای تهیه این وسایل صرف نشود.
افزون بر آن با بررسی موارد قبلی، میتوان گفت که استابلایزر در صورت هرگونه نوسانات ولتاژی، جریان را در دستگاه قطع نمیکند و تنها آن را تغییر و از آن محافظت میکند. اما در سایر محافظها، با تشخیص ولتاژی خارج از محدوده توانایی آنها، جریان برق را قطع سپس با اعمال تأخیری دوباره آن را عبور میدهد (مانند محافظ یخچال و تلویزیون) این خود دلیلی برای برتری استابلایزر نسبت به سایر انواع محافظها است.
با توضیحات ذکر شده، ممکن است نتوان تفاوتی میان ترانسهای خانگی و استابلایزر قائل شد. زمان و توسعه فناوری، روند تکامل استابلایزر را تحتتأثیر خود قرار داده است. قدرت و عملکرد استابلایزرهای امروزی در کنترل کردن برق کل یک ساختمان یا واحد صنعتی بزرگ مثالزدنی است. برحسب نوع کاربرد و ظرفیتی که این وسیله الکترونیکی دارد، به چندین دسته مختلف تقسیمبندی میشوند.
استابلایزر تکفاز، سهفاز در مدلهای متعادلکننده بار الکتریکی یا نامتعادل کننده این بارها، استابلایزر رلهای، استابلایزر کنترلکننده سروو در انواع دیجیتالی و آنالوگ، ازجمله انواعی است که در بازار در برندهای مختلفی رایج هستند. لازم به ذکر است وجود انواع مختلف این وسایل الکترونیکی، مانعی برای توانایی تعمیرات استابلایزر و یوپیاس نیست و برای هر نوع از آنها راهحلی وجود دارد.
تثبیتکننده ولتاژ یا همان استابلایزر در نوع تکفاز، به طور معمول در وسایل الکتریکی که توان مصرفی کمتری دارند؛ مانند لوازم الکتریکی خانگی، بهگونهای بهتر از تغییرات نوسانات جلوگیری میکند؛ بنابراین استابلایزرهای تکفاز اضافهبارهای متوسط را بدون آسیب رساندن به دستگاههای الکتریکی حمل میکنند. رنگ چراغهای روی این دستگاه، وضعیت کارکرد آن را به فرد نشان میدهد. بهعنوانمثال:
اکثر شرکتهای تولیدکننده این استابلایزر در صورت مواردی؛ همچون: تشخیص اضافهبار، تجاوز از حداکثر دمای کار و محدودیتهای مشخص شده ولتاژ، تحت عنوان حفاظت بهصورت خودکار دستگاه را خاموش میکنند. هرچند باوجود این حفاظتها نیز احتمال آسیب این دستگاه همچنان وجود خواهد داشت؛ اینجا است که نقش امکان تعمیرات استابلایزر و یوپیاس برجسته خواهد شد.
تفاوت اصلی بین این دو نوع این است که یک اتصال ۳ فاز ظرفیت تحمل بارهای برق سنگینتری را نسبت به تکفاز دارد. درنتیجه بدون شک یک تثبیتکننده ولتاژ ۳ فاز میتواند با بارهایی با توان بالا مقابله کند. از مزیتهای دیگر استفاده از این نوع آن است که تقسیم بار ولتاژ از طریق ۳ فاز مجزا انجام میگیرد تا از اضافهبار جلوگیری کند.
یک تثبیتکننده ولتاژ ۳ فاز منبع تغذیه مؤثر و مداومی را با ولتاژ ثابت تضمین میکند. این موضوع در صرفهجویی انرژی و همچنین در قبض برق مصرفی تأثیرگذار خواهد بود.
این نوع از استابلایزرها صرفاً برای دستگاههای الکتریکی در منزل بکار گرفته میشوند. باتوجهبه ولتاژی که به آن وارد میشود، مدار درونی خود که در آن یک ترانس تبدیلکننده ولتاژ قرار دارد را تغییر میدهد. به این صورت که در شرایط الزام به کاهش ولتاژ، ترانس شرایطی را برای عملکرد متعادل دستگاه ایجاد میکند و در غیر این صورت، ترانس باید خلاف آن عمل کند.
با ارزیابی مزایا و معایبی که این استابلایزر دارد، تصمیمگیری درباره انتخاب آن را سادهتر میکند. در ادامه ویژگیهای مثبت و منفی آن بررسی شده است.
همان گونه که مشاهده میشود، امکان نیاز به تعمیرات استابلایزر و یوپیاس در شرایطی که این ویژگیها را داشته باشند، بسیار است.
استابلایزر سروو در مواجه با ورودیهایی با میزان ولتاژ بالا بسیار خوب عمل میکنند. معمولاً برای دستگاههایی که به میزان ولتاژ حساس هستند از این تثبیتکننده ولتاژ استفاده میشود. عملکرد این نوع همانند گونة رلهای است. با مشاهده جریان بار نامطلوب و تشخیص آن در وهله اول، ترانس درونی مطابق با تغییرات موردنیاز قرار میگیرد و در زمانی کوتاهی ولتاژ متعادل و محدود موردنیاز دستگاه از آن عبور میکند. عمر این استابلایزر بالا است. به دلیل سرعت و قدرت پاسخگویی آن، بیشتر در موارد صنعتی استفاده میشود.
در نوع دیجیتالی این استابلایزرها ولتاژ مشخصی که هر دستگاه به آن محدود است، برای آنها تعریف میشود. در این صورت دستگاه نحوه عملکرد انتقال و عبور ولتاژ برق را برای آن متوجه میشود و کمترین ضرر در این روند ایجاد خواهد شد. در صورت عملکرد نامناسب و نامطلوب هرکدام از این دو وسایل الکتریکی که معرفی میشوند، پیشنهاد میشود تعمیرات استابلایزر و یوپیاس را در اولویت انتخاب خود قرار دهید.
برای انتخاب و استفاده از میان انواع مختلفی که بیان شد، عواملی در این میان دخیل خواهند بود. ولتاژ و توان دستگاه موردنظر یکی از مواردی است که باید حتماً به آن توجه شود. نوع دستگاهی که قصد استفاده از استابلایزر را برای آن دارید و همچنین قیمت از معیارهایی است که برای انتخاب باید در نظر بگیرید. در کنار این موارد با مشاوره و راهنمایی از متخصصان و کارشناسان شرکت آلفا، به انتخابی هرچه آگاهانهتری کمک خواهند کرد. در مقاله تعمیرات استابلایزر و یو پی اس (بخش دوم) به توضیح کاملی درباره این موضوع می پردازیم.