ابتدا از زایش شروع می کنیم ، تقریبا نیم ساعت قبل از زایمان شما متوجه علائم و بیقراری قبل از زایش بزتون می شوید حتی روزهای آخر بارداری کاملا مشخص هست که بز آبستن شما نزدیک به زایش می باشد پس لوازم و جایگاه خود رو آماده میکنیم و بد نیست مطالب مربوط به وضعیت زایش (حالت های نرمال و سخت زایی) را مطالعه کنیم ، خوب زمان زایش فرا رسید حالا چیکار باید کنیم به اولویت و در کوتاه ترین زمان موارد زیر را انجام می دهیم:
1. تمیز کردن سر و بینی بزغاله
2. خشک کردن
3. ضدعفونی بند ناف
4. وزن کشی
5. خوراندن آغوز
بزغاله ها بعد از خوردن آغوز می خوابند تقریبا حالت نیمه بیهوش می شوند، توجه داشته باشید که بزغاله تازه متولد شده هرچه سریع تر باید آغوز مورد نیاز خود را در ۶ ساعت اول زندگی خود دریافت کنند معادل با ۱۰ درصد وزن بدن در زمان تولید ، معمولا بزغاله های سانن و آلپاین در زمان تولد متوسط ۴ کیلوگرم وزن دارند.
بزغاله ها از یک روزگی تا یک ماهگی روزی سه بار حداقل باید شیر بخورند یعنی هر ۸ ساعت با تنظیم زمان در طول روز که خودتان تنظیم می کنید و هر وعده ۴۰۰ گرم به ازای هر بزغاله باید شیر دریافت کنند لذا خیلی توجه کنید که مثلا اگر یک وعده فرصت نکردید یا دیر رسیدید نباید شیر بخورانید و صبر کنید تا وعده بعد، نه اینکه سریع دست به کار شوید و شیر بخورانید، مثلا باید ساعت ۲ عصر شیر میخوردن نتوانستید حالا ساعت ۶ عصر آمدید شیر ندهید بلکه صبر کنید تا وعده بعدی که ۱۰ شب هست و اما و اما هیچ گاه و تحت هیچ عنوان شیر سرد به بزغاله ندهید حتما و حتما با حرارت ملایم تا ۴۰ درجه سانتیگراد گرم و در دمای ۳۸/۵ الی ۳۹ به بزغاله ها بخورانید.
خوب حالا اگر میخواهید بزغاله هایتان اسهال نشوند اول اینکه اگر برایتان ارزش دارند هر روز محیط بزغاله ها را با محلول های ضد عفونی قوی اسپری کنید دوم شیر سرد ندهید و سوم زیاد شیر ندهید اگر بزغاله ای وعده شیرش را نخورد یا کم خورد تحت هیچ عنوان سعی نکنید به زور بخورانید بلکه تا وعده بعد صبر کنید اگر خورد که هیچ اگر نه حتما و حتما بدون معطلی به دامپزشک مراجعه کنید.
برای شاخسوزی از هفت روزگی تا ۹ روزگی فرصت دارید و در این زمان بهتر است از شاخسوز برقی یا کوتر و بی حسی موضعی جهت کاهش هرچه بیشتر استرس شاخ سوزی کمک بگیرید و حالا، هم به جهت پیشگیری از بیماریهای باکتریایی و هم استرس شاخسوزی می توانید از انتی بیوتیک های مناسب مثل پمپ کلستین مطلقا طبق تجویز دامپزشک استفاده کنید.
حالا بزغاله ها تقریبا دو هفته شداند حالا دیگر می توانید برای بزغاله ها آب با ساقه های نازک یونجه و کنسانتره که نحوه عادت دادن به کنسانتره خیلی مهم است. بزغاله ها تقریبا از روزهای پنج و شش روزگی شروع میکنند کم کم کلش های بستر را برداشته و می جوند یا بازی می کنند که این شروع خوبی برای تعلیف شدن هست ، خوب برای ینجه که مشکلی نیست اما کنسانتره از ۱۵ روزگی روزی دوبار به اندازه ای بدین که در مدت ۱۵ دقیقه تمام بشود خوب دقت کنید بزغاله ای که تا حالا کنسانتره نخورده است حتی چند روز اول ممکن است فقط بو کشیده و یا گرده های کنسانتره را زبان بزند پس عجله نکنید و همچنین زیادروی نکنید در خوراندن کنسانتره ، تقریبا از سن ۲۰ الی ۲۵ روزگی شروع به خوردن محسوس کنسانتره میکنند پس باز به اندازه روزی دوبار هربار در مدت ۱۵ دقیقه تمام بشود و اگر خوب خوردند وسوسه نشوید بیشتر بدهید و شروع اسهال و …
نکته: هیچ اجباری نیست اما استفاده از پروبیوتیک خیلی کمک می کند در پیشگیری از اسهال و شکل گیری هرچه سریع تر فلور شکمبه.
حالا بزغاله ها تقریبا یک ماهه هستند و شیر را طی دو الی سه روز به دو وعده در روز هر وعده ۴۰۰ تا ۴۵۰ سیسی کاهش دهید تا بیشتر ترغیب به خوردن علوفه و کنسانتره شوند.
نکته: از بیست روزگی می توانید با مشورت دامپزشک و مطلقا تجویز وی در صورت صلاحدید پیشگیری کوکسدیوز را داشته باشید یا همان اسهال خونی.
از سن ۴۰ تا ۴۵ روزگی می توانید البته کم کم تعداد دفعات ریختن کنسانتره و مقدارش را بیشتر کنید و همچنین دسترسی به یونجه بیشتر باشد.
سن از شیرگیری بزغاله ها در بازه وزنی ۱۶ تا ۱۸ کیلوگرم و یا تقریبا معادل با ۷۵ الی ۹۰ روزگی می باشد.