اختلال کمبود توجه و بیش فعالی (ADHD) یک اختلال عصبی رشدی است که هم کودکان و هم بزرگسالان را تحت تاثیر قرار می دهد. با الگوهای مداوم بی توجهی، تکانشگری و بیش فعالی مشخص می شود که می تواند به طور قابل توجهی بر عملکرد روزانه و کیفیت زندگی تأثیر بگذارد.
علائم می توانند از نظر شدت و تظاهرات متفاوت باشند، اما به طور کلی به سه دسته اصلی تقسیم می شوند:
1. بی توجهی:
2. بیش فعالی:
3. تکانشگری:
علل دقیق به طور کامل شناخته نشده است، اما تحقیقات ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و عصبی را نشان می دهد. برخی از عوامل بالقوه ای که ممکن است به بروز بیشتر کمک کنند عبارتند از:
ADHD تمایل دارد در خانواده ها ایجاد شود که نشان دهنده یک جزء ژنتیکی است.
در افراد مبتلا به ADHD تفاوت هایی در مناطق خاصی از مغز و فعالیت انتقال دهنده های عصبی مشاهده شده است.
قرار گرفتن در معرض سموم، زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد و سوء مصرف مواد قبل از تولد ممکن است خطر ابتلا به ADHD را افزایش دهد.
تشخیص ADHD شامل یک ارزیابی جامع توسط یک متخصص مراقبت های بهداشتی است. راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) معیارهای خاصی را برای تشخیص ADHD ارائه می‌کند، از جمله وجود علائم در محیط های مختلف (به عنوان مثال، خانه، مدرسه، محل کار) و شواهدی مبنی بر ظاهر شدن علائم قبل از سن 12 سالگی.
ADHD یک بیماری مزمن است، اما می توان آن را به طور موثر از طریق ترکیبی از استراتژی ها مدیریت کرد، از جمله:
1. دارو:
داروهای محرک مانند متیل فنیدیت یا آمفتامین ها معمولا برای کمک به بهبود توجه و کاهش بیش فعالی و تکانشگری تجویز می شوند.
داروهای غیر محرک مانند اتوموکستین یا گوانفاسین نیز ممکن است استفاده شود، به ویژه برای افرادی که به خوبی به داروهای محرک پاسخ نمی دهند یا نمی توانند آن ها را تحمل کنند.
2. رفتار درمانی:
رفتار درمانی با هدف آموزش راهبردهایی به افراد برای مدیریت علائم، بهبود مهارت های سازمانی و توسعه مکانیسم های مقابله ای است.
برنامه های آموزشی والدین می تواند به والدین کمک کند تا راهبردهای مؤثری برای مدیریت رفتار فرزندشان و ایجاد محیط های حمایتی بیاموزند.
3. آموزش و پشتیبانی:
آموزش روانی در مورد ADHD می تواند به افراد و خانواده هایشان کمک کند تا این اختلال و تأثیر آن بر زندگی روزمره را بهتر درک کنند.
گروه‌های حمایتی و مشاوره می‌توانند حمایت عاطفی و راهنمایی را برای افراد و خانواده‌های مبتلا به ADHD فراهم کنند.
4. اصلاح سبک زندگی:
روال های منظم، ورزش منظم، عادات خواب سالم و یک رژیم غذایی متعادل همگی می توانند به مدیریت علائم و بهبود رفاه کلی کمک کنند.
زندگی با ADHD می تواند چالش های منحصر به فردی ایجاد کند، اما با مدیریت و حمایت مناسب، افراد مبتلا می توانند زندگی رضایت بخشی داشته باشند. استراتژی های مدیریت بیماری عبارتند از:
ADHD یک اختلال عصبی رشدی است که با بی توجهی، بیش فعالی و تکانشگری مشخص می شود. می تواند به طور قابل توجهی بر عملکرد روزانه و کیفیت زندگی تأثیر بگذارد. در حالی که علل دقیق ADHD به طور کامل شناخته نشده است، تصور می شود ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و عصبی در این امر نقش دارند. گزینه های درمانی ADHD شامل دارو درمانی، رفتار درمانی، آموزش و پشتیبانی و اصلاح سبک زندگی است. با مدیریت و حمایت مناسب، افراد مبتلا می توانند پیشرفت کنند و زندگی رضایت بخشی داشته باشند. اگر مشکوک هستید که شما یا کسی که می شناسید ممکن است ADHD داشته باشد، مهم است که به دنبال یک ارزیابی حرفه ای برای تشخیص دقیق و درمان مناسب باشید.
