اندازهگیری دما، فرآیندی است که در آن حرارت موجود در یک جسم یا محیط با استفاده از تجهیزات و سنسورهای مختلف اندازهگیری میشود. دما به عنوان یک پارامتر اساسی، در صنایع مختلف و بسترهای کاربردی متنوعی اهمیت دارد. اندازهگیری دقیق دما از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا دما میتواند تأثیر زیادی بر روی عملکرد فرآیندها، کنترل سیستمها، کیفیت محصولات و ایمنی کاربران داشته باشد. رزیستانس دما با تغییر مقاومت الکتریکی با تغییر دما عمل میکنند و از جنس پلاتینوم استفاده میکنند. ترموستاتها نیز بر اساس تغییر مقاومت الکتریکی با تغییر دما عمل میکنند و معمولاً از سرامیک ساخته شدهاند.
ترموکوپل
ترموکوپل یک حسگر دما است که برای اندازهگیری دما استفاده میشود. این حسگر از دو مفتول مختلف تشکیل شده است که در نقاط مختلف به هم متصل شدهاند. هنگامی که دما تغییر میکند، تفاوت ولتاژ بین این دو مفتول تغییر میکند. این تغییر ولتاژ به دستگاه اندازهگیری دما ارسال میشود و به عنوان یک اندازهگیری دما مورد استفاده قرار میگیرد. ترموکوپلها به دلیل دقت و دوامشان در محیطهای با شرایط دمایی مختلف، در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند، از جمله صنایع فولاد، پتروشیمی، غذایی، دارویی و دیگر صنایع که نیاز به اندازهگیری دما در شرایط مختلف دارند.
انواع ترموکوپل
ترمومتر
ترمومتر نوعی دستگاه اندازهگیری دما است که برای اندازهگیری دمای اجسام یا محیطهای مختلف استفاده میشود. این دستگاه میتواند به شکلها و اندازههای مختلف طراحی شده و برای اندازهگیری دما از روشهای مختلفی مانند انبساط، مقاومت الکتریکی، تغییر ولتاژ یا جریان استفاده کند. ترمومترها در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرند و نقش مهمی در کنترل دما و نظارت بر فرآیندهای صنعتی دارند.
انواع ترمومتر
گیج دما
گیج دما، یک دستگاه اندازهگیری است که برای نمایش دمای یک محیط یا سیستم استفاده میشود. این دستگاه معمولاً دارای شاخصهای مختلفی برای نمایش دما میباشد، از شاخصهای دیجیتال تا شاخصهای مکانیکی یا آنالوگ.
انواع گیج دما
ترموول
ترموول، یک قطعه است که برای محافظت از حسگرهای دمایی در برابر شرایط سخت و فشار و دماهای بالا یا پایین استفاده میشود. این وسیله درون یک محیط مانند لوله یا مخزن نصب میشود تا حسگر دما در ارتباط با محیط قرار نگیرد و از آسیب و خرابی جلوگیری کند. ترموولها از مواد مختلفی مانند فولاد ضد زنگ یا آلیاژهای خاص ساخته میشوند که از پایداری و مقاومت بالایی در برابر شرایط سخت دما و فشار برخوردارند.
انواع ترموول
ترانسمیتر
ترانسمیتر، یک دستگاه الکترونیکی است که اطلاعات مربوط به یک پارامتر فیزیکی مانند دما، فشار، یا جریان را به سیگنال الکتریکی تبدیل میکند تا بتوان آن را از دور برای کنترل یا نمایش در یک سیستم کنترلی استفاده کرد. این دستگاه معمولاً از حسگرهای مخصوصی استفاده میکند و سیگنالهای الکتریکی تولید شده از طریق ارتباطات از راه دور به دستگاههای دیگر منتقل میشود تا اطلاعات مربوط به پارامتر فیزیکی مورد نظر به مکانی دیگر منتقل شود و کنترل یا نمایش داده شود.
انواع ترانسمیتر
حسگر مقاومتی دما
حسگر مقاومتی دما RTD، یک نوع حسگر دمایی است که تغییرات دما را با تغییر مقاومت الکتریکی آن اندازهگیری میکند. این حسگرها از موادی مانند پلاتین، نیکل یا مس ساخته میشوند که با تغییر دما، مقاومت الکتریکی آنها نیز تغییر میکند.