دراین بخش درجهت تکمیل بخش هفدهم نرخ رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص را بررسی می کنیم
تشکیل سرمایه ثابت ناخالص عبارت است از هزینه خریداری سرمایهای توسط بخش خصوصی، تولیدکنندگان خدمات دولتی و تولیدکنندگان خدمات خصوصی غیرانتفاعی در خدمت خانوارها منهای خالص فروش کالاهای سرمایهای دست دوم و قراضه در طول یک دوره حسابداری .
نرخ تشکیل سرمایه ثابت ناخالص دو جزء اساسی دارد یکی از این اجزا نشاندهنده نرخ تشکیل سرمایه در بخش ماشینآلات و دیگری نرخ تشکیل سرمایه در بخش ساختمان است به این معنا که چه میزان سرمایه گذاری دردو بخش ساختمان وخرید ماشین آلات صنعتی انجام شده وکاهش آن به معنای کاهش سرمایه گذاری دراقتصاد است و هرگونه کاهش وافزایش نرخ تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به معنای کاهش یا افزایش سرمایه گذاری دراقتصاد وبیانگر کاهش یا افزایش رشد اقتصادی درسال های آینده است وبرای درک بهتر باید تغییرات قیمتی حذف شود و به قیمت های ثابت مورد ارزیابی قرارداد
نرخ رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص ازسال 1390 به قیمت های ثابت روبه کاهش بوده به نحوی که میزان تشکیل سرمایه ثابت از 1,712,186 میلیارد ریال در سال ۱۳۹۰ به رقم 1,001,313در سال 1399 کاهش پیدا کرده و در دهه 90 سال 91 با دارا بودن 19 درصد رشد منفی در تشکیل سرمایه ثابت ناخالص و 33 درصد رشد منفی در تشکیل سرمایه ثابت ناخالص بخش ساختمان بدترین وضعیت رشد بین این سالها را داشته است
ازآغاز سال 90 تا پایان سال 99 فقط 4 سال نرخ رشد تشکیل سرمایه مثبت بوده که نشاندهنده روند کاهشی این شاخص اقتصادی است وازابتدای دهه 90 نرخ تشکیل سرمایه کاهش یافته واین نرخ منفی به معنی کاهش سرمایهگذاری در اقتصاد ایران است دولت ها باید تلاش کنند شرایط را به سمتی سوق دهند که سرمایه گذاری رشد پیدا کند واز آن مسیر تولید ناخالص داخلی رشد کند
در کنار کاهش سرمایهگذاری درسال 98 و 99 استهلاک سرمایه از رقم سرمایه گذاری فراتر رفته است و کاهش سرمایه گذاری جدید موجب شده تا استهلاک سرمایه گذاری های قبلی از سرمایه گذاری های جدید بیشتر شده است
کاهش سرمایه گذاری روند رشد توسعه ای اقتصاد با مشکل مواجه می کند و سرمایه گذاری به عنوان موتور توسعه اقتصادی عمل می کند وعوامل مختلفی ازجمله تشدید تحریم ها ,امنیت , تورم مزمن وبی ثباتی اقتصادی , درآمدهای نفتی ,فضای کسب وکار, نرخ ارز , سرمایه گذاری خارجی , نرخ سود بانکی و.... ازعوامل موثر بر تشکیل سرمایه هستند و یکی از دلایل اصلی کاهش نرخ رشد اقتصادی در دهه 90 , کاهش سرمایهگذاری در اقتصاد است این گونه می توانید به پایین بودن نرخ رشد اقتصادی دهه 90 پی ببرید که دربخش های قبلی به آن اشاره کردیم که درنمودارهای روبه رو نیز قابل مشاهده است
سال 99 رشد اقتصادی و رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی به ترتیب به ارقام 3.6 و 2.5 درصد رسیده است (رشدبخش ماشین آلات 0.9 درصد وبخش ساختمان 3.1 درصدبوده است)
درنمودارهای روبه رو روند تشکیل سرمایه ثابت ناخالص, نرخ رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص ورشد اقتصادی ,نرخ رشد تشکیل سرمایه بخش ساختمان وماشین آلات وهمچنین استهلاک سرمایه را مشاهده می کنید با تعقیب روندبه تاثیر گذاری سرمایهگذاری و تشکیل سرمایه در روند رشد و توسعه اقتصادی پی خواهید برد