اگر از کودکی تا به حال به غیر از سیستم عامل ویندوز با هیچ سیستم عامل دیگری کار نکردید این مقاله برای شماست!
احتمالا اطراف شما دوست و یا همکارانی وجود دارند که با یکی از توزیع های لینوکس رو سیستم خودشون دارند کار میکنند و پیش خودتون میگید چه محیط ناشناخته و پیچیده ای داره، چقدر دستورات خطی وارد می کنند و کلی متن رو صفحه چاپ میشه، چقدر کارهای عجیبی میکنند که ما اصلا تو ویندوز دست به خط فرمان نمی زنیم (command prompt) مگر اینکه چندتا دستور خیلی معروف که از همدیگه شنیده باشیم، به طور مثال یه ping ساده، معمولا ویندوز با محیط گرافیکی و روانی که داره همه ی کارهای مارو انجام میده، فقط کافیه چندتا کلیک ساده بکنیم و این خیلی کاربر پسند و البته "عام پسند" هست.
خب چرا کاربران ویندوز انقدر زیادن، آیا این آمار داره میگه که ویندوز بهتر از همه سیستم عامل های دیگست؟ در واقع بحث بهتر و بدتر بودن نیست، تعصبی نباید در میان باشه، چون هر سیستم عاملی برای یک عده از کاربران مناسب تره.
کار با ویندوز برای همه کاربران سیستم های خانگی و حتی کاری راحت هست در واقع هدف ویندوز در سادگی محیط کاربریش هست و البته شاید این سادگی برای این باشد که ما تا به حال فقط با ویندوز کار کردیم، حسی که وقتی شما یک گوشی اندروید دارید و بعد صاحب یک گوشی اپل میشید؛ واقعا براتون گیج کنندست دو روز اول، اما با کلنجار رفتن با محیط اون سیستم عامل متوجه میشید که چقدرم باحاله!
یه مثال بد ولی جالب، تصور کنید که شخصی که تا به حال جز سیب زمینی برای تغذیه خودش هیچ مواد غذایی دیگه ایی نداشته و همیشه فکر میکرده فقط سیب زمینی هست که وجود داره و بدون اون نمیشه زنده ماند! اما یک روز یکی از دوستانش براش ماکارونی با گوشت و سبزی معطر میاورد، آن شخص در قدم اول هیچ ایده ندارد که آیا این غذا اصلا مفید هست؟ چقدر به من کمک میکنه از لحاظ انرژی و ...؟ اصلا چطوری میشه خوردش؟ ( به خاطر رشته رشته بودنش)...
خب اگر این شخص ماکارونی رو تجربه کنه، به احتمال زیاد خیلی کمتر دیگه سیب زمینی آب پز بخوره، چون تاحالا چیزی جز سیب زمینی ندیده بود یا حتی تجربش نکرده بوده، هدف این نیست که بگیم ویندوز مثل سیب زمینی هست و لینوکس فوق العاده، نه میخواهیم به این نکته برسیم که نترسید و سیستم عامل های دیگه رو تجربه کنید، که پیشنهاد من لینوکس هست!
خب تا اینجا یه سلامی هم بکنم، امین خوش زحمت هستم توسعه دهنده وب و عاشق لینوکس، ملقب به وب پندار در خدمت شما که دارید به لینوکس فکر میکنید و در حال کنجکاوی در این زمینه هستید، خب بریم که به اصل مطلب برسیم.
حالا اسم لینوکس رو که شنیدید، ممکنه براتون سوال پیش آمده باشه که اون GNU پس چی هست؟ وبا نماد پنگوئن بیشتر دیدم اما اون گوزن یالدار دیگه چیه؟ در یک مقاله دیگه ایی به این داستان هم میرسیم.
و من هم میگم تا زمانی که تجربه اش نکردید نمی تونید بگید چرا!
اتفاقی که برای شمایی که همیشه از ویندوز استفاده کردید ممکنه بیافته اینه که شمارو تنبل میکنه، ویندوز از شما میخواد دستاتونو کثیف نکنید و فقط فرمان بدهید همه چیز به صورت خودکار انجام بشه، اگر شما یک برنامه نویس تحت وب باشید و از زبان PHP استفاده کنید معمولا برای توسعه برنامه خودتون از ابزاری های ترکیب شده از چند برنامه دیگر و تنظیم شده آماده به کاری مثل WAMP استفاده میکنید و شما شروع به استفاده از این محیط می کنید، خب اینکه شاید خوب باشه و وقت رو میخره! شاید وقت رو بخیره براتون اما شما اصلا متوجه این موضوع نشدید که نصب این نرم افزار ها و تنظیم کردن(config) آن ها به چه صورت اتفاق افتاده است، اما WAMP یک برنامه که برای خود ویندوز نیست! درسته اما ابزار هایی تهیه شدند که بر اساس این تفکر که " تو بهش فکر نکن، من برات تهیه میکنم و تنظیمش میکنم و فقط استفاده کن".
تجربه ایی که من وقتی وارد دنیای لینوکس شدم بدست آوردم این بود که این تفکر از بین میبره، ازتون میخواد دستاتونو کثیف کنید، به چالش میکشه شمارو، به فکر میبره و شما با خیلی از اجزا برنامه هاتون آشنا میشید و حتی دوست! از اینکه خودتون یاد میگیرید چطوری نرم افزار های مثل PHP, MySQL, Apache, Nginx و ...نصب و تنظیم کنید لذت میبرید و در کنار این ها شما با ترمینال سرکله میزنید و دیگه فقط با یه محیط گرافیکی بسیار ساده و روان کار نمیکنید، شما این اعتماد به نفس را بدست می آورید که من هر چیزی رو میتونم نصب کنم و تنظیمش کنم به روش دلخواه خودم و ازش استفاده کنم!
دچار این سو برداشت نشید که با ویندوز نمیشه این کار هارو کرد، قطعا میشه، اما به عنوان یه برنامه نویس تجربه ایی که از این سیستم عامل بدست آوردم به اشتراک گزاشتم و اون این بود که تجربه کنید و از محیط امنتون بیاید بیرون.
سیستم عامل لینوکس یه تاریخچه جالبی داره که یکمی هم زیاده و تو یه مقاله دیگه بهش میپردازم، اما برای شروع باید بدونید که این سیستم عامل متن باز هست، یعنی مانند ویندوز برای استفاده ازش نباید پول پرداخت کنید و براحتی میتونید دانلود و روی سیستم خودتون نصب کنید.
یه جا گفتیم توزیع های لینوکس، درسته؟ خب همونطور که متن باز هست یعنی همه میتوانند کد منبع این سیستم عامل دانلود کنند و کدهای اون تغییر بدهند و در اختیار عموم قرار بدهند و آن ها هم ازش استفاده کنند، یعنی هر کسی میتونه برای خودش سیستم عامل لینوکس خودش رو انتشار بده و اسم خودش یا شرکتش روش بزاره، این شد یک توزیع از لینوکس!
خیلی از شرکت ها در زمان قدیم و حتی الان درحال توسعه سیستم عامل های لینوکسی خودشان بودند و هستند، به طور مثال شرکت Canonical که سیستم عامل Ubuntu تهیه کرده و خودش از سیستم عامل دیگری مشتق شده است به نام Debian! اینجا میتونید یه نگاه به توزیع های مختلف لینوکس بندازید.
برای اینکه با سیستم عامل های لینوکسی شروع به کار بکنید منابع بسیار زیادی توی اينترت وجود داره، یا حتی کتاب و دوستان! یکسری از توزیع ها برای کسانی که تازه وارد هستند بسیار مناسب تر هست مانند Ubuntu, Mint, Elementry و... که من Ubuntu رو پیشنهاد میکنم. اگر وقت کند و کاو برای یادگیری ندارید که جستجو کنید و بگردید تا خودتان یاد بگیرید می تونید کلاس های آموزش از پایه ثبت نام کنید که حتی به شما مدارک رسمی از کانادا هم می دهند! اگر در این مورد بیشتر سوال داشتید بپرسید.
ویندوز رو یک شبه پاک نکنید و جاش یه سیستم عامل لینوکسی نصب کنید! چون تا با لینوکس راه بیافتید یکمی زمان میبره و از طرفی زده میشید، در کنار ویندوز نصبش کنید و کم کم باهاش کار کنید و بهش چیره بشید، اگر اهل بازی های کامپیوتری هم هستید که ویندوز حتما نگه دارید، چون بازی های کامپیوتری برای سیستم عامل های لینوکسی همچین تعریفی نداره!
سوال پیش میاد خود هسته لینوکس کی نوشته؟ اینم باشه برای مقاله ای که توش به تاریخچه میپردازیم.
اما این اسم ها رو شنیده باشید خوبه : Richard Stallman, Linus Torvalds, Andrew S. Tanenbaum
درواقع میخوان اسم کاملش رو بگن، چون تمام زحمات این سیستم عامل قوی رو یک نفر متحمل نشده و اسم گذاری ها باید منصفانه باشه، سیستم عامل های لینوکسی توسط جمعی از نخبگان نوشته شده و بسیاری از برنامه نویسان با اخلاقی که به رایگان این سیستم عامل رو توسعه دادند.
خب این موضوع در اینجا به پایان میرسه و ادامش در مقاله بعدی خواهد بود.
شما هم تجربه من رو داشتید؟ اگر نظر یا پیشنهادی دارید برای من و دیگران بنویسید.
( این هم اکانت من در لینکداین هست https://www.linkedin.com/in/amin-khoshzahmat-18165182/)
زنده باد دانش.
