الزامات حقوق بشري حقوق كارگر در اسناد بين المللی كار
حمایت از حقوق کارگر شامل حمایت از حق معیشت ، حق برابری، امنیت شغلی، دستمزد، ساعات کار و .. می‌شود . این اصول از اصول اولیه اعلامیه جهانی حقوق بشر و از ارکان اساسی این اعلامیه به شمار می‌روند که در اسناد بین‌المللی ازجمله سازمان بین‌المللی کار، اعلامیه جهانی حقوق بشر، میثاق حقوق اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و میثاق حقوق مدنی و سیاسی، منشور اروپایی حقوق بشر به رسمیت شناخته‌شده است. در اسناد بین‌المللی حمایت از حقوق کارگران از جنبه‌های مختلف مورد تأکید قرارگرفته است. ازجمله ماده 23 اعلامیه جهانی حقوق بشر مقرر می‌دارد که « همه حق‌دارند بدون هیچ تبعیض در مقابل کار مساوی، اجرت مساوی دریافت دارند. هر کس که کار می‌کند به مزد منصفانه و رضایت‌بخشی ذی‌حق می‌شود که زندگی او و خانواده‌اش را موافق شئون انسانی تأمین کند و آن را در صورت لزوم با هر نوع وسایل دیگر حمایت اجتماعی تکمیل نماید.»[1] در این ماده بشر علاوه بر شناسایی حق انتخاب آزادانه کار، به دو اصل حاکم بر شرایط کار یعنی، مزد مساوی برای کار مساوی و مزد منصفانه و رضایت‌بخش که زندگی کارگر و خانواده‌اش را موافق شئون انسانی تأمین کند، تأکید دارد.
همچنین بند 1 ماده 4 منشور اجتماعی اروپا مقرر داشته، «دولت‌های متعاهد تعهد می‌کنند، حق کارگران را بر دستمزدی که به آن‌ها و خانواده‌شان یک استاندارد رضایت‌بخش معاش اعطاء کند به رسمیت خواهند شناخت». بنابراین ازنظر منشور اجتماعی اروپا، مزد رضایت‌بخش، مزدی است که سطح زندگی شرافتمندانه برای کارگر و خانواده‌اش تضمین کند(پرداخت بر اساس نیاز) و لذا ویژگی‌های فردی کارگر ازجمله تعداد افراد خانواده که وی سرپرستی آنان را بر عهده دارد، در تعیین حداقل دستمزد لحاظ می‌گردد. همچنین سازمان بین‌المللی کار مقاوله نامه‌هایی در رابطه با دستمزد به تصویب رسانده است. «این سازمان در سال 1928 با تصویب کنوانسیون شماره 26 در مورد نظام تثبیت حداقل دستمزد[2]کوشش برای تعیین حداقل دستمزد را آغاز کرد. پس از دو جنگ جهانی الزامات مربوط به حداقل دستمزد در چندین کشور اروپایی مرسوم شد»[3]
حال پرسشی که در اینجا قابل‌طرح است این است که حمایت از حقوق کارگران به چه شیوه‌ها و تکنیک‌هایی در اسناد بین‌المللی پذیرفته‌شده است.؟ الزامات حقوق بشری در حمایت از حقوق کارگر چه ابعاد و چه جنبه‌هایی دارد؟ آنچه در این میان اهمیت دارد این است که کارگران می‌بایست از حداقل حقوق برای تأمین معاش برخوردار باشند. زیرا وضعیت معیشتی این قشر ضعیف‌تر است بنابراین به حمایت حقوق بشری بیشتری نیاز دارند . اثر حاضر تلاش می‌کند که مسائل مربوط به کارگری را با مطالعه نظام حقوق بشر به‌طورکلی و الزامات آن در اسناد بین‌المللی به‌طور خاص مورد کاوش و بررسی قرار دهد.
[1] .عراقی،عزت الله، حقوق کار، جلد اول، جنگل، چاپ اول، تهران، 1390 ، ص49
[2] . http://www.mcls.gov.ir/fa/news/35180
[3] . اسمیت، روناک.م، 1388، قواعد حقوق بین المللی بشر، ترجمه فاطمه کیهانلو، نشر دانشگاه تهران، چ اول، ص371
کلید واژگان : کارگر، الزامات حقوق بشری، سازمان بین‌المللی کار، حمایت
کارگر: به استناد ماده 2 حقوق کار« کارگر کسی است که به هر عنوان در مقابل دریافت حق السعی اعم از مزد، حقوق ، سهم سود و سایر مزایا به درخواست کارفرما کار می‌کند .
سازمان بین‌المللی کار: سازمان بین‌المللی کار یکی از موسسات تخصصی سازمان ملل متحد است که به امور مربوط به کار و کارگران می‌پردازد. این سازمان در سال ۱۹۱۹ و در نتیجه بحث‌های کنفرانس صلح پاریس تأسیس شد.
Aa
