بریم سونی بازی کنیم!
فکر کنم اکثر هم نسلهای من یعنی دهه هفتادیها حداقل یکبار این جمله را گفتهاند. که البته اگر بخواهیم سختی گیری کنیم باید بگویم که غلط است. بدون شک منظور ما بازی کردن با کمپانی سونی نبود! ما با تمام شور و شوق همدیگر را دعوت به بازی با پلی استیشن میکردیم!
یکی از خاطرات مشترک کسانی که حتی اندک زمانی را پای این دستگاه دوست داشتنی گذرانده همان چند ثانیه ابتدایی اجرای بازیها بود. صفحهای سفیدی که اول لوگوی کمپانی سونی و بعد لوگو اختصاصی کنسول پلی استیشن با مختصر موزیکی اسرارآمیز نمایان میشد. یادتان آمد؟
نه؟! مشکلی نیست، بیاید این چند ثانیه خاطره را دوباره باهم تماشا کنیم.
تقریبا 20 سال از اولین روزهای تولد این کنسول خاطره انگیز و قدرتمند میگذرد، در این مقاله باهم گذری به تاریخچه کنسولهای بازی کمپانی سونی یعنی پلی استیشن یا PS میزنیم.
سونی و همکاری با نینتندو
هر داستانی یک آغاز و یک محرکی دارد. قبل از اینکه وارد بررسی تک تک کنسولهای سونی تا امروز شویم بد نیست بدانیم که سرآغاز این ماجراجویی از کجا بوده است.
در دهه 80 میلادی یک غول در صنعت گیم به تنهایی حکمرانی میکرد که آن هم نینتندو بود. هر چند آتاری و سگا نیز در این بازار حضور داشتند ولی توان رقابت با این کمپانی ژاپنی برای آنها وجود نداشت.
در همین ایام سونی که امروز به یکی از دو قطب اصلی صنعت گیم در کنار مایکروسافت تبدیل شده است در حال شراکت با نینتندو بود.
فناوری اجرای بازی در نینتندو کاتریجهای کم حجم بود. اما سونی پیشنهاد بهتری داشت، آنها با تولید دیسکهای بنام CD-ROM/XA پای CDها را به کنسولها باز کردند.
سونی معتقد بود حق ساخت و تولید این دیسکها باید باید انحصاری در اختیار آنها باشد و برای کنسول NES کمپانی نینتندو دیسک مخصوص با نام Super Disc تولید کرد. دور از ذهن نبود که در نهایت خود سونی تصمیم به ساخت کنسول بگیرد و فقط سازندهی قطعاتی از آن نباشد.
به آقای کن کوتاراگی ( رئیس سابق بخش سرگرمیهای سونی) لقب پدر پلی استیشن را دادهاند. کسی که بیشترین سهم را در تولد این کنسول دارد. همه چیز از جای آغاز شد که کوتاراگی علاقه شدید دختر خود به کنسول Famicom را دید.
اون تصمیم گرفت سونی را از طریق نینتندو به صنعت بازیهای سرگرمی متصل کند. در اولین قدم این دوره از همکاری تصمیم گرفته شد برای SNES یا S-SMP ( کنسول بازی کمپانی نینتندو) یک قطعه صوتی ساخته شود که این قطعه محصول تیم کوتاراگی در سونی بود. این همکاری موفقیت آمیز بود و بنظر میآمد ادامه مسیر این دو کمپانی هموار باشد.
این دو کمپانی بزرگ ژاپنی این بار به فکر طراحی قطعهای اضافه شونده (Add-On) برای SNES یا همان S-SMP افتادند. بر اساس این ایده قرار بود این کنسول توانایی اجرای CD را پیدا کند، قبل از این کنسول نینتندو چنین قابلیتی نداشت. قطعی که برای ارتقا این کنسول ساخته شد SNES-CD نام گرفت.
در پی ساخت همین قطعه بود که تصمیم گرفته شد سونی نیز بطور جداگانه دست به ساخت کنسولی بزند که علاوه برای اجرای بازیهای SNES، توانایی پشتیبانی و اجرای CD را نیز داشته باشد.
قبل از اینکه به ادامه ماجرای سونی بپردازیم، پیشنهاد میکنم اگر از علاقمندان به این کنسول نینتندو هستید مقاله سرگذشت نینتندو را نیز مطالعه کنید.
جدایی و تولدی دوباره
در نمایشگاه CES شیکاگو در ژوئن سال 1991 سونی از کنسول بازی خود با نام Play Station (دقت کنید که بین دو کلمه Play و Station فاصله است) رونمایی کرد. این دستگاه توانایی اجرای سوپر دیسکها، کارتریجهای نینتندو، امکان پخش موزیک و فیلم را داشت.
اما در عین ناباوری درست یک روز بعد از این مراسم رونمایی، کمپانی نینتندو اعلام کرد با سونی قطع همکاری کرده است و از این پس روی درایورهای CD-ROM با شرکت فیلیپس همکاری خواهد داشت.
دور از ذهن نیست که سونی حس حماقت میکرد و تصور میکرد توسط شرکت هم میهن خود گول خورده است. در رسانههای ژاپن نیز به هم زدن قرارداد دو شرکت ژاپنی و شراکت با یک کمپانی اروپایی جنجال بپا کرد.
خشم رئیس سونی ناریو اوگا آتش زیر خاکستر بود. اون حس میکرد با برهم خوردن ناگهانی این قرارداد، تحقیر شده است. اون کوتاراگی را مامور کرد تا پروژه ساخت کنسولی قدرتمند برای ورود به صنعت گیم را آغاز کند.
هرچند فرآیند راضی کردن هیئت مدیره سونی که صنعت گیم را جدی نمیگرفتند یکی از چالشهای کوتاراگی بود ولی اون مدتها پیش از آن رویای ساخت چنین کنسولی را داشت و در نهایت در سال 1994 از کنسول اختصاصی سونی با نام PlayStatiom رونمایی شد.
در مقدمه خواستیم شما را در جریان جرقه آغازین تولید پلی استیشن بگذاریم، زمان آن رسیده به سراغ تک تک آنها برویم.
تاریخ عرضه: 3 دسامبر 1994
فروش: 103 میلیون نسخه
در اواخر سال 1994 سونی اولین نسل از کنسولهای بازی خود را با نام پلی استیشن روانه بازار کرد. در آن زمان نسل پنجم کنسولهای بازی در حال رقابت بودند و سونی قصد داشت قبل از نینتندو که غول گیم آن سالها بود شروع به ساخت بازیهای 3بعدی کند.
در واقع مهمترین تاثیری که اولین کنسول سونی بر صنعت گیم گذاشت انتقال بازیهای 2بعدی به سمت بازیهای 3بعدی بود. به همین دلیل این نسخه از پلی استیشن را سرآغاز انقلاب دنیای گیم میدانند.
رقیبها
در آن سالها هنوز رقابت دو قطبی الان که بین مایکروسافت و سونی در جریان است وجود نداشت و جدا از قدرت نمایی نینتندو با کنسول Nintendo 64، کنسولSega Saturn حضور کمابیش پر رنگی در بازار داشت.
مشخصات فنی
پلی استیشن 1 دارای پردازشگر (CPU) یک هستهای 33.9 مگاهرتزی بود. از 1 مگابایت حافظه برای پردازش تصاویر و 2 مگابایت حافظه (RAM) استفاده میکرد. این کنسول فاقد حافظه داخلی بود و گیمر برای ذخیره اطلاعات باید از یک کارت حافظهی 128 کیلوبابیتی باید استفاده میکرد.
اولین بار در سال 1997 بود که سونی از دسته یا کنترلرهای محبوب امروز خود یعنی DualShock رونمایی کرد که دارای کلیدهای Thumb Sticks نیز بودند. در واقع اولین نسل از این کنترلها محسوب میشدند.
نسخه PSOne
کمپانی سونی بنای نسخه کوچکتر یا اصلاح شده هر نسل از کنسولهای خود را از همان اولین سری گذاشت. در تاریخ 7 جولای 2000 نسخه کوچکتر پلی استیشن 1 با نام PSOne رونمایی شد. این کنسول از نظر ظاهری کوچکتر و رابط کاربری آن بروزرسانی شده بود.
محبوبترین بازیها
Resident Evil series, Tekken series, Dead or Alive, Tomb Raider, Final Fantasy VII/VIII/IX, Castlevania: Symphony of the Night, Silent Hill, Metal Gear Solid, Crash Bandicoot
تاریخ عرضه: 4 مارس 2000
فروش: 155 میلیون نسخه
زمان آن رسیده برویم سراغ پرفروشترین پلی استیشن تاریخ!
سونی با کمپانی فیلیپس در زمینه تولید DVD همکاری داشت برای همین تصمیم گرفت برای اولین بار در صنعت گیم یک کنسول را مجهز به توانایی خواندن DVD کند. بنابراین پلی استیشن 2 از دی وی دی پشتیبانی میکرد و شرایط دیدن فیلم را نیز فراهم آورده بود که آن را به دی وی دی پلیر نیز تبدیل نمود.
رقیبها
در زمان انتشار این نسخه دوستداشتی از پلی استیشن، Sega Dreamcast, Nintendo’s GameCube, Microsoft’s Xbox در بازار حضور داشتند ولی واقعیت این بود که توان رقابت دیگر کنسولها با این کنسول بسیار کم بود. برای پلی استیشن 2 حدود 2000 بازی عرضه شد که یکی از دلایل فروش بالای آن بود.
یکی از بهترین ویژگیهای این محصول توانایی اجرای بازیهای کنسول نسل قبل سونی یعنی پلی استیشن 1 بود.
مشخصات فنی
سخت افزار پلی استیشن 2 شامل: یک پردازشگر 1 هسته ای 294.9 مگاهرتز به همراه 32 مگابایت حافظه سیستمی و 4 مگابایت حافظه گرافیکی بود. PS2 اولین کنسولی بود که از USB استفاده میکرد. هرچند کاربرد آنها برای اتصال کنترلرها نبود بلکه از آنها برای اتصال دیوایسهای دیگر مثل دوربین Toy camera استفاده میشد.
نسخه PlayStation 2 Slim
طبق سنت از پیش تعین شده سونی در سپتامبر 2004 نسخه جدید این نسل رونمایی شد.
در این نسخه علاوه بر طراحی ظریفتر، به کاربران اجازه استفاده نصب هارد درایو 40 گیگابایتی داده شد. همچنین معرفی کنترلر DualShock 2 همزمان با این نسخه بود.
محبوبترین بازیها
Grand Theft Auto III,Vice City, San Andreas, Final Fantasy X, Devil May Cry, Suikoden series, Metal Gear Solid 2/3, Twisted Metal Black Silent Hill series, Jak and Daxter, Ratchet & Clank, Sly Cooper, Kingdom Hearts I/II, Katamari Damacy, God of War I/II
تاریخ عرضه: 11 نوامبر 2006
فروش: 87 میلیون نسخه
پای استیشن 3 با ویژگی داشتن درایو نوری وارد عرضه رقابت شد. داشتن چنین درایوی و قابلیت اجرای Blu-ray این نسخه از محصول تازه سونی را با قدرت وارد بازار رقابت کرد.
رقیبها
رقیبهای سنتی سونی مانند همیشه حاضر بودن. مایکروسافت با xbox360 و نینتندو با Wii.
شاید بتوان گفت از این سال رقابت سونی با مایکروسافت وارد مرحله جدیدی شد. ایکس باکس نیز فروش خوبی داشت و آرام آرام دنیای گیم وارد دو قطبی سونی – مایکروسافت میشد.
مشخصات فنی
پردازنده این کنسول Cell نام داشت. توان 3.2 گیگاهرتزی از آن یک پردازنده قدرتمند ساخته بود. در واقع پردازنده این کنسول 10 مرتبه از پلی استیشن 2 و 96 مرتبه از پلی استیشن 1 قوتیتر بود.
پلی استیشن 3 اولین کنسولی بود که از یک پردازنده هشت هستهای استفاده میکرد. پردازنده گرافیکی آن بنام RSX توانی برابر با 550 مگاهرتز داشت که جدا از حافظه داخلی کنسول، 256گیگ رم داشت.
پای کنترلرهای بیسیم از این نسل به میان آمد، هرچند از نظر طراحی و ارگونومی تفاوت چندانی نکرده بودند. توانایی پشتیانی از HDMI و خروجی تصاویر بسیار با کیفیتتر نسبت به نسلهای قبل خود از دیگر ویژگیها بارز این نسخه بود.
نسخههای PlayStation slime & Super Slime
بر خلاف گذشته این بار سونی دو بار دست به عرضه نسخه جدیدتر از این نسل زد. بار اول سپتامبر 2009 نسخه باریکتر آن را عرضه کرد. که حرارت و صدای کمتری نیز تولید میکرد.
و بار دوم در سپتامبر 2012 نسخه سوپر اسلیم را با تغییرات ظاهری بیشتری عرضه نمود.
محبوبترین بازیها
The Last of Us, Grand Theft Auto IV/V, LittleBigPlanet, Red Dead Redemption, God of War III
بسیاری از طرفداران دنیای گیم، خدای جنگ یا God Of War را یکی بهترین بازیهای تاریخ میدانند، اگر از علاقمندان این بازی هستید پیشنهاد میکنم مقاله 10 حقیقت درباره خدای جنگ را بخوانید.
تاریخ عرضه: 15 نوامبر 2013
فروش: 106 میلیون نسخه
هفت سال پس از عرضه پلی استیشن 3 که طولانیترین دوره حضور این کنسولها است، از نسخه جدید رونمایی شد. پلی استیشن 4 در روز اول عرضه خود به فروش 1 میلیون دستگاه رسید که تا آن زمان سونی چنین رکوردی را تجربه نکرده بود.
به خلاصه باید گفت که از همین سال رقابت دو قطبی بین سونی و مایکروسافت به راه افتاد و دیگر رقیبان فاصله زیادی از این دو گرفتند. البته که نینتندو نیز همچنان کیفیت و طرفدارن خود را دارد. اما جنگ اصلی بین این دو است.
مشخصات فنی:
پلی استیشن 4 نسبت به نسخههای قبلی خود دارای معماری فنی پیچیدهتری است. در این نسل 2 پردازنده 4 هستهای با قدرت 1.6 گیگاهرتزی وظیفه پردازش تمام عملیاتها را بر عهده دارند.
کنسول از 8 گیگ حافظه رم بهره برده است که 16 برابر قویتر از نسخه قبلی است و پردازنده گرافیکی آن از معماری AMD’s Radeon GCN بهره میبرد. توان ضبط تصاویر خروجی برای اشتراک گذاری از دیگر موارد اضافه شده به این نسل است.
اما کنترلرهای این نسل به وضوح بهبود یافتند و علاوه بر عدم نیاز به سیم و استفاده از بلوتوث برای اتصال به دستگاه، دارای ظاهر و طراحی بهتر نیز شدند. زیبایی و کارایی راحتر در کنار پورتهایی که قابلیت اتصال به میکروفون و هدست را ایجاد کردند باعث شد لقب بهترین دستههای طراحی شده بین 4 نسل به آنها تعلق بگیرد.
نسخههای PlayStation 4 Slime , Pro
سونی مانند نسل قبل خود دو نسخه جدید در نوامبر 2016 برای این نسل رونمایی کرد.
اسلیم 4 از نظر طراحی ظاهری تغییراتی کرده و وزن آن نیز کمتر شده بود. علاوه براین در تولید گرما و صدا نیز بهینه تر از نسخه اول خود عمل میکرد.
اما نسخه پرو از نظر سختافزاری پیشرفت بزرگی نسبت به نسخه اولیه بود. قدرت پردازش گرافیکی پرو تقریبا 2 برابر نسخه اولیه است. و ویژگی برتر دیگر آن پشتبانی از رزولوشن 4k میباشد
محبوبترین بازیها
Uncharted 4: A Thief’s End, Bloodborne, Infamous: Second Son, Until Dawn
تاریخ عرضه: 12 نوامبر 2020
شاید صحبت از نسل جدید پلی استیشنها در این مقاله کار درستی نباشد. این مقاله را بیشتر از جنبه توستالژیک و خاطره بازی با نسلهای قبل این کنسولها آماده کردیم.
اما برای معرفی کوتاه این نسخه خوب است بدانید که با یکی از سنگینترین نسخههای پلی استیشن طرف هستیم. حدود 4/5 کیلوگرم وزن این کنسول است!
از نظر قدرت پردازش سونی تمام توان خود را برای رقابت با پردازندههای قدرتمند مایکروسافت به کمر بسته است. هرچند باید مدت زمان بیشتری را صبر کرد تا بتوان درباره انواع بازیها و نحوه اجرای آن قضاوت کرد.
از نظر طراحی نیز همچنان سونی در نسخه اولیه خود از هر نسل دست از بزرگی بر نمیدارد!
احتمالا در سالهای آینده شاهد نسخه ظریفتر از این نسل نیز باشیم.
در مقاله سعی شد گذری به سرگذشت پلی استیشن بزنیم. از چگونگی تولد و تولید آن و روندی که با عرضه هرنسل طی کرد.
میدانیم که طرفداران ایکس باکس هم بسیار زیاد هستند، ما هم شما را نا امید نمیکنیم! اگر از گیمرها و وفادارن قدیمی کنسول قدرتمند کمپانی مایکروسافت هستید مقاله تاریخچه کنسولهای ایکس باکس را بخوانید و خاطره بازی کنید!
هرچند در حال حاضر با بالا رفتن قیمت ارز خیلی از دوستداران صنعت گیم توان خرید کنسولها را ندارند. ولی بیاید اندکی از خاطراتمان با این اسباب بازی پیشرفته! صحبت کنیم.
شما کدامیک از این کنسولها را داشتید؟ آیا طرفدار پلی استیشن و سونی هستید؟ یا ایکس باکس و مایکروسافت؟ البته اگر بگویید نینتندو هم تعجب نمیکنیم!