حسابداری شخصی فرآیند برنامه ریزی و مدیریت فعالیت های مالی شامل درآمد، هزینه(خرج کردن)، پس انداز، سرمایه گذاری و محافظت[1] است. فرآیند مدیریت مالی شخصی یک فرد می تواند در قالب بودجه یا برنامه مالی خلاصه شود. در این مقاله، مهم ترین و متداول ترین وجوه این مدیرت مالی شخصی را بررسی خواهیم کرد.
در ادامه، حوزه های تشکیل دهنده حسابداری شخصی را تک تک و با جزئییات بیشتر بررسی خواهیم کرد تا به یک درک جامع از موضوع دست پیدا کنیم.
?همان طور که در تصویر مشخص است، اصلی ترین حوزه ها شامل درآمد، هزینه، پس انداز و سرمایه گذاری می شوند
درآمد جریانی از پول است که یک فرد دریافت می کند و از آن برای تامین خود و یا خانواده خود استفاده می کند. درآمد نقطه آغازی بر فرآیند برنامه ریزی مالی شخصی است.
معمول ترین منابع درآمدی :
· حقوق
· پاداش
· دستمزدهای ساعتی
· مستمری
· سود سهام[2]
این منابع درآمدی پولی را حاصل میکنند که افراد میتوانند آنرا خرج، سپرده یا سرمایهگذاری کنند. پس در نتیجه، درآمد اولین قدم در برنامه ریزی مالی خواهد بود.
هزینه شامل هر نوع خرجی است که افراد متحمل میشوند و مربوط به خرید کالا و یا استفاده از سرویس ها و یا هرچیزی که قابل مصرف است میشود (سرمایهگذاری مد نظر نیست). عمده درآمد مردم به این دست هزینهها اختصاص مییابد.
معمولترین محلهای هزینه :
· اجاره بها
· اقساط
· مالیات
· خورد و خوراک
· تفریحات
· پرداخت قروض
تمامی هزینههای فوق، مبلغ باقیمانده برای پسانداز و سرمایهگذاری را کاهش میدهد.
اگر هزینهها از درآمد بیشتر باشد، فرد با کمبود مواجه خواهد شد.
مدیریت هزینه ها به اندازه داشتن منبع درآمد حائز اهمیت است و عمدتا مردم بر هزینه های مشهود خود کنترل بیشتری نسبت به درآمد خود دارند.
عادات مصرفی درست، نقشی شگرف در مدیریت مالی شخصی دارند.
پسانداز مربوط به نگهداری مازاد درآمد برای هزینه ها و یا سرمایه گذاری های آینده می باشد. اگر مازادی میان درآمد و هزینه های فردی وجود دارد، مابه تفاوت می تواند صرف سرمایه گذاری و یا سپرده سازی شود. مدیریت سپرده یک نقطه بحرانی در برنامه ریزی مالی شخصی است.
متداول ترین حالات سپرده سازی :
· نگهداری اسکناس کاغذی (روشی که امروزه عملا منسوخ شده است!)
· حساب سپرده
· حساب بانکی قابل برداشت[3]
اکثر مردم مقداری پول را بعنوان ذخیره ای برای جبران کمبود احتمالی درآمد و عدم تناسب دخل و خرج نگهداری میکنند. در ضمن، پس انداز بیش از حد برای طولانی مدت میتواند در مقام مقایسه با سرمایهگذاری بازدهی کمتری داشته باشد.
سرمایه گذاری به خریداری دارایی هایی اطلاق میشود که نرخ بازگشت سرمایه مناسبی دارند و همچنین انتظار میرود در بلند مدت برای خریدار سوددهی داشته باشد. سرمایه گذاری ریسک بهمراه خود دارد و لزوما همیشه سرمایه گذاری ها نرخ بازگشت سرمایه مثبت نخواهند داشت[4].
روشهای معمول سرمایهگذاری :
· بازار سهام
· اوراق قرضه
· صندوقهای سرمایه گذاری[5]
· شرکتهای خصوصی
· املاک
· کالا
سرمایهگذاری یکی از پیچیده ترین حوزه های حسابداری شخصی است و جایی است که مردم بیشترین مشاوره های حرفه ای را دریافت می کنند. گستره وسیعی از در مبحث سود و زیان و نسبت میان آندو در سرمایه گذاری وجود دارد که دریافت مشاوره حرفه ای را ضروری می کند.
حفاظت شخصی در برابر اتفاقات و حوادث غیر مترقبه به گستره ای وسیع از خدمات مربوط می شود.
معمول ترین آنها شامل :
· بیمه زندگی (مادام العمر)
· بیمه سلامت
و انواع دیگری از بیمه ها میشود.
این حوزه نیز، یکی دیگر از حوزه های پیچیده برای مردم می باشد که برای تصمیم گیری درست و متناسب با سبک زندگی خود نیاز به مشاوره حرفه ای دارند.
حسابداری و مدیرت مالی شخصی درست، منوط به داشتن برنامه ای صحیح و پایبند بودن به آن می باشد.
تمامی مراحل ذکر شده فوق، می تواند در قالب یک برنامه مالی یا بودجه گنجانده شود.
در کل، مراحل این برنامه ریزی شامل موارد زیر می باشد :
· ارزیابی و تخمین
· هدف گذاری
· توسعه برنامه
· اجرا
· نظارت و اصلاح
[1]توضیحات لازم در ادامه متن وجود دارد
[2].سود سهام با سود شامل از خرید سهام متفاوت است.
[3]. منظور حسابهایی با نرخ بهره پایین تر و قابلیت برداشت آنی و نقد شوندگی بالاتر از حساب سپرده است.
[4] .به این معنی که شاید فرد سرمایه گذار بخشی و یا حتی اصل سرمایه خود را نیز از دست بدهد.
[5] . برگرفته مفهومی از Mutual Funds