تاریخچه سیستم های عامل

تاریخچه سیستم عامل ها به 4 نسل تقسیم می شوند:

· نسل اول

اولین کامپیوترهای دیجیتال الکترونیکی Z1 که در حدود سال 1936 ساخته شده بودند؛ هیچ سیستم عاملی نداشتند؛

هر برنامه ای که روی این اولین کامپیوترها اجرا می شد باید ضمن برقراری ارتباط با سخت افزار، تمام کدهای مورد نیاز را برای اجرا روی کامپیوتر شامل می شد، همچنین کامپیوترها به طور کلی برای حل محاسبات ساده ریاضی استفاده می شدند. این وضعیت باعث شد حتی ساده ترین برنامه ها نیز بسیار پیچیده شوند.

در پاسخ به این مشکل با توجه به تکامل و پیچیده تر شدن سخت افزار ها، صاحبان رایانه های مرکزی شروع به توسعه نرم‌افزارهای سیستمی کردند که نوشتن و اجرای برنامه های موجود در رایانه را تسهیل می کرد و بدین ترتیب اولین سیستم عامل ها متولد شدند.

· نسل دوم

اولین سیستم عامل در سال 1956 معرفی شد، GMOS نام داشت و توسط رابرت ال. پاتریک از جنرال موتورز برای ماشین IBM 701 ایجاد شد. در دهه 1960، IBM اولین تولید کننده رایانه شد و وظیفه توسعه سیستم عامل ها را بر عهده گرفت و شروع به توزیع سیستم عامل های موجود در رایانه های خود کرد.

سیستم عامل ها در دهه ۱۹۵۰ سیستم های پردازش دسته ای تک جریانی نامیده می شدند زیرا داده ها به صورت گروهی ارسال می شد. این ماشین‌های جدید مین فریم نامیده می‌شوند و توسط اپراتورهای حرفه‌ای در اتاق‌های بزرگ کامپیوتر استفاده می‌شدند، ازآنجایی‌که قیمت این ماشین‌ها زیاد بود، تنها سازمان‌های دولتی یا شرکت‌های بزرگ قادر به خرید آن‌ها بودند.

پیدایش این سیستم عامل زمانی اتفاق افتاد که کامپیوترها می توانستند تنها یک برنامه را در یک زمان اجرا کنند، در دهه‌های بعدی، رایانه‌ها شروع به گنجاندن برنامه‌های نرم‌افزاری بیشتر و بیشتری کردند که برای ایجاد سیستم‌عامل های امروزی گرد هم آمدند.

· نسل سوم

سیستم‌های دهه 1960 نیز سیستم‌های پردازش دسته‌ای بودند؛ اما توانستند با اجرای چندین کار به طور همزمان از منابع رایانه بهره ببرند. بنابراین طراحان سیستم عامل مفهوم چند برنامه‌نویسی را توسعه دادند که در آن چندین کار به طور همزمان (Multi Tasking) در حافظه اصلی صورت می گرفت، معرفی چند برنامه‌نویسی بخش عمده ای در توسعه سیستم عامل ها بود، زیرا اجازه می داد تا CPU تقریباً 100 درصد مواقعی که کار می کرد؛ مشغول باشد.

در اواخر دهه 1960، آزمایشگاه‌های بل شروع به کاربر روی منشأ یونیکس کرد و اولین نسخه از سیستم عامل چند وظیفه‌ای (Multi Tasking) و چندکاربره (Multi User) یونیکس توسط چندین برنامه نویس توسعه یافت و در دهه 70 در شرکت های بزرگ و بعداً توسط کالج‌ها و دانشگاه ها مقبولیت گسترده ای به دست آورد و در دسترس قرار گرفت که به زبان برنامه نویسی C نوشته شده است و در سال های اولیه آن به صورت رایگان در دسترس است.

یونیکس به راحتی با سیستم های جدید سازگارشد و به سرعت به پذیرش گسترده ای دست یافت، بسیاری از سیستم‌عامل‌های مدرن، ازجمله لینوکس، مک او اس ایکس، اندروید، iOS، سیستم‌عامل کروم و تمامی نسخه‌های مختلف لینوکس، قدمت دارند وبه سیستم عامل یونیکس متکی هستند.

بر خلاف آنچه که در سری های قبلی بود که اطلاعات سیستم عامل برروی ROM برد ذخیره میشد، با ظهور دیسک ها در سال 1978، اطلاعات سیستم عامل می توانست برروی دیسک ها نوشته شود. و این باعث می شد که اطلاعات هم خوانده شود و هم نوشته شود. و همچنین فضا و سرعت بیشتری در اختیار قرار گرفته بود و به راحتی قابل جابجایی بود. این نوع سیستم عامل ها DOS (Disk Operating System) بود. به معنی سیستم عامل دیسکی.

یکی دیگر از ویژگی های مهم در سیستم عامل نسل سوم، تکنیکی به نام spooling (عملیات همزمان محیطی بر روی خط) بود.

در این نسل اغلب سیستم عامل ها برروی کامپیوتر های کوچک (Mini Computer) بودند.

· نسل چهارم

اولین سیستم عامل ایجاد شده توسط مایکروسافت، MS-DOS بود. و در سال 1981 ساخته شد.

نسل چهارم سیستم عامل ها شاهد ایجاد محاسبات شخصی بود؛ اگرچه این رایانه‌ها بسیار شبیه به رایانه‌های کوچک توسعه‌یافته در نسل سوم بودند، رایانه‌های شخصی هزینه بسیار کمی از هزینه رایانه‌های کوچک دارند، یک رایانه شخصی به قدری مقرون‌به‌صرفه بود که این امکان را برای یک فرد فراهم می کرد تا بتواند برای استفاده شخصی یک رایانه داشته باشد، در حالی که مینی رایانه ها هنوز به اندازه ای قیمت دارند که فقط شرکت ها می توانند آن‌ها را داشته باشند.

یکی از عوامل مهم در ایجاد محاسبات شخصی، تولد مایکروسافت و سیستم عامل ویندوز بود.

نام ویندوز برای اولین بار در سال 1985 استفاده شد، زمانی که یک رابط کاربری گرافیکی (GUI) ایجاد شد و با MS-DOS جفت شد یا به آن پیوست. ویندوز با انتشار ویندوز 95، ویندوز 98، ویندوز XP و جدیدترین سیستم عامل آن‌ها ویندوز 7، امروزه تبدیل به بزرگ‌ترین سیستم عامل مورد استفاده در فناوری شد.

اپل دیگر سیستم عامل اصلی است که در دهه ۱۹۸۰ ساخته شد؛ استیو جابز، یکی از بنیانگذاران اپل، مکینتاش اپل را ایجاد کرد که به دلیل این واقعیت که کاربر پسند بود، موفقیت بزرگی داشت. توسعه ویندوز در سال‌های بعد تحت تأثیر مکینتاش قرار گرفت و رقابت شدیدی بین این دو شرکت ایجاد کرد.

در سپتامبر 1991، لینوکسهسته سیستم عامل خود را منتشر کرد. لینوکس سیستم عاملی رایگان و متن باز که پیشرو در سرورها و رایانه های اصلی است.

در سپتامبر 2008 ، اندرویدمنتشر شد. اندروید یک سیستم عامل موبایل است که توسط گوگل توسعه داده شده است؛ بر اساس هسته لینوکس و سایر نرم افزارهای منبع باز، این عمدتاً برای دستگاه های صفحه لمسی طراحی شده است، اگرچه نسخه های دیگری از سیستم عامل وجود دارد؛ اندروید اولین رقیب اصلی IOS است.

در ماه مه 2011، گوگل سیستم عامل کروم را راه اندازی کرد که یک سیستم عامل مبتنی بر کرنل لینوکساست، این یک نرم افزار رایگان است که از مرورگر وب گوگل کروم به عنوان رابط کاربری اصلی (UI) استفاده می کند و از برنامه های تحت وب پشتیبانی می کند؛ داده های کاربر آن مستقیماً از فضای ابری اجرا می شود و آن را به اولین سیستم عامل مبتنی بر ابر تبدیل می کند.

در سال 2012، ویندوز 8 توسط مایکروسافت برای جایگزینی ویندوز 7 ساخته شد.

سپس ویندوز 10 نیز در سال 2014 ارائه شد.

و در نهایت ویندوز 11 در سال 2021 منتشر شد.

امروزه اغلب دستگاه‌های الکترونیکی ما، از رایانه‌ها و تلفن‌های هوشمند گرفته تا دستگاه‌های خودپرداز و وسایل نقلیه موتوری،رایانه های پوشیدنی و... متکی به سیستم عامل هستند و با پیشرفت تکنولوژی، سیستم عامل ها نیز پیشرفت می کنند.

به نظر شما آیا در آینده نسل سیستم عامل های دیگری به وجود خواهند آمد؟ آیا در مفهوم سیستم عامل تغییری کلی ایجاد خواهد شد؟