«قُرب» در لغت؛ به معناى نزدیکى یک شىء به شىء دیگر است. این نزدیکى گاه از جهت مکانى و گاه از بُعد زمانى است. بنابراین، قرب یا مکانى است و یا زمانى. در عرف عام نیز، قرب استعمال دیگری هم دارد که همان داشتن ارزش و منزلت و جایگاه در نزد دیگرى است.
برای مقدمه اشاره ای به قرب در در ذهنیت عام میکنم هرگاه صحبت از قرب میشود حکایت سوال و جواب ذوالنون با عاشق مفتون در ذهنم طنین انداز میشود و هر چند که در انتهای مقاله مفهوم قرب برای شما به کلی عوض خواهد شد اما بازهم برای مقدمه زیبا تر از این حکایت شرین نیافتم.
حکایت سوال و جواب ذوالنون با عاشق مفتون
والي مصر ولايت ذوالنون آن به اسرار حقيقت مشحون
گفت در مکه مجاور بودم در حرم حاضر و ناظر بودم
ناگه آشفته جواني ديدم نه جوان سوخته جاني ديدم
لاغر و زرد شده همچو هلال کردم از وي ز سر مهر سؤال
که مگر عاشقي اي شيفته مرد که بدين گونه شدي لاغر و زرد
گفت آري به سرم شور کسيست کش چو من عاشق رنجور بسيست
گفتمش يار به تو نزديک است يا چو شب روزت ازو تاريک است
گفت در خانه اويم همه عمر خاک کاشانه اويم همه عمر
گفتمش يکدل و يکروست به تو يا ستمکار و جفاجوست به تو
گفت هستيم به هر شام و سحر به هم آميخته چون شير و شکر
گفتمش يار تو اي فرزانه با تو همواره بود همخانه
سازگار تو بود در همه کار بر مراد تو بود کارگزار
لاغر و زرد شده بهر چه يي سر به سر درد شده بهر چه يي
گفت رو رو که عجب بي خبري به کزين گونه سخن درگذري
محنت قرب ز بعد افزون است جگر از هيبت قربم خون است
هست در قرب همه بيم زوال نيست در بعد جز اميد وصال
آتش بيم دل و جان سوزد شمع اميد روان افروزد
در مقالات قبلی (خدا را چگونه میتوان شناخت ) بررسی کردیم عالم پیوسته و بینهایت است و حدودی ندارد و همچنین ثابت کردیم که این عالم خودش در خودش واقع است و خارج از عالم نداریم یعنی خدایی خارج از این عالم ننشسته که عالم را اداره کند .
وهمینطور در مقاله روح چیست روح امر پروردگار است که از خود او جدا نیست و قابل تجزیه و پاره‌پاره شدن نیست. همه جای عالم وجود را پر کرده و هیچ جایی در عالم نیست که از آن خالی باشد.
حال درباره قرب الهی نیز باید بگویم که اصلا دوری و نزدیکی به خداوند معنا ندارد چون خداوند مکان و زمان ندارد و در همه ی این عالم ساری و جاریست . ما همه به هم پیوسته و جزئی از پروردگاریم و زمان و مکان و دوری و نزدیکی به پروردگار فقط لفظی و قراردادی ست برای بشر.
برگرفته از وحدت
