در عصر حاضر (یادگیری سنتی)، جوابگوی نیاز فراگیران آن علم نیست. و هر ساله تعداد قابل توجهی از دانش آموزان و دانشجویان به دلیل شیوه یادگیری سنتی با (افت تحصیلی مواجه میشوند و خسارت های زیادی را به جامعه تحمیل میکنند. بلکه اساسا یاددهی سنتی، ارائه غیر فعال است.
در این کلاس ها معمول این است که هر فراگیر به تنهایی کار کند و به فراگیر گفته میشود (سرکارت خودت باش، با هم صحبت نکنید، با هم مشورت نکنید و...) و این گونه است که معیار ارزشمند بودن شما میزان حافظه شما است به این صورت که هر کسی حافظه بهتری داشته باشد بهتر میتواند رشد کند. و این از ارکان اساسی است.
میتوان مطلبی را برای مدت کوتاهی حفظ کرد و نمره گرفت بعد هم فراموش شود.
تشویق همه گان بر اساس حافظه خودشان باشد به این صورت که اگه شما واقعا حافظه خوبی نداشته باشی ترد خواهی شد از کلاس و....
اما روش های به اصطلاح نوین هم این مشکل را حل کرده اما مشکلاتی دیگری به دنبال خود دارند.
(موضوع چون در مورد روش اکتشافی است ما به اختصار ابتدا توضیح و سپس از معایب و مزایای این روش صحبت خواهیم کرد)
١. فعالیت محوری: دانشآموزان به صورت فعال در فرایند یادگیری شركت میکنند. آنها از طريق فعالیتها، تمرینها و پروژههای کاربردی مفاهیم را درک میکنند و مهارتهای خود را توسعه میدهند.
٢. خودکشف: روش تدریس اکتشافی از دانشآموزان خواستار خود کشف است. آنها باید از طریق تجربه و کشف مفاهیم را درک کنند و به طور خوداًگاهانه و خودمختارانه در فرايند يادكيرى شركت كنند(١٩٨٠، Barrows).
٣. مشارکت: از دانشآموزان خواسته می شود که مشارکت فعال در فرایند یادگیری کنند. آنها باید به صورت همکاری با همدیگر و با استفاده از روشهای گروهی و تعاملی، مفاهیم را درک کنند و مهارتهای ارتباطی و همکاری را توسعه دهند.
۴. تجربه: دانشآموز میتواند از طریق تجربه عملی و کشف مفاهیم را درک کنند. آنها می توانند به صورت عملی مفاهیم را تجربه کنند و درک عمیقتری از آنها پیدا کنند.
۵. تفکر انتقادی: به دانشآموزان این امکان را می دهیم تا مهارتهای تفکر انتقادی خود را توسعه دهند. آنها باید به طور منطقی و تحلیلی به مفاهیم نگاه کنند، سوالات مطرح کنند و دلایل و مدارک را برای نظرات خود ارائه دهند.
۶. خلاقیت: دانشآموزان میتوانند خلاقیت خود را در فرایند یادگیری به کار بگیرند. آنها باید به صورت خلاقانه و نوآورانه به مسائل نگاه کنند و راهحلهای خلاقانه برای آنها پیدا كنند(افتخاری،١٣٩۵).
٧. تعامل: این روش بر تعامل بین دانشآموزان و معلم تأکید دارد. آنها باید با معلم و همدیگر در گفتگوها و تبادل نظرها شرکت کنند و دیدگاه های مختلف را بررسی کنند.
1. توانایی تفکر انتقادی: دانش آموزان باید بتواند به طور منطقى و تحليلى به مسائل نكاه كنند، سوالات مطرح کنند و دلایل و مدارک را برای نظرات خود ارائه دهند.
2. توانایی خلاقیت: دانش آموزان باید به صورت خلاقانه و نوآورانه به مسائل نگاه كنند و راه حل هاى خلاقانه برای آنها پیدا کنند.
3. توانایی مشارکت و همکاری: دانش آموزان باید به صورت همکاری با همدیگر و با استفاده از روش های گروهی و تعاملی، مفاهیم را درک کنند و مهارت های ارتباطی و همکاری را توسعه دهند.
4. توانایی تجربه: دانش آموزان بایدد به صورت عملی مفاهیم را تجربه کنند و درک عمیق تری از آنها پيدا کنند.
5. توانایی خودکشف: باید از طريق تجربه وكشف مفاهیم را درک كرده و به طور خودآگاهانه و خودمختارانه در فرایند یادگیری شرکت کنند.
6. توانایی تعامل: دانش آموزان باید قادر باشند با معلم و همدیگر در گفتگوها و تبادل نظرها شرکت کنند و دیدگاه های مختلف را بررسی کنند.
توانایی حل مسئله: دانشآموز بتوانند مسائل را به صورت ساختاری و سیستماتیک حل کنند و راه حل های منطقی و موثر برای آنها پیدا کنند. با توجه به این مهارت های پیش نیاز، دانشآموزان می توانند به خوبی از روش تدریس اکتشافی بهره ببرند و در فرایند یادگیری به شکل فعال و خودآًگاه شرکت کنند.
1. تجهیزات وسايل آموزشى: که شامل تابلو سفيد، نمونه هاى بصرى، اسلايد ها، نمونه ها، فيلم ها، صوت ها، تصاویر و دستگاه های دیگری می باشد که برای توضیح مفاهیم و ایده های جدید لازم به استفاده می شود.
2. تجهیزات پروژه محور: چون دانش آموزانی باید به صورت فعال در فرآیند یادگیری شرکت کند. بنابراین، لازم است دستگاه هایی مانند رایانه هاى شخصى، تبلت ها، دوربين ها و دستگاه هاى تجربى مختلف براى انجام پروژه ها و فعالیت های عملی در اختیار دانش آموزان قرار گیرد.
3. فضا و محيط آموزشی: انجام فعالیت های عملی و کار گروهی به محیطی مناسب نیاز دارد. جهت ارائه برنامه های تدریس اکتشافی، محيط های بزرگ آموزشی و آزمایشگاه های مناسب برای انجام تجربيات و پروژه های گروهی مورد نیاز است.
4. منابع مرجع: چون تسهیل یادگیری فعال بر اساس كاوش و تحقیق است. بنابراين، داشتن منابع مرجع مانند کتاب ها، مجلات، مقالات، اینترنت و دیگر منابع دیجیتال خیلی مهم است.
5. وقت و برنامه ریزی: برنامه ریزی صحیح برای انجام فعالیت ها، تحقیقات، و برنامه های پروژه محور مورد نیاز است. همچنین، زمان کافی برای استفاده از فعالیت های عملی و تحقیقات مستقل باید در نظر گرفته شود.
افزایش توانایی ھمکاری وکار گروهی
به دست آوردن اعتماد به نفس
تقويت توانايى حل مسئله وتفكر خلاق
تقویت حس کنجكاوى
کمک به افزیش انگیزه برای یادگیری
به خاطر سپردن بهتر مطالب
کمک به طی شدن مراحل رشد
در گیر شدن دانشآموزان با محیط زندگی
تقويت استقلال
قابلیت هماهنگی روند آموزش با سرعت یادگیری فرد
افزایش توانایی ذهنی و یادگیری بهتر در تمام دروس
مناسب برای آموزش به کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری و دیرآموزان
نیاز به آموزش تخصصی به معلمان که وقتگیر و هزینهبر است.
نمی تواند رکن اصلی آموزش همه دروس باشد.
ممکن است منجر به کاهش توجه دانشآموزان به یادگیری مهارتها و مسائل تئوریک شود.
نیاز به چهارچوبهای مشخص و دقیق دارد، در غیر این صورت ممکن است باعث سردرگمی دانش آموزان شود.
کمبود برخی امکانات آموزشی به شیوه اکتشافی و نبود آزمایشگاهها مانع از اجرای کامل این طرح در برخی از مدارس است.
برای برخی از دروس که حالت انتزاعی بیشتری دارند مانند ریاضیات، تاکید بر احساس و ادراک کاربرد کمتری دارد.
1. مجله کنفرانس یافته های نوین روانشناسی و حسابداری/دوره هشت
2. مجله همایش ملی تحقیقات میان رشته ای در مدیریت و علوم انسانی/ دوره هشت
3. مجله روانشنلسی / آرشیو شماره 109