یازده آذر 1391. خبر آنلاین مینویسد: انتشارات افق کتاب «مأمور سیگاری خدا» را منتشر کرده است. این کتاب «پروژهی تحقیقاتی» محسن حسام مظاهری است و در آن نویسنده، «صدای مردم را در تاکسیها ضبط کرده است.»
مخاطبان دنیای مجازی، این نویسنده را از روی وبلاگش «ناکجاآباد» (که از مهر 84 در آن مینوشته است) و مجلهی الکترونیکی توقیف شدهاش «هابیل» میشناسند. تاکسی نوشت های او پیش از این از مرداد 87 در وبلاگ «تاکسی نوشت»ش منتشر میشده و خوانندگان همشهری داستان هم به یاد میآورند که برخی تاکسی نوشت های حسام مظاهری در این مجله به چاپ رسیده است. دیگرانی هم هستند که کتاب قبلی او را با نام «رسانه شیعه: جامعه شناسی آیینهای سوگواری و هیئتهای مذهبی در ایران» (تاکنون: چهار چاپ و یازده هزار نسخه) به یاد میآورند.
18 آذر، حسام مظاهری با خبرگزاری مهر مصاحبه میکند و میگوید گفتگوهای این کتاب را به طور عمده در سالهای 87 و 88 و در تهران جمع آوری کردهام و ادامه میدهد «تاکسی از نظر من یک جامعه کوچک است که نبض جامعه در این زبان مخفی میزند.» 28 آذر ماه، حسام مظاهری در گفتگو با فارس میگوید: «من فقط به عنوان یک راوی، داستانها را روایت میکنم.» او در همین گفتگو کتابش را جلد اول از «تاکسی نگاری»ها معرفی میکند.
هنوز مدت زیادی از انتشار کتاب نگذشته است که وبلاگهای مختلف از کتاب نقل قول میآورند و از لذت خواندنش میگویند. روزنامهها هم مدت کمی پس از انتشار کتاب، به آن میپردازند.
7 دی، «امین حسینیون» در روزنامه بهار، این کتاب را نمونه ای از «شبه رئالیسم» مینامد، چون کتاب واقعی است اما در آن «هیچ اتفاق مهمی نمیافتد». 24 دی هفته نامه «کتاب هفته» مینویسد کتاب دارای انبوهی از «تحلیلهای پیچیده مردم شناسانه» است. روزنامه اعتماد 4 بهمن مینویسد در این کتاب با «آدمهایی استثنایی، موقعیتهایی ویژه و طنزآلود روبرو میشویم». 12 بهمن، «زهیر قدسی» در روزنامه خراسان روایتهای نویسنده را داستانهایی معرفی میکند که «مرز میان تخیل و واقعیت آنها چندان مشخص نیست». «مهیار زاهد» در روزنامه تهران امروز، به این که نویسنده خود را مانند «روشنفکر همه چیز دان» معرفی کرده است، انتقاد میکند و مینویسد از میان همه شخصیتها، فقط شخصیت سازی یک نفر به عهده نویسنده بوده «که در پرداخت همان یک شخصیت نیز موفق نبوده است».
دو ماه پس از انتشار کتاب در 25 بهمن، کتاب افق جشن رونمایی «مأمور سیگاری خدا» را با حضور نویسنده و «حسین میرزایی»ِ جامعه شناس، برگزار میکند. میرزایی در این جلسه میگوید کتاب حسام مظاهری «سند بسیار واقعی و تحریف نشده از جامعه ما است» که میتوان در آینده به آن استناد کرد. «امیر حسین خورشیدفر» منتقد دیگر حاضر در جلسه، کتاب را «رجعت به داستان نویسی مستند» میداند. نویسنده هم در این مراسم میگوید گفتگوهای روزمره مردم «مهمترین ابزار برای شناخت جامعه» است.
اول اسفند ماه، حسام مظاهری در گفتگو با تهران امروز میگوید هدفش، «یک پژوهش اجتماعی» بوده است و نه «خلق اثری ادبی». او در گفتگو با «خبرگزاری کتاب ایران» هم میگوید متأسفانه در تقسیم بندی فیپا، کتاب در ردهی «ادبیات داستانی» قرار گرفته است ولی بهتر بود در دسته ای به اسم «داستان مستند» قرار میگرفت.
«مأمور سیگاری خدا» از ابتدای دی ماه تا اواسط بهمن ماه سال گذشته، پرفروشترینِ کتاب فروشی «نشر افق» بوده است. این کتاب در 2200 نسخه منتشر شده و با قیمت 5500 تومان به فروش میرسد.
این مطلب قرار بود اردیبهشت 1392 در روزنامه ی فرهیختگان به چاپ برسد. نتیجه را نمی دانم.