این روزها که قطعی سراسری اینترنت از یک هفته گذر کرده است، مردم حسابی کلافه شده اند. چراکه دولت کلی زور زده تا دولت الکترونیک را در کشور راه بیندازد و اشتغال را با کمک اینترنت بالا ببرد. اما یک هفته ای هرچه کاشته شده بود به درو نرسیده دود شد واز میان رفت.
در این وانفسا که اینترنت خونم به انتها رسیده بود مطلبی را از قول سفیر آمریکا در آلمان خواندم که گفته بود کشورش می تواند اینترنت را به ایران ببرد. کمی بعد هم مقامات رسمی آمریکا در این مورد صحبت کردند و چنین وعده ای را به طور غیر مستقیم به کاربران ایرانی دادند.
اما حقیقت طور دیگریست. در حال حاضر با توجه به پیشرفت تکنولوژی هنوز هیچ امکانی برای بردن اینترنت به کشوری از سوی کشوردیگری وجود ندارد. البته دو روش عملی و یک روش پژوهشی و هنوز غیرعملیانی وجود دارد که جزییاتش بدین شرح است:
روش اجرایی اول:
هم اکنون شرکت هایی با دریافت هزینه ای نسبتا قابل توجه از طریق دستگاه هایی خاص در حال ارایه ارتباطات ماهواره ای هستند که در چند سال اخیر برای برقراری ارتباطات در مواقع بحرانی مورد استفاده قرار گرفته است. یادم هست که سال ها پیش عکاسان ایرانی چون حسن سربخشیان و مرحوم کاوه گلستان که برای عکاسی به خاک عراق رفته بودند و دسترسی شان به شبکه همراه اول یا ایرانسل قطع بود از چنین شبکه ای بنام «اینمارست» برای ارسال عکس های شان به رسانه خود استفاده می کردند.
در این روش که بسیار هزینه بر است، دولت ها می توانند از طریق پارازیت دسترسی کاربران به ماهواره را مختل و در نتیجه ارسال ودریافت محتوا را تقریبا غیر ممکن کنند. ضمن اینکه استفاده از چنین روشی تقریبا برای مردم عامه غیر ممکن است. ضمن اینکه اپراتورهای داخلی که چنین خدماتی را ارایه می دهند قطعا در مواقع اینچنینی با دستورات رسیده از بالا سریعا می توانند به قطع آن اقدام کنند.
روش دوم اجرایی:
سیمکارت های کشورهای همسایه همچون زین و اتصالات هم اکنون در ایران اینترنت دارند و فعالند. اما همین سیمکارت ها چون بر پایه تعرفه های رومینگ خدمات می دهند بسیار گران و پر هزینه اند. ضمن اینکه بدلیل خدمات گرفتن این سیمکارت ها از شبکه همراه اول وایرانسل پس اعمال محدودیت های مختلف برای شان غیر عملی نیست.
روش تحقیقاتی:
مدتیست که چند شرکت آمریکایی و کره ای از طریق فرستادن منظومه ای از ماهواره های کوچک و سبک قصد دارند تا شبکه اینترنت ماهواره ای را برای دسترسی عموم فعال کنند. درست همچون شبکه GPS که هم اکنون گوشی های موبایل به کمک آن موقعیت جغرافیایی کاربر را مشخص می کنند و ده ها سرویس متفاوت از آن برای کار خود بهره می برند.
اما قضیه چنین است که این پروژه هنوز عملیاتی نشده و فعلا در حد حرف است. هرچند که در چنین حالتی هم امکان مسدود کردن ارتباط کاربران با منظومه ماهواره ها از طریق پارازیت نیز مطرح است و فکری به حال آن نشده است.
تنها رجحان این روش فعلن غیر عملیاتی ارایه خدمات از سوی شرکت های بین المللی مستقل از شبکه ارتباطات کشورهاست که احتمالا به دلایل اقتصادی چند شرکت مبدع، استفاده از آن برای کاربران ایرانی منتفی باشد.