هرکه علیه ماست یا حداقل با ما نیست، بد است. فرقی هم نمی کند. می خواهد خواننده، بازیگر، نویسنده، ورزشکار، اهل رسانه یاحتی دانشمند باشد. این قرائتی است که در تمام این سال ها در تلویزیون، رسانه ها، تریبون ها و مجامع رسمی با شدت و ضعف متفاوت بیان شده و می شود.
نمونه های آن بسیارند. از محمدرضا شجریان، گلشیفته فراهانی، سعید ملایی، مزدک میرزایی گرفته تا مرحوم مریم میرزاخانی. اینها عمومن دشمن، خیانتکار یا فریب خورده و یا شکست خورده معرفی می شوند. بستگی دارد به واکنش های آنها. هرکدام شان که صبوری کمتری داشته باشند، حتمن بدتر اند.
اما جوامع انسانی پیچیدگی های عجیبی دارد. دیگر مثل سابق نیست که مثلا عکس دیدار رییس جمهوری سابق با یک شخصیت خارجی را منتشر کنید و مدعی شوید که وی جرج سورس است یا خیر. مایه اش فقط یک سرچ ساده است برای اینکه فهمید که ای داد آنکه در عکس پیداست با جرج معروف فرق دارد. عجیب هم نیست که در این اواخر مخالفان اینترنت و شبکه جهانی زیاد شده. شاید می خواهند که دسترسی ها قطع شده تا هرچه خواستند بگویند.
کره شمالی البته چنین است. قطع با دنیا. اما جوامع انسانی بسیار پیچیده تر از آن است که بتوان یک نسخه واحد را برای همه شان پیچید. شرق آسیا با غرب آن فرق دارد. حتی هر همسایه با همسایه خود متفاوت است. این را می شود از رسوم، فرهنگ ها و حتی اخبار آنها فهمید. فقط چیزی که در همه جا یکسان است، اقتصاد است.
همه جوامع بشری در ساخت کنونی برای گذران زندگی، پول می خواهند. برای پول درآوردن هم کار می خواهند. برای اشتغال هم،اقتصاد لازم است. برای اقتصاد هم ارتباط خارجی باید باشد. البته این فرمول کلی، واحد است. در همه جای دنیا. همین است که چین بعد از ۱۸ ماه پافشاری حاضر می شود که یک باج ۲۰ میلیارد دلاری بدهد تا پایش از بازار ایالات متحده قطع نشود. فرقی هم نداردعربستان، ترکیه، اروپا با حتی روسیه.
معلوم نیست این را کی می فهمیم که با بستن و فیلترکردن و تهدید و بدگویی راه به جایی نمی بریم، اگر با دنیا ارتباط نداشته باشیم. پر واضح است که باید در مقابل ابرقدرت های اقتصادی باج سیبیل هم دهیم. این قانون بازی است. هرکه قوی تر حرفش مقبول تر. حالا دلمان خوش باشد که مثلن با برتری نظامی یا امنیتی توانسته ایم فلان موفقیت را کسب کنیم. موفقیتی گذرا، کم اثر و بی رمقی که احتمالن در زیر طبعات آن غرق خواهیم شد. ماجرای لانه جاسوسی را که به یاد دارید. امروز چند دهه از آن ماجرا گذشته.