امیرعباس کلهر:
بگذریم از بستههای خاویار ۵۰ گرمی که ارزانترین آنها ۶۴۰ هزار تومان قیمت دارد. از فروش غیرقانونی مرکب ماهی، از میگوهای لاکچری که یک کیلوی آنها با پوست و سر ۷۵۰ هزار تومان قیمت دارد و از خرچنگها که قیمتشان سر به فلک میکشد. در این گزارش سراغ ماهیهای پرطرفدار برای شب عید رفتهایم و سعی کردهایم این مسئله را محاسبه کنیم که یک خانواده چهار نفره، برای سبزی پلو ماهی شب عید چقدر باید هزینه کنند. قبل از ورود به این موضوع مروری باید بکنیم به قیمتهای موجود ماهیها در بازارماهی فروشها. قیمتهایی که کارگر یک مغازه ماهیفروشی، با صورت تکیده و ریشهای جوگندمی آنها را اینطور پشت سر هم و با تبحر خاصی ردیف میکند: حلوا سفید کیلویی ۴۰۰ هزار تومان است. شکم خالی و پاک شده. ولی دستت باشه که مغازههایی هستند که این ماهی را با سم زبیدی به قیمت ۴۸۵ هزار تومان به ملت میفروشن. حلوای سیاه کیلویی ۱۸۹ تا ۲۱۰ هزار تومان، شیر بندر کیلویی ۱۱۳ هزار و یکی دو تا مغازه جلوتر کیلویی ۲۱۰ هزار، سرخو کیلویی ۲۶۵ و ۲۴۱ و ۲۵۴ هزار که بسته به کیفیت و تازگیاش و انصاف طرف دارد، سنگسر کیلویی ۱۶۹ هزار، شوریده کیلویی ۲۶۵ هزار، ماهی زبان هم ۷۸ هزار و ۱۰۹ هزار. اهل کباب و ازونبرون هم اگر هستی، اونم کیلویی ۱۷۵ هزار تومان فروخته میشود.
حالا بپردایم به موضوع اصلی؛ در این گزارش ما هزینه یک خانواده چهار نفره که متشکل از مادر، پدر و یک دختر و پسر جوان هستند را برایتان محسابه کردهایم. همین ابتدای خواندن، باید در جریان قرار بگیرید که برنج موردنظر برای سفره سبزی پلو ماهی شب عید برای این خانواده چهار نفره را برنج ایرانی و با کیفیت مناسب سبزیپلو با ماهی در نظر گرفتهایم که کیلویی ۳۵ هزار تومان در برنجفروشیها فروخته میشود. هر یک کیلو برنج برای ۵ نفر مناسب است که نفری هفت هزار تومان هزینه برنج این خانواده میشود. روغن را هم برای پخت و پز، روغن دولتی در نظر گرفتهایم که در حال حاضر لیتری ۱۶ هزار تومان در فروشگاهها فروخته میشود. با این حساب برای چهار نفر نیاز به ۲۵۰ گرم روغن است که نفری هزار تومان هزینه روغن برای تهیه سبزیپلو ماهی شب عید این خانواده چهار نفره میشود. حالا ممکن است بگویید چرا روغن جامد نه؟ که باید برایتان توضیح بدهیم که روغن جامد برای مصرف خانگی به سختی پیدا میشود و اگر موفق شوید روغن جامد آزاد در بازار پیدا کنید، قیمت آن بین ۱۵۰ تا ۱۶۰ هزار تومان است اما این نوع روغن چون در دسترس همه نیست، ما در محاسبات خودمان برای سفره سبزی پلو ماهی شب عید آن را نیاوردهایم.
نکته بعدی که باید بدانید درباره سبزی تازه پلویی است. خورد شده این سبزی کیلویی ۱۵ هزار تومان است و غیر خورد شده که خودتان بخواهید زحمت خوردکردن آن را بکشید کیلویی ۱۰ هزار تومان میشود. پس نفری هزار تومان هم برای این موضوع حساب کردهایم. در این گزارش قیمت ادویه را هم حساب نکردیم و این احتمال را دادیم که نیازی به خرید آن نیست و در کابینت آشپزخانه هر خانوادهای ادویه معمولی برای پخت و پز موجود است.
حالا برویم سراغ این موضوع که ارزانترین ماهی موجود در بازار که مناسب سبزیپلو شب عید باشد چه ماهیای است؟ در حال حاضر ارزانترین ماهی تازه موجود در بازار ماهیفروشها، ماهی آزاد پرورشی است که کیلویی ۳۵ هزار تومان فروخته میشود. حالا یک خانواده چهار نفره برای سفره شب عیدشان باید نفری ۲۵ هزار تومان با احتساب برنج ایرانی، سبزی پلویی و روغن هزینه کنند. اگر ماهی یخزده هم بخواهید، ما ماهی شیر را برایتان انتخاب کردهایم، چون هم گوشت بیشتری دارد و هم لذیذتر و مناسبتر از دیگر ماهیهای یخ زده برای شب عید است. فیله یخزده این ماهی کیلویی ۱۲۰ هزار تومان در بازار ماهی فروشها، فروخته میشود که مثل سفره قبلی بدون هیچ مخلفات خاصی برای یک خانواده چهار نفره، نفری ۴۰ هزار تومان تمام میشود. اما بپردازیم به ماهی قزلآلای پرورشی که اگر بخواهید آن را از یک فروشگاه معتبر و منصف بخرید، کیلویی ۴۹ هزار تومان است. برای یک خانواده چهار نفره یک ماهی متوسط کفایت میکند که البته ما میانگین را افرادی در نظر گرفتهایم که به طور معمولی غذا میخورند. حالا با احتساب برنج ایرانی، سبزی پلویی، روغن و ماهی قزلآلای پرورشی، هزینه سفره سبزی پلو ماهی شب عید برای یک خانواده چهار نفره که شامل مادر، پدر و یک دختر و پسر جوان میشود، حدودا ۱۲۰ هزار تومان هزینه میبرد. اما اگر برای شب عید ماهی سفید بخواهید، قضیه خیلی فرق میکند.
ماهی سفید کیلویی ۱۲۰ هزار تومان است. از آنجایی که یک عدد ماهی سفید بزرگ است، هزینه خریدتان برای ماهی سفید بیشتر از ۱۲۰ هزار تومان میشود. با احتساب برنج ایرانی، سبزی پلویی، روغن و ماهی سفید حدودا هزینه سفره سبزی پلو ماهی شب عیدتان ۲۸۰ هزار تومان میشود. اما اگر بخواهید مراسم شام یا نهار سبزیپلو ماهی را مفصلتر برگزار کنید و به قولی لاکچری باشد، اوضاع طور دیگری برای خانواده چهار نفره شما رقم میخورد؛ ماهی سفید ۱۲۰ هزار تومان، نوشابه ۱۰ هزار تومان، چهار تکه کوکوسبزی که با دو تخم مرغ، نیم کیلو سبزی و روغن درست میشود ۱۲ هزار تومان، برای چهار نفر ۳۰۰ گرم سیر سیاه در نظر گرفتیم که هزینه آن ۱۶ هزار تومان میشود، سبزی خوردن پاک شده و تمیز ۱۰ هزار تومان، زیتون پرورده با کیفیت متوسط و با احتساب کیلویی ۷۵ هزار تومان و در نظر گرفتن ۳۰۰ گرم زیتون برای چهار نفر ۲۵ هزار تومان، سالاد که شامل کاهو پیچ، قارچ، خیار و گوجهفرنگی میشود، ۱۱ هزار تومان میشود که در مجموع حدودا سفره سبزیپلو ماهی شب عید برای این خانواده چهار نفره، ۳۶۴ هزار تومان تمام میشود. چون این بخش کاملا سلیقهای است ما از خیر گذاشتن کلم بروکلی، سیبزمینی، خیارشور و... در کنار دیس ماهی این خانواده گذشتیم، وگرنه قیمت سفره سبزیپلو ماهی شب عید آنها بالاتر از این رقم میشد. برای همین هم به همان چیزهای مرسوم اکتفا کردیم.
اگر اهل ماهی جنوب باشید، برایتان فیله ماهی شیر انتخاب کردهایم که کیلویی ۱۶۸ هزار تومان است. برای هر نفر ۲۵۰ گرم گوشت خالص از این ماهی اگر حساب کنیم، نفری ۵۵ هزار تومان باید هزینه کنید که مجموع چهار نفر میشود ۲۲۰ هزار تومان. حالا برویم سراغ ماهی قزلآلای سالمون که کیلویی ۵۸ هزار تومان در بازار ماهی به فروش میرود. با روغن آزاد و در نظر گرفتن سه هزار تومان برای هر نفر، سفره شب یا ظهر عیدتان نفری ۳۱ هزار تومان برایتان تمام میشود که در مجموع باید ۱۲۴ هزار تومان هزینه کنید.
باید تاکیید کنیم که این قیمتها در بازار ماهیفروشها و با نزدیک شدن به پایان سال ممکن است دچار افزایش چندهزار تومانی بشود و قیمتهای ذکر شده در این گزارش حدودی و برای زمانی است که دو هفته به پایان سال ۱۳۹۹ باقی مانده است.
این گزارش با تیتر «سبزیپلو ماهی شب عید چقدر آب میخورد؟» در سایت خبرآنلاین منتشر شده است.