خلاصه: تا این لحظه بیش از 180 خطای شناختی یا Cognitive Bias کشف شده است که بر قضاوت، احساسات و نحوه‌ی تصمیم‌گیری ما تاثیرگذار است. هر چند شناخت این خطاهای شناختی تاثیر گذار است اما در بسیاری موارد به مانند Bias کامپیوتر غیر قابل تغییر و اجتناب است. در این مقاله با دو خطای The Scarcity Effect و Social Proof آشنا خواهیم شد.
در تصویر بالا تمامی دایره‌ها سفید هستند و تنها بر اساس نقطه توجه ما مابقی دایره‌ها تیره به نظر می‌رسند. جالب است که علارقم اطلاع از این انحراف از واقعیت باز هم چشم ما اطلاعات نادرستی منتقل می‌کند.
فقط موضوع بینایی است بلکه این انحراف از واقعیت در مثال‌های بسیاری نیز وجود دارد.
علارقم اینکه بسیاری از ما می‌دانیم بختک چیست و چرا در زمان بیدار شدن ناگهانی از خواب، احساس ترس‌آور فلج بودن را داریم و به اجنه و امثالهم هم اعتقادی نداریم، همچنان ترس لحظه‌ی بختک یا Night hag از ما جدا نمی‌شود.
همه‌ی ما از صدای ضبط شده‌ی خود متنفریم. با وجود اینکه بسیاری از ما دلیل علمی این موضوع را می‌دانیم باز هم تعریف و تمجیدهای دیگران بر قضاوت ما تاثیری ندارد.
در نتیجه متاسفانه برای کاربران و خوشبختانه برای کسب‌وکارها صرف آگاهی از این موارد کاربران را نسبت به استفاده‌ی تجاری از این خطاهای شناختی مصون نمی‌کند.
در ادامه 2 نمونه‌ی مهم در طراحی تجربه کاربری را خواهیم دید.
کمیاب بودن محصول به طور کلی از دو جهت باعث افزایش ارزش محصول می‌شود.
نخست اینکه کلا هر منبعی که تعداد محدودی از آن وجود داشته باشد قیمت بالایی خواهد داشت مثل طلا، نقره و ... و موضوع دوم هم اینکه به صورت ناخودآگاه این حس را منتقل می‌کند که حتما خوب بوده است که تعداد زیادی از آنها فروش رفته است.
سایت‌های ایرانی زیادی از این موضوع با هدف تعجیل در تصمیم گیری مخاطبان استفاده کرده‌اند.
یکی از قابلیت‌های خوب ایوند تعریف بلیط زودهنگام است که به دلیل تعداد کم بلیط از این دست با قیمت کمتر در ذهن کاربر از دست دادن شانس خرید با تخفیف را القا می‌کند.
هر چند این مدل طراحی تیوال و مشابه آن سینما تیکت یکی دیگر از مفاهیم تجربه کاربری یعنی MATCH BETWEEN SYSTEM AND THE REAL WORLD را نیز شامل می‌شود اما با نمایش تنها گزینه‌های موجود احتمال خرید را نیز بالا می‌برد.
هر بار که از جلو یک رستوران شلوغ رد می‌شویم ناخودآگاه احساس می کنیم که حتما رستوران خوبی است که این تعداد مشتری دارد و چه بسیار رستوران‌هایی که با استفاده از سیاه‌لشگرها، ما را به خرید از آنها ترقیب کرده‌اند.
اما این موضوع تنها به دنیای واقعی تعلق ندارد و در فضای اینترنت هم بسیاری از سایتها از این روش برای ترغیب خرید استفاده می‌کنند.
استفاده‌ی فیدیبو از این موضوع بسیار به جا بوده است چون می‌توان بر اساس افراد هم سلیقه، کتاب بعدی برای خرید را انتخاب کرد.
