اگر گذری به جهان موسیقی های تاثیرگذار این قرن کنیم، نام جریان بلک متال و گروه بورزوم را بدون شک خواهیم شنید. این گروه نروژی که از آغازگران سبک موسیقیایی خود، بلک متال و شیوۀ اتمسفریکِ آن بود و یک گروه تک نفره به شمار می آید، حاصلِ زنجیره ای از رویدادها و ایده هایی است که اندیشه و هوش موسیقی تنها عضوش یعنی وارگ ویکرنس Varg Vikernes را پایه ریزی کرده است می باشد.
نخست باید بدانیم که این گروه با دیگر گروه ها و هنرمندانِ سبکِ جنجالی و پرسروصدا و افراطیِ بلک متال متفاوت است یا دستکم پیام خود را به شیوه ای دیگر بازگو می کند. وارگ، کسی بود که در فراز و نشیب زندگی اش که رویدادهایی مانندِ زندگی و گذراندن سه سال تحصیلی دوران ابتدایی در عراق زیر سایه صدام و روی آوردن به آتش زدن کلیساهای کشورش را در برمیگیرد، او را وادار به رها کردن مسیحیت و روی گرداندن به آئین ها و بینش کهنِ مردمش یعنی پگنیسم یا چندخدایی و نگرش ملی گرایانه و البته خیال انگیز به مسائل سیاسی و نژادی شد. به طوری که بارها از فعالیت در فضای مجازی محروم شد و البته برای آتش زدن کلیساها 15 سال از زندگی اش در زندان سپری شد و همچنین باورهای نژادی او گاهی او را مظنون به نژادپرستی و نازیسم کرده است . البته نباید فراموش کنیم که او در نوجوانی با جامعه ای از جوانان طرف بود که همگی نوعی طغیان و ستیز با جامعه ایده آل و آرمانگرای مسیحی داشتند و با بازگشت به ادیان چندخدایی اسکاندیناوی و یا پیروی از آنتوان لاوی که در آن زمان کلیسای شیطان را پایه ریزی کرده بود، طغیان خود را به نمایش می گذاشتند. ولی او که رویکردی عرفانی تر و طبیعت گرایانه داشت هرگز از مخدرات و الکل و حتی داروهای مسکن استفاده نکرده و نمی کند.
وارگ در خانواده ای ثروتمند در شهر برگن نروژ زندگی میکرد. از 14 سالگی گیتار می نواخت و در 16 سالگی به یک گروه بلک متال بنام Old Funeral پیوست و دوسال در آن می نواخت. او از سال 1992 در تاثیرگذارترین گروه بلک متال نروژی یعنی Mayhem بیس می نواخت و در برجسته ترین آلبوم آن ها یعنی De Mysteriis Dom Sathanas در کنار خوانندۀ نوآور آن ها یعنی Death همکاری کرد. آلبومی که تبدیل به نمادی از بلک متال نروژ شد و هنوز هم برخی از آهنگ های آن در فهرست بیشترین بازپخش هاست.
البته کشمکش های وارگ با این گروه داستان طولانی و متفاوتی دارد.
به گفتۀ کسانی که با وارگ نشست و برخواست داشتند، او فردی بسیار هوشمند و با اندیشه مستقل و ویژه بود. او در سال 1992 آلبوم Burzum را با نام همین گروه ضبط و منتشر کرد و آن هنگام طرفداران و فروش بسیار خوبی به دست آورد. و پس از آن تقریبا هر سال یک آلبوم منتشر می کرد که filosofem در سال 1996 از نمادین ترین و برجسته ترین های اوست. الفبای کار بورزوم و جهان آن طرفداران زیادی دارد و شیوۀ نواختن او در گیتار و ریف ها و ملودی هایِ تکراری در هر آهنگ در اوکتاو های گوناگون و همچنین بازی شگفت آور با ضرب درامز در کنارِ متن های بسیار ژرف او را در سطحی متفاوت از همۀ گروه ها قرار می داد. هنوز که هنوز است پس از گذشت 30 سال، کارهای او برای شنوندگان تازگی دارد. هوش موسیقیایی او در زندان نیز خاموش نماند و در زندان با تنها سازی که در دسترسش بود یعنی یک Synthesizer ابتدایی، دو آلبوم یکی دربارۀ داستانی حماسی از فرهنگ نورس و یک آلبوم اتمسفریک که در شرایطی که زندان تنها یک هفته به او اجازۀ دسترسی به ساز و ابزار ضبط را داده بود ساخته شد!
درکل همۀ آثار این گروه را میتوان در چند دسته بخش بندی کرد:
1- Raw & Atmospheric Black Metal:
یک از ژانرهای موسیقی بلک متال بصورت خام و بدون هیچگونه فیلتر و تنظیم خاص که صداهای تیز و گاه خوشخراش و البته نویزهایی که برای کاهش آن ها تلاشی انجام نمی شود و حالت اتمسفریک که تمرکز بر ایجاد فضا و محیط دارد که ریف ها و نت های تکراری در گام های گوناگون از شناسه های آن است و آهنگ های Back to the shadows و Ea, lord of the depth از نمونه های آن است. متن و آواز آن ها با شیوه های shrieking, screaming, و snarling میخوانند و در آهنگ های Dunkelheit و Lost Wisdom می توان آن ها را شنید.
2- Neofolk & Neo-medieval:
ژانرهایی که در آن از فواصل و نت های مربوط به موسیقی سنتی و کهن نورس و ریتم های قرون وسطایی ایده گرفته می شود. آلبوم های Dauði Baldrs و Hliðskjálf و Fallen نمونه های خوبی از این ژانرها را در بر میگیرند که معمولا بصورت الکترونیک ساخته می شوند. معمولا بی کلام.
4- Dungeon synth & Dark Ambient:
این دو ژانر نیز با کیبورد و بصورت الکترونیک ساخته و پرداخته می شوند. دارای همان سبک و سیاق قرون وسطایی و برگرفته از فضای تخیلی داستان های تالکین و همانند آن است. در این آثار موسیقی بصورت عمیق و با آوازهای کشیده و متن های اسطوره محور.
درکل ساخته های این گروه گسترۀ بزرگی از سبک های گوناگون را پوشش می دهد و می تواند بیشتر سلیقه ها را خشنود کند...
نمونۀ متن(برگرفته از آهنگ Dunkelheit ):
When night falls
آنگاه که شب فرود می آید
she cloaks the world
جهان را می پوشاند
in impenetrable darkness.
در تاریکی ای رسوخ ناپذیر
A chill rises
سرمایی بالا می آید
from the soil
از درون خاک
and contaminates the air
و هوا را می آلاید
suddenly...
ناگهان
life has new meaning.
زندگانی را معنای تازه ای است
مستند until the light takes us 2008 که زیرنویس فارسی آن نیز در اینترنت موجود است گفتگوهایی با وارگ و دیگر افراد دست اندرکار را در برمیگیرد و داستان را زبان او روایت می کند که برای اطلاعات بیشتر دیدن آن را بسیار پیشنهاد می کنم.
اگر چیزی را از قلم انداختم در نظرات گوشزد کنید تا در ویرایش بعدی اضافه کنم
او هنوز هم در 2024 آهنگ هایی با زمینۀ خیالپردازی و اساطیری می سازد و به تازگی دربارۀ باورهای خود و سرگذشتش چندین کتاب و مقاله در آمازون منتشر کرده است از جمله کتابی جامع دربارۀ خدایان و اساطیر نورس با همکاری یک محقق دیگر.
بورزوم ارزش آن را دارد که حتی اگر طرفدار موسیقی متال یا بلک متال هم نباشید نگاهی به برخی از کارها و پیام و زاویه دید آن به جهان بیندازید. اگر بتوانید مرزها و چهارچوب های باورهای شخصی را بشکنید و زیرپا له کنید، آزادی و قدرتی وصف ناشدنی در درک و دریافت هرچه عمیق تر همه چیز بدست خواهید آورد.
وارگ هم اکنون 51 ساله و دارای هفت فرزند است و در فرانسه زندگی می کند و علاقۀ زیادی به هنر بقا در طبیعت و شکار دارد.
