فرصتی پیدا شد تا برای جلسه پروژه چند روزی به سوئیس سفر کنم. قبلا برای یک جلسه دیگر چند روزی در ژنو بودیم اما این بار مقصد شهر زوریخ و دانشگاه ETHZ بود. جالب است که زوریخ با 380 هزار و ژنو با 190 هزار نفر جمعیت، مهمترین و بزرگترین شهرهای سوییس هستند اما پایتخت نیستند. این شهر قطب اقتصادی و علمی سوییس هم محسوب می شود.
یکی یکجا نوشته بود که «وقتی وارد زوریخ میشوی انگار داخل یک محیط رندر شده توی کامپیوتری، نه توی دنیای واقعی!» راست هم میگفت. درختها و فضای سبز به شکل بهشت گونه‌ای و منظمی طراحی شده‌اند. حتی اثری از کابلهای برق (بجز کابلهای تراموا) نیست! خب زوریخ بعد از وین اتریش و بالاتر از ونکوور کانادا و مونیخ آلمان، بالاترین کیفیت زندگی (یا قابل زندگی ترین شهر) در میان تمام شهرهای دنیا را دارد (منبع 2019). اما بر چه اساس؟ فاکتورهایی که کیفیت زندگی شهری را تعیین می کنند: امنیت، فضای سبز، زیرساخت ها، فضاهای فرهنگی! و غیره.
قرار گرفتن ردوخانه و دریاچه در میان شهر و احاطه شدن توسط کوه‌های جنگلی اطراف، نمایی فوق العاده زیبا به زوریخ داده که رویای هر گردشگری است.
حمل و نقل شهری در زوریخ با اتوبوس و تراموا انجام می شود. و اینجا شما نیازی به ماشین شخصی پیدا نخواهید کرد! درصد قابل توجهی هم دوچرخه و اسکوتر می بینید.
لاکچری و گران قیمت!
در شهر زوریخ درآمد میانه (نه میانگین) مردم نزدیک 8 هزار فرانک است. در یک رتبه بندی هم که بر اساس میانگین درآمد است، ساکنین زوریخ بعد از سان فرانسیسکو بالاترین میانگین درآمد را دارند. بنابراین اینجا عجیب نیست که یک عالمه ماشین گران قیمت و خانه‌ی لاکچری ببینی.
راستش را بخواهید اینجا جای خوبی برای توریستها نیست. من که در این چند روز نه رستورانی رفتم و حتی یک قوطی آب هم از اینجا نخریدم. قیمت یک بلیت اتوبوس 2.7 فرانک بود. و قیمت یک قوطی کوکا نزدیک 3 فرانک که از کشورهای همسایه اش به مراتب گرانتر محسوب میشود!
یکی از فاکتورهای کیفیت زندگی و نشانه‌ی شهرهای توسعه یافته، آزادی‌های اجتماعی است. اینجا اما خیلییی آزادند. زوریخ پایتخت LGBT سوییس محسوب میشود و آنها سال 2018 با انتخاب یک شهردار همجنسگرا، این را اثبات کردند. سرتاسر شهر نشانه هایی از نماد رنگین کمان میبینی. حتی یک پرچم روی دانشگاه ETHZ نصب شده.
روز جمعه در 14 ژوئن روز اعتصاب بخاطر برابری حقوق زنان بود. در حقیقت آنها بخاطر پیشرفت‌های کند برابر کردن دستمزدهای مردان و زنان دست به اعتراض زده بودند. طبق یک آمار دولت فدرال سوییس، زنان بطور میانگین 19.6 از مردان کمتر حقوق میگیرند.
روز شنبه 15 ژوئن هم زوریخ میزبان «راهپیمایی غرور» برای همجنسگراها و حمایت از LGBT ها بود.
این سوال که سوییس چرا سوییس شد؟ و چرا اینقدر ثروتمند و توسعه‌یافته؟ برای همه ما پیش آمده احتمالا. این متن، نظر شخصی یک نفر هست بر روی سایت Quora ، که قاعدتا اطلاعاتش از من خیلی بیشتره در این زمینه. من هم خلاصه‌ای ازش رو ترجمه کردم.
مهمترین دلایل ثروتمند شدن کشور سوییس:
1. خودداری از تنش با سایر کشورها
موضع بی‌طرفی سوئیس تو جنگ‌های جهانی باعث شد برخلاف همسایه‌هاش دست نخورده و سالم باقی بمونه و البته یه مکان امن برای بانکداری و در نتیجه بانکها بطور چشم‌گیری باعث افزایش ثروت سوئیس شدند.
2. دموکراسی و ساختار سیاسی
سوئیس (مثل آلمان و آمریکا) بصورت فدرالی اداره میشه و از 26 تا کانتون تشکیل شده، این ساختار باعث شده، مردم بصورت محلی قوانین‌شون رو تصویب کنن و محدودیت کمتری به کسب و کارها اعمال بشه.
نکته جالبتر سیستم دموکراسی مستقیم سوئیس هست، اونها سالانه معمولا 4 رفراندوم مختلف برگزار میکنن و راجع به مسائل مهم کشور رای‌گیری میکنن (بجای تصمیم‌گیری توسط نماینده‌های مردم مثل مجلس شورای اسلامی!) مثال جالبش هم مساله "حذف خدمت سربازی اجباری برای پسرها"ست که همیشه بهش "نه" گفتن!
یا مثال دیگه مخالفت با پرداخت یارانه 2500 فرانکی به شهروندا بود. :neutral_face:
این سطح از کنش اجتماعی و مشارکت مردم توی تصمیم‌گیری، هرچند برای خیلی از کشورها کاربردی نیست به لحاظ زمانبر بودن، سطح سواد عامه مردم و... ولی در بلندمدت نقش مهمی تو حل مشکلاتشون داشته.
3. چند زبانه و قانونمدار
سه زبان رسمی تو سوئیس هست: آلمانی، فرانسوی و ایتالیایی! که هر کدوم تو بعضی از کانتون‌ها (استان) زبان رسمی هستند. به علاوه اینکه درصد زیادی از مردم به زبان انگلیسی هم مسلط هستند. از طرفی مردم سوییس (درمقایسه با سایر مردم اروپا) قانونمدار، مودب و اجتماعی هستند. این ویژگی‌ها در مجموع باعث شده ارتباطات کاملا گسترده‌ای با کشورهای جهان و خصوصا همسایه‌هاشون داشته باشن. و باعث جذب گردشگر و توسعه تجارتشون بشه.
4. بالا نگه داشتن ارزش فرانک (بطور مصنوعی) باعث شده بسیاری از صنایع داخلی امکان صادرات نداشته باشند (چون برای بقیه کشورها گران تموم میشن)، این معادله باعث شده، صنایع ناکارآمد از دور خارج بشن و فقط صنایعی دوام بیارن که قوی و سودآور هستن و بتونن محصول کاملا باکیفیت تولید کنند (مثل طلا و جواهرات، ساعت، دارو، شکلات، و ...).
این هم یک آلبوم عکس از سفرنامه. امیدوارم لذت ببرید:
photos.app.goo.gl/ZZQaauNpLCN6AoHa9
جواد امیریان
