کلمه pps، مخفف عبارت لاتین price per share بوده و به معنای ارزش هر سهم در بازار میباشد. در واقع بدین صورت که در بازارهای بورس و خرید و فروش، برای نمایش ارزش هر سهم از مقدار قیمتی استفاده میشود که این مقدار همان معادل اصطلاح pps میباشد.
به بیان سادهتر، pps مقدار ارزش پولی، یک سهم است که برای خرید و فروش آن، پرداخته شده و یا گرفته میشود. این شاخص یکی از موارد تعیین کننده برای تصمیمگیری سرمایهگذاران میباشد. یعنی با توجه به نوسانات صورت گرفته در مقدار pps، فرد سرمایهگذار نسبت به خرید و یا فروش آن اقدام میکند.
مقدار pps تعیین شده برای هر سهم به صورت قابل توجهی تحت تأثیر عملکرد شرکت مربوط به آن و نیز شرایط عمومی بازاری که در آن عرضه شده است، میباشد. البته در بین این دو مورد، چگونگی عملکرد شرکت در رقابت با سایر شرکتها، تأثیر بسیار بیشتری را بر شاخص pps خواهد داشت.
برای درک بهتر این موضوع، به مثال زیر توجه نمایید.
فرض کنید که قیمت هر سهم شرکتی در اوایل هفته فعالیت بازار، برابر با 100 تومن باشد. حال در ادامه هفته و بعد از گذشت چند روز، گزارشهای منتشر شده؛ نشان میدهد که فعالیت این شرکت به صورت منفی بوده و به نوعی با مشکلات و ناکارآمدیهایی در امور خود مواجه شده است.
حال این موضوع یعنی عملکرد منفی شرکت، به صورت مستقیم بر روی pps، تأثیر گذاشته و شاهد کاهش ارزش هر سهم و رسیدن آن به حدود 80 تومنی خواهیم بود.
معمولاً در همان زمانهای عرضه اولیه سهام شرکت، یک مقدار مشخصی را برای ارزش هر سهم تعیین میکنند. این مقدار همواره با توجه به نحوه عملکرد شرکت در بازار و نیز مقایسه قدرت شرکت با سایر رقبا، تعیین میگردد. البته همانطور که گفته شد، مقدار این شاخص همواره در حال تغییر بوده و تحت تأثیر شرایط بیرونی میباشد.
یکی دیگر از نکات کلیدی برای تعیین مقدار pps، تعداد سهام عرضه شده توسط شرکت میباشد. یعنی بدین صورت که شرکت فعال، قصد دارد که چه تعداد سهامی را وارد بازار نماید.
برای درک بهتر این موضوع، به مثال زیر توجه نمایید.
فرض کنید که ارزش کل یک شرکت برابر با 100 میلیون تومن باشد. حال این شرکت قصد دارد که سهام خود را در بازار عرضه نماید. البته در این عرضه، بیشتر شرکتها ترجیح میدهند که به جای ارائه کل سهام خود در بازار، تنها بخش مشخصی از سهام را عرضه نمایند.
در این شرایط، این شرکت تصمیم میگیرد که 40 درصد از ارزش خود را به صورت سهام قابل خرید و فروش؛ در بازار عرضه نماید. حال این ارزش، معادل 40 میلیون تومن میباشد. در این حالت، اگر شرکت قصد داشته باشد که 100 هزار سهم را در بازار عرضه کند، ارزش هر سهم برابر با 400 تومن خواهد شد.
ولی اگر قصد داشته باشد که 1 میلیون سهم را در بازار عرضه نماید، در این حالت pps مربوط به هم سهم برابر با 40 تومن میشود.
در واقع در حالت کلی تعداد سهام عرضه شده توسط یک شرکت، تأثیر مستقیمی در قیمت مربوط به هر سهم از آن شرکت در بازار خواهد داشت.
ارزش هر سهم، مهمترین فاکتور در خرید و فروش آن خواهد بود. مثلاً فرض کنید که سرمایهگذاری قصد دارد که تعدادی از سهام شرکت "الف" را خریداری نماید. در این شرایط قیمت هر سهم این شرکت در بازار، برابر با 100 تومن میباشد. حال فرد سرمایهگذار برای خرید این سهام عجله نکرده و منتظر کاهش pps میشود.
در این بین با کاهش شاخص pps مربوط به آن شرکت؛ به حدود 90 تومانی، سرمایهگذار با توجه به این که میداند ارزش ذاتی سهام بسیار بیشتر از pps آن است، فوراً نسبت به خرید آنها اقدام مینماید.