آویشن گیاهی از خانواده‌ی نعناع است که به صورت دمنوش، عرق و ادویه پودری استفاده می‌شود.
آویشن به واسطه طعم لذیذی که دارد به عنوان طعم‌دهنده اصلی برخی از غذاها استفاده می‌شود.
اما از آنجایی که اویشن خواص دارویی مفیدی از جمله کمک به درمان سرماخوردگی، مشکلات گوارشی و فشار خون دارد، به عنوان یک داروی طبیعی نیز شهرت پیدا کرده‌است.
آویشن منبع ویتامین C و A بوده و همچنین سرشار از مواد معدنی مثل مس، فیبر، آهن و منگنز است.
آویشن در طب سنتی ایران و اروپا، کاربرد دارویی دارد. این گیاه علفی و معطر، دارای خواص دارویی بسیاری است
و از آن در صنایع غذایی (پیتزا، پاستا، ماهی، پنیر، لیکور، ذرت مکزیکی و…)، دارویی، بهداشتی و آرایشی استفاده متنوعی می‌شود.
در روایات از آن به صعتر یاد شده است. گونه‌های مختلفی از آن در کوهستان‌های ایران بویژه در کوه پایه‌های شهرستان فریدونشهر و همچنین در شهرستان اقلید (با نام آویشن شیرازی می‌روید. در همدان به آن آزربه و در کوخرد هرمزگان به آن اَوشُه می‌گویند.
قسمت‌های دارویی این گیاه، سرشاخه‌های آن و برگ خشک شده آن است.در قرون وسطی در فرانسه، ایتالیا و اسپانیا از اویشن برای درمان سرفه، سوء هاضمه و از بین بردن انگل‌های روده استفاده وسیعی می‌کردند.در بعضی کشورها مثل آمریکا دم کرده اویشن برای آرام کردن ریه و سرفه در مواقع سرماخوردگی، هنوز هم محبوبیت فراوانی دارد.
آویشن که در منابع طب ایرانی با نام‌های صعتر (سعتر)، آویشم، اوشن، کهلیک اوتی و آبشن هم از آن یاد می‌شود
گیاهی از تیره نعناعیان یا لبیاسه است که در ایران ۱۸ گونه آن به ثبت رسیده است
و سه نوع آویشن شیرازی، کوهی و کاکوتی معروف‌تر هستند.
گیاهان این تیره، همه علفی و به حالت خودرو در مزارع و کوه‌ها و صحرا می‌رویند.
بعضی از انواع آویشن برگ‌های نسبتاً درازی دارند و بعضی‌ها هم برگ‌های گردی دارد
که خواصشان تفاوت‌هایی دارند، ولی در صورت کلی شباهت دارند و به عنوان سبزی برای افزودن به ماست و دوغ استفاده می‌شود.
یکی از علائم شناسایی آن‌ها کرک‌هایی است که بر روی برگ‌های آن‌ها دیده می‌شود و بر روی این کرک‌ها کیسه کوچکی است که پرده نازکی آن را پوشانده و در آن کیسه اسانس‌های معطر قرار گرفته است.
آویشن شیرازی گونه‌ای از گیاهان گلدار در خانواده Lamiaceae است که برای اولین بار در سال 1876 کشف شد.
این گیاه تنها یک گونه شناخته شده بومی جنوب غربی آسیا (ایران، افغانستان، پاکستان، کشمیر) است.
آویشن گیاهی است علفی، دارای شاخه‌های زیاد و چوبی به ارتفاع تا 30 سانتی متر که در نواحی کوهستانی در بین تخته سنگ و به ویژه در کشورهای اروپایی می‌روید. ساقه‌های اویشن پوشیده از کرک و برگ‌های کوچک زیادی است. برگ‌های آن کوچک، لوزی شکل، نوک تیز و به صورت متقابل، بر روی ساقه قرار دارند. این برگ‌ها به رنگ خاکستری روشن و با بوی بسیار نافذ است و دارای دم برگ‌های کوچکی نیز می‌باشد. گل‌ها کوچک، گلی رنگ و یا سفید و به صورت مجتمع در انتهای ساقه قرار گرفته‌اند. قسمت مورد استفاده‌ی گیاه، گل و به ویژه برگ‌های آن است. این گیاه، به طور محدود و برای تهیه‌ی داروها، در ایران کشت می‌گردد.
آویشن لیمویی گونه‌ای از گیاهان گلدار در خانواده Lamiaceae، بومی اروپا با برگ‌های بسیار معطر و گل‌های صورتی بنفش است و در اوایل تابستان رشد می‌کند.
تیموس آلبوس نوعی آویشن است که دارای گل‌های سفید رنگ است.
در طب سنتی از این گیاه به عنوان ضد اسپاسم، رفع تنگی نفس و سرفه و بدگوارشی ودرمان سیاه سرفه، برونشیت، عفونت ریه، سرماخوردگی، آنفلوآنزا و برای درمان نفخ و گرفتگی‌های عضلانی استفاده می‌شود.
همچنین اویشن خواص ضد میکروبی و ضدانگلی وضد قارچی دارد و این به خاطر وجود ماده‌ای به نام تیمول استکه اگر شما در خوردن ان زیاده روی کنید ممکن است مسموم شوید. اویشن همچنین گرم و خشک و ضد سرفه است. این گیاه فصل بهار در کوههای زاگرس از جمله کوههای فریدونشهر و استان کردستان بخصوص کوههای شهرستان بیجار از جمله (کوه نسار، کوه حمزه عرب، کوه نقاره کوب و منطقه حفاظت شده بیجار) به وفور یافت می‌شود.
استفاده امروزی و ثابت شده گیاه آویشن برای درمان آسم، سرفه های خشک مکرر، آمفیزم و برونشیت است.
چای دم کرده آن را نیز برای درمان عفونت گوش میانی، نفخ و تهوع استفاده می‌کنند،
عصاره آویشن حاوی ماده‌ای به نام «تیمول» است که برای بیماری آسم مفید است.
حمام آویشن برای مبتلایان به دردهای عضلانی، مفصلی و روماتیسمی مفید است.
ضماد اویشن برای نیش و گزیدگی حشرات موثر است. در بارداری کاربرداین گیاه ممنوع است
اما در دوران شیردهی آزاد است.
ماده‌ی فعال کارواکرول در اویشن بر فعالیت‌های نورون تاثیر می‌گذارد و احساس خوبی را در فرد ایجاد می‌کند. بنابراین اگر مرتبا از اویشن استفاده کنید، شاهد تاثیر مثبت آن بر روی خلق و خوی خود خواهید شد.
