سلام
من، امیرمحمد پیرشاه، قصد دارم توی این مطلب به زبان خیلی ساده بگم که اینترنت چیه و چه طوری کار می‌کنه. برای خوندن این مقاله تقریبا نیاز به هیچ دانش پیش‌زمینه‌ای ندارید.
مقدمه
اگه دارید این مطلب رو می‌خونید یعنی به طور کلی می‌دونید که اینترنت چیه. چون بهش وصل شدید و از یه طریقی رسیدید به این پست، پس نیازی به تعریف‌های اولیه نیست و می‌تونیم سریع بریم سراغ حرف‌های مهم‌تر و اصلی.
بیاید از اول شروع کنیم. زمانی که شما با یه دستگاه به اینترنت وصل می‌شید (فرض کنیم گوشی موبایلتون)، اون دستگاه میشه جزوی از اینترنت و می‌تونه شروع کنه به ارسال و دریافت اطلاعات. درست مثل بقیه دستگاه‌های متصل به این سیستم. پس دنبال یه چیز خاص به اسم اینترنت نباشید. اینترنت یعنی همه این دستگاه‌هایی که بهم دیگه وصل شدن و دارن برای همدیگه پیام می‌فرستن و پیام‌های همدیگرو می‌گیرن. فقط بعضی از دستگاه‌ها به جز فرستادن و گرفتن پیام‌ها یه پردازش‌های اضافه‌ای رو هم انجام میدن که جلوتر باهم صحبت می‌کنیم در موردشون.
اولین مثال: وصل کردن ۲ تا دستگاه
فرض کنید قصد دارید یه پیامی رو از گوشی خودتون به یه گوشی دیگه بفرستید. باید این ۲ تا گوشی رو بهم وصل کنم و یعد پیام رو ارسال کنم. این‌که چه‌طوری بهم وصل میشن اهمیتی نداره. ۲ تا لپ‌تاپ ممکنه با سیم بهم وصل بشن و ۲ تا گوشی بدون سیم به صورت دایرکت بهم وصل بشن بدون هیچ مودم یا تجهیزات دیگه‌ای (احتمالا تجربه SHAREit رو داشتید)
دومین مثال: وصل شدن بیش از ۲ دستگاه به یکدیگر
کمی سیستم رو بزرگتر کنیم. فرض کنید توی یک خانه ما قصد داریم یه سری پیام جداگانه برای هرکدوم از تلفن‌همراه‌های دیگر خانه بفرستیم. دیگه منطقی نیست که ما بیام دونه دونه به هر گوشی وصل بشیم و پیام بفرستیم. اینطوری توی یک شبکه با ۴ تلفن باید ۶ بار ۲تا ۲تا قطع و وصل بشیم تا هر تلفنی ۱ بار به همه تلفن‌های دیگه وصل شده باشه. برای حل این مشکل ما یه واحد مرکزی مثل مودم می‌ذاریم و همه به اون وصل می‌شیم. این مودم هم دقیقا مثل هرکدام از گوشی‌ها کارش فرستادن و گرفتن اطلاعات است. فقط برنامه‌ریزی شده که یکم هوشمندتر این کار رو انجام بده. وقتی هرکسی به این مودم وصل میشه از مودم یه عدد می‌گیره و بعد از اون کافیه بهش بگیم که این فیلم رو برای فلان عدد (که مثلا گوشی شماره ۳ هست) بفرست. و مودم این کار رو برای من انجام می‌ده.
تا اینجا ما یه شبکه داخلی راه انداختیم که می‌تونه جدا از هر سیستم دیگه‌ای اطلاعات بفرسته و بگیره.
مرحله سوم: اتصال چند شبکه داخلی به یکدیگر
تو این مرحله می‌خوایم چند تا خونه(شبکه داخلی) رو بهم وصل کنیم. باتوجه به راه‌حل مرحله قبلی دور از ذهن نیست که این بار هم باید از یه مودم بزرگتر استفاده کنیم، یه مودمی که همه خونه‌ها رو بهش وصل کنیم. الان هر دستگاهی که به مودم بزرگتر وصل میشه یه عدد می‌گیره. حالا دستگاه‌های توی خونه‌ها می‌تونن باهم حرف بزنن. آیا باید هرکدوم از گوشی‌هامون رو به اون مودم بزرگتر وصل کنیم؟ منطقا نه. ما نه می‌تونیم سیم به این بزرگی از هر دستگاه بکشیم و نه وای‌فای با این میزان فاصله ،پس کاری که می‌کنیم اینه که مودم‌هایی که تو خونه گذاشتیم رو با سیم وصل کنیم به اون مودم بزرگ بعد خودمون با وای‌فای وصل بشیم به مودم توی خونه. ما به این دستگاه بزرگتر می‌گیم ISP یا همون سرویس دهنده اینترنت (مثل مخابرات، شاتل، پارس‌آنلاین و ...)
با همین مدل منطقه‌ها توی یک شهر، شهرها توی یک استان، استان‌ها توی یک کشور، کشورها توی یک قاره و در نهایت هم قاره‌ها بهم وصل میشن و اینجاست که ما چیزی ساخته‌ایم به اسم اینترنت.
فرق مدلی که گفتیم با واقعیت چیه؟
در واقعیت کمی تفاوت وجود داره بین چیزی که ما گفتیم و چیزی که واقعا هست. در واقعیت لزوما هر سیستمی از اتصال چند زیرمجموعه به یک واحد بزرگتر تشکیل نشده. مثلا نیومدن همه استان‌هارو به یه مرکز خیلی بزرگ‌توی تهران وصل کنن. احتمالا تهران به کاشان وصل شده و کاشان به اصفهان و اصفهان هم به شیراز و یزد. از اون‌طرف شیراز به کرمان وصل شده و کرمان هم به یزد یعنی برای رسیدن از یک نقطه به نقطه دیگه فقط ۱ راه وجود نداره و ما مرکز بزرگی که همه چیز رو کنترل کنه نداریم. هر قسمتی می‌تونه به هر قسمت دیگه‌ای متصل بشه و یه راه جدید برای ارسال پیام ایجاد کنه. از زاویه نگاه کشورها هم همینه. کشور خود ما در سال ۱۳۸۵ از ۹ طریق به کشور های اطرافش وصل بوده (عکس بالا).
قوانین و پروتوکل ها:
وقتی قراره میلیارد‌ها میلیارد دستگاه بهم دیگه وصل بشن و باهم صحبت کنن مهمه که بینشون یک قانون واحد باشه. حتی اگه قانون واحدی هم نبود هرکدوم از اون‌ها قوانین دستگاه‌های دیگه‌ای که بهشون وصله رو بلد باشن. اینجاست که پروتوکل‌ها (قوانین) میان وسط.
دسته‌اول، پروتوکل‌های ارتباطی هستن. به دستگاه‌هایی که کارشون مسیریابی توی شبکه هست میگن روتر. هر کدوم از روتر‌ها ممکنه به چند روتر دیگه وصل باشند. چیزی که مهمه اینه که پیام من از سریع‌ترین راه ممکن به مقصد برسه. پس لازمه که اینا باهم تبادل اطلاعات داشته باشن و به قولی باهم حرف بزنن. در مسیر فرستادن یه داده مثلا از تهران به نیویورک، لزوما همه روتر‌ها برای یک شرکت نیستن و از یه قانون پیروی نمی‌کنن، ولی لازمه که زبون همدیگرو بلد باشن و باهم حرف بزنن و بتونن تصمیم‌گیری کنن.
دسته دوم از قوانین هم مربوط به خود ارتباط و ارسال اطلاعات هست. وقتی شما به یه دستگاهی می‌گید که بهتون فیلم نشون بده، مهمه که داره این فیلم رو با چه قوانینی و در چه بستری برای شما می‌فرسته تا شما هم با همون قوانین رفتار کنید و بتونید فیلم رو بگیرید.
این کلیت اینترنت و نحوه کارش بود. توی مطالب بعدی، هرکدوم از چیزایی که گفتم رو باز می‌کنم و بیشتر و دقیق‌تر در موردشون صحبت می‌کنم. فعلا مطمئنم که توی مطلب بعدی قصد دارم بگم وقتی توی مرورگر یه آدرس رو وارد می‌کنید، دقیقا چه اتفاقی می‌افته تا اون سایت رو ببینید.
