ممکن است شما هم از افرادی باشید که به کار در فضاهای فرهنگی علاقه داشته باشید. یکی از فضاهای بسیار مطلوب برای افراد کتابخوان و فرهنگی، کتابخانه است؛ بنابراین شما میتوانید به عنوان کتابدار، برای فعالیت در این فضای فرهنگی و سالم، به دنبال کسب مهارتهای لازم باشید تا بتوانید در محیط دلخواهتان مشغول به کار شوید. کتابدار تنها وظیفهاش تحویل دادن یا گرفتن کتاب نیست؛ بلکه باید برای جذب هرچه بیشتر افرادبه کتابخوانی، در فعالیتهای جانبی کتابخانه هم مشارکت و برنامهریزی کند. در زیر ضمن اشاره به مهارتهای لازم برای بر عهده گرفتن این شغل، به محیط کاری، سختیها، مشکلات و امتیازهای آن اشاره میکنیم:
۱. شرط اصلی ورود به این شغل، تحصیل در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در رشتهی علم اطلاعات و دانششناسی (کتابداری سابق) است؛ افرادی که در رشتههای علمسنجی و مطالعات آرشیوی هم در مقطع کارشناسی ارشد تحصیل کردهاند، شانس ورود به این حرفه را دارند. این افراد میتوانند علاوه بر فعالیت در کتابخانههای عمومی، در کتابخانهی مدارس و دانشگاهها، سازمانها یا کتابخانههای تخصصی هم مشغول به کار شوند؛ البته گاهی افراد با مدارک غیر مرتبط یا حتی با مدرک دیپلم به عنوان دستیار جذب کتابخانه میشوند و کمکم آموزشهای لازم را فرا میگیرند و ارتقا پیدا میکنند؛
۲. امروزه سیستم اطلاعاتی بیشتر مراکز به صورت کامپیوتریشده است؛ بنابراین یکی از مهارتهای اصلی برای انجام این کار، آشنایی با کامپیوتر است. کتابدار باید بتواند برای دستهبندی و طبقهبندی کتابها، ثبت اطلاعات و... از کامپیوتر کمک بگیرد و با طریقهی جستوجوی اطلاعات در اینترنت آشنا باشد؛
۳. داشتن اطلاعات خوب و کافی برای موفقیت بیشتر در این حرفه و راهنمایی بهتر مراجعهکنندگان در کتابخانههای عمومی لازم و در کتابخانههای تخصصی واجب است. نداشتن اطلاعات اساسی موجب سردرگمی و نارضایتی افراد میشود؛
۴. کتابدار باید برای دسترسی آسان مراجعهکنندگان به کتابها، آنها را سازماندهی و مرتب کند؛ بنابراین نظم در کار اهمیت بسیاری در این حرفه دارد و طبعاً بیدقتی و اهمیت ندادن به نظم کتابها و کارها موجب نارضایتی مراجعهکنندگان و همکاران میشود؛
۵. توانایی ارتباط برقرار کردن با مراجعهکنندگان و تلاش برای رضایت خاطر آنان از دیگر مهارتهایی است که اهمیتبسیاریدارد؛ به خصوصدر مشاغلی که تماس حضوری با مراجعهکننده دارند، اهمیت این مسئله دو چندان میشود. کتابدار باید همواره پاسخگوی سؤالات آنان با روی خوش باشد؛
۶. چنانکه اشاره شد کتابداری تنها به معنای تحویل گرفتن یا دادن کتاب نیست، بلکه شامل فعالیتهای جانبی بسیار متنوع دیگر هم میشود. کتابدار باید برای گسترش فرهنگ کتابخوانی و حضور هرچه بیشتر مردم در کتابخانهها، فعالانه و مداوم به برنامهریزی بپردازد و از مشارکت افراد در برنامههای فرهنگی استقبال کند و پذیرای طرحها و پیشنهادهای آنها باشد. این برنامهها میتواند شامل کلاسها و کارگاههای نقد کتاب، داستانخوانی، شعرخوانی و... باشد.
۷. این شغل اغلب به صورت تماموقت انجام میشود؛ البته ممکن است دربرخی مراکز به صورت پارهوقت هم انجام شود؛ اما گاهی ممکن است در زمانهایی مثل زمان کنکور، امتحانات و... کتابداران مجبور باشند ساعات کاری بیشتری در محل کارشان حضور داشته باشند.