کانادا دومین سیستم آموزشی برتر در جهان را دارد و سالانه هزینه‌های زیادی را صرف بهبود کیفیت آموزشی مدارس و دانشگاه‌هایش می‌کند. یکی از نکات مثبت مهاجرت به کشور سبز این است که شهریه مدارس کانادا بسیار ارزان‌تر از کشورهای پیشرفته و هم‌سطح دیگر است.
علاوه بر این مهاجرت دانش‌آموزی به کانادا نیز یکی از بهترین برنامه‌های مهاجرتی است که می‌توانید برای دریافت ویزای این کشور از طریق آن اقدام کنید. جدای از بحث مهاجرت دانش‌آموزی، خیلی از کسانی که قصد مهاجرت به کانادا را دارند دارای فرزندانی هستند که هنوز مشغول تحصیل در مدارس هستند. پس طبیعی است که شهریه مدارس کانادا یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های مهاجران به این کشور باشد.
در این مقاله از صرافی حافظ قصد داریم بیشتر در مورد شهریه مدارس کانادا، مقاطع تحصیلی و انواع مدارس این کشور با شما صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
پیش از پرداختن به بحث شهریه مدارس کانادا ابتدا باید با مقاطع تحصیل در مدارس این کشور آشنایی داشته باشید. مقاطع تحصیلی در مدارس کانادا به سه بخش تقسیم‌بندی می‌شوند:
در ادامه به توضیح هریک از این مقاطع می‌پردازیم:
اولین مقطع آموزشی در مدارس کانادا، مقطع پیش‌دبستانی است. اصولاً طی کردن این مقطع می‌تواند تأثیرات مهمی در مراحل بعدی آموزش کودکان در مقاطع بالاتر داشته باشد. در کانادا کودکان بین 3 تا 6 سال می‌توانند تحصیلات خود را از مقطع مهدکودک یا پیش‌دبستانی آغاز کنند. در این مقطع مهارت‌های ابتدایی همچون نحوه برقراری ارتباط با اطرافیان به کودک آموزش داده می‌شود.
همچنین کودکان پیش‌دبستانی حروف الفبا، اعداد اولیه، نقاشی، موسیقی و غیره را نیز در قالب بازی و سرگرمی می‌آموزند. ثبت‌نام کودکان خردسال در مهدکودک علاوه بر اینکه به فرزند شما فرصت عادت کردن به محیط زندگی جدید را می‌دهد، باعث می‌شود تا شما نیز در اوایل مهاجرت فرصت بیشتری برای رسیدگی به کارهای خود داشته باشید.
تحصیل در مقطع پیش‌دبستانی در بعضی از استان‌های کانادا اجباری است.
دانشآموزان بین سن 6 تا 13 یا 14 سالگی در مقطع دبستان در کانادا تحصیل می‌کنند. مقطع دبستان در کانادا به‌صورت کلی شامل 8 سال تحصیلی می‌شود. البته با توجه به تفاوت قانون‌های تحصیلی در استان‌های مختلف کانادا، در برخی از استان‌ها مقطع تحصیلی دبستان تنها شامل 6 یا 7 سال تحصیلی خواهد شد.
به‌صورت کلی تحصیل در مدارس کانادا بین سن 6 تا 16 سالگی برای دانشآموزان کانادایی اجباری است. البته در برخی از استان‌ها دانشآموزان موظفند تا سن 18 سالگی در مدرسه به تحصیل خود ادامه دهند.
همانند قوانین تحصیلی، رشته‌ها و دروس مورد تدریس در مدارس استان‌های کانادا نیز با یکدیگر تفاوت می‌کند. اما در اکثر مدارس استان‌های کانادا دروسی مانند ریاضیات، علوم، تاریخ، جغرافیا، زبان انگلیسی، تربیت‌بدنی، موسیقی و غیره آموزش داده می‌شوند.
البته در استان‌های فرانسوی زبان کانادا، طبیعتاً زبان فرانسوی نیز به کودکان آموزش داده خواهد شد.
بعد از اتمام دوره ابتدایی، دانشآموزان مدارس کانادا وارد دوره دبیرستان می‌شوند. مقطع دبیرستان در مدارس کانادا به دو دوره اول و دوم تقسیم‌بندی می‌شود.
دوره اول اغلب شامل سطوح 7،8 و 9 بوده و دوره دوم شامل سطوح 9 تا 12 است.
البته سطح‌بندی دوره‌ای دبیرستان در استان‌های کانادا با یکدیگر تفاوت می‌کند. به‌عنوان مثال در استان انتاریو دانشآموزان موظفند در سطح 12+ نیز تحصیل کنند یا در استان کبک سطوح دبیرستان به 11 ختم شده و دانشآموزان موظف خواهند بود سال آخر را در دوره collége d’enseignement général et professionnel (پیش‌دانشگاهی) سپری کنند.
نمرات و سطح تحصیلی دانشآموزان به‌ویژه در مقطع دبیرستان برای قبولی در بهترین دانشگاه‌های کانادا اهمیت زیادی دارد.
شهریه مدارس کانادا بستگی زیادی به نوع مدرسه دارد. در کانادا مدارس اصولاً به دو دسته دولتی و خصوصی تقسیم‌بندی می‌شوند. در ادامه توضیح مختصری در مورد هریک از آن‌ها ارائه می‌کنیم.
مدارس دولتی کانادا، مدارسی هستند که بودجه آن‌ها توسط دولت فدرال مرکزی تأمین می‌شود. تحصیل در مدارس دولتی کانادا برای شهروندان کانادایی رایگان است، اما با این وجود دانشآموزان بین‌المللی برای تحصیل این مدارس دولتی نیز باید مبلغی را به‌عنوان شهریه پرداخت کنند.
طبیعتاً تعداد دانشآموزان مدارس دولتی کانادا به نسبت مدارس خصوصی زیادتر بوده و سطح و کیفیت آموزشی با اینکه همچنان بسیار بالاست، اما به نسبت مدارس خصوصی پایین‌تر است. البته باید دقت داشته باشید که شهریه مدارس دولتی کانادا نیز به نسبت مدارس خصوصی به‌مراتب کمتر است.
مدارس خصوصی در کانادا خود به دو گروه جداگانه تقسیم‌بندی می‌شوند. شامل:
مدارس روزانه سازوکاری مشابه مدارس عادی داشته و دانشآموزان بعد از ساعت مدرسه به خانه بازمی‌گردند. اما مدارس شبانه‌روزی خوابگاه‌های مخصوصی جهت اقامت شبانه‌روزی دانشآموزان دارند.
دانشآموزان مدارس شبانه تمام سال تحصیلی به‌جز مقاطع تعطیلی سال نو و تابستان را در مدرسه اقامت دارند.
شهریه مدارس شبانه‌روزی کانادا به نسبت مدارس روزانه بسیار سنگین‌تر است، چرا که هزینه‌های اسکان، خورد خوراک و هزینه‌های عمومی زندگی دانشآموزان نیز به آن اضافه می‌شود.
استانداردهای آموزشی مدارس خصوصی کانادا بسیار بالا بوده و کیفیت تحصیل در این مدارس واقعاً مطلوب است. تعداد دانشآموزان مدارس خصوصی در کلاس بسیار کمتر از مدارس دولتی بوده و امکانات و تجهیزات آموزشی بسیار بیشتری هم در اختیار دانشآموزان قرار می‌گیرد.
علاوه بر این دروس مورد آموزش در مدارس خصوصی تنوع بسیار بیشتری داشته و دانشآموزان راحت‌تر می‌توانند در رشته‌های تحصیلی مورد علاقه خود فعالیت داشته باشند.
در ادامه به توضیح شهریه مدارس کانادا در مقاطع مختلف می‌پردازیم:
شهریه بیشتر مدارس ابتدایی کانادا برای شهروندان بومی این کشور رایگان است. هرچند ممکن است گاهی برای انجام فعالیت‌های فوق درسی مانند کلاس‌های تربیت‌بدنی ویژه و غیره، هزینه‌های اندکی از والدین دانشآموزان دریافت شود. اما اصولاً هزینه تحصیل در مقاطع ابتدایی برای دانشآموزان بین‌المللی، چه در مدارس دولتی و چه در مدارس شامل پرداخت شهریه می‌شود.
البته استثناهایی هم وجود دارد. به‌عنوان مثال برخی از دانشگاه‌ها امکان تحصیل رایگان در مدارس برای فرزندان دانشجویانی که ویزای تحصیلی دریافت کرده‌اند را فراهم می‌کنند.
به‌صورت کلی و میانگین شهریه مدارس کانادا در مقطع دبستان در مدارس دولتی و خصوصی سالانه بین 10 تا 20 هزار دلار کاناداست.
هزینه تحصیل در دوره دوم دبیرستان برای دانشآموزان بومی کانادا رایگان است. هرچند دانشآموزان بین‌المللی باید برای تحصیل در دبیرستان‌های کانادا هزینه پرداخت کنند. میانگین شهریه مدارس کانادا در مقطع دبیرستان برای دانشآموزان بین‌المللی بین 8 تا 14 هزار دلار کاناداست. البته این هزینه ممکن است بسته به روزانه یا شبانه بودن دبیرستان و سطح آموزشی آن موسسه کمی بیشتر هم باشد.
یکی از مهمترین مباحثی که دانشآموزان باید در حین تحصیل در کانادا به آن توجه داشته باشند، معدل کل سالانه یا GPA است. بر خلاف دوره دبیرستان، سیستم محاسبه معدل کل سالانه دانشآموزان در مقاطع ابتدایی و راهنمایی بسیار ساده بوده و دروس مختلف ضرایب متفاوتی از یکدیگر ندارند.
برای محاسبه معدل دانش‌آموز در دوران ابتدایی و راهنمایی مجموع نمرات او را جمع کرده و بر تعداد کلاس‌هایش تقسیم می‌کنند. به صورت کلی بالاترین و بهترین نمره معدل (GPA) یک دانش‌آموز در مقطع ابتدایی و راهنمایی در کانادا برای هر ترم تحصیلی 4 است. اما سیستم نمره‌دهی مدارس کانادا به جای استفاده از اعداد، با استفاده از حروف میانگین نمرات دانشآموزان را مشخص می‌کند.
در سیستم نمره دهی مدارس ابتدایی و راهنمایی کانادا، حرف A به معنی نمره کامل یا 4، حرف B به معنی نمره 3، حرف C به معنی نمره 2، حرف D به معنی نمره 1 و حرف F به معنی مردود است. اما تمام این نمرات می‌توانند با علامت‌های مثبت و منفی هم همراه باشند. که در این صورت محاسبه نمره معادل آن‌ها کمی پیچیده‌تر خواهد شد. معادل عددی نمرات مثبت و منفی در سیستم نمره‌دهی مدارس ابتدایی و راهنمایی کانادا به صورت زیر است:
سیستم آموزشی مدارس کانادا به صورت ترم‌های سه‌ماهه است. از این رو معدل سالانه دانش‌آموز از مجموع معدل‌های ترم‌های سه‌ماهه تشکیل می‌شود. به عنوان مثال اگر دانش‌آموز هر سه ترم تحصیلی را با معدل A تمام کرده باشد، در پایان سال تحصیلی معدل GPA او 12 خواهد بود. طبیعتا اگر هر سه ترم را با نمره B تمام کرده باشد نمره GPA سالانه او 6، و اگر هر سه ترم با C تمام کرده باشد معدل سالانه GPA او 3 خواهد بود.
داشتن معدل GPA بالا برای گرفتن پذیرش از بهترین دبیرستان‌های کانادا ضروری است و شانس قبولی در دانشگاه را هم بالاتر می‌برد.
کانادا همانطور که اشاره کردیم یکی از مقاصد محبوب برای دانشآموزان و دانشجویان بین‌المللی به شمار می‌رود که از کیفیت سیستم آموزشی بسیار مطلوب و کیفیت زندگی بالایی برخوردار است. هرچند تحصیل کردن در کانادا می‌تواند گران باشد و دانشآموزان یا بهتر است بگوییم والدین دانشآموزان باید خودشان را برای پوشش دادن هزینه‌های زندگی آماده کنند.
هزینه‌های زندگی که شامل هزینه اجاره مسکن یا پول خوابگاه، خوردوخوراک، لوازم و تجهیزات، حمل‌ونقل و سرگرمی است.
هزینه زندگی برای دانشآموزان بین‌المللی در کانادا به منطقه و استانی که در آن تحصیل و زندگی می‌کنند بستگی دارد. به صورت عمومی دانشآموزان بین‌المللی سالانه بین 10 تا 15 هزار دلار آمریکا خرج هزینه‌های جاری زندگی می‌کنند. این هزینه شامل اجاره خانه یا خوابگاه، خورد و خوراک، رفت‌وآمد، خرید کتاب و لوازم مورد نیاز دیگر می‌شود. هزینه شهریه مدارس کانادا از این مبلغ جدا خواهد بود.
دانشآموزان کانادایی می‌توانند برای تردد در شهر از وسایل حمل‌ونقل عمومی مانند ترامواها، مترو، تاکسی یا اتوبوس استفاده کنند، یا با استفاده از وسایل شخصی مانند اسکوتر برقی یا دوچرخه تردد نمایند. شیوه رفت‌وآمد روی هزینه حمل‌نقل سالانه اثرگذار است.
علاوه بر این، گزینه‌های سرگرمی زیادی نیز در اختیار دانشآموزان در کانادا وجود دارد، از جمله گشت و گذار در محوطه اطراف شهر، ثبت‌نام در باشگاه‌های ورزشی، غذا خوردن در رستوران، شرکت در جشن‌ها و جشنواره‌های محلی، رفتن به سینما و تئاتر و غیره. دانشآموزان بین‌المللی معمولاً با توجه به محدودیت‌های بودجه‌های خود، درگیر سرگرمی‌های مختلف می‌شوند.
اگر بخواهیم با دیگر کشورهای پیشرفته جهان مقایسه کنیم، شهریه مدارس کانادا بسیار مقرون‌به‌صرفه و قابل مدیریت است. دانشآموزان بین‌المللی که در مدارس کانادایی مشغول به تحصیل هستند، بسته به استان محل سکونت سالانه بین 30 تا 50 هزار دلار کانادا هزینه می‌کنند.
هزینه‌های زندگی نیز به سبک زندگی فرد و خرج‌هایی که برایش مهم است بستگی خواهد داشت. اما اصولاً دانشآموزان، به ویژه دانش‌آموزانی که بدون همراهی والدین به کانادا می‌روند هزینه زندگی زیادی ندارند و با همان 10 الی 15 هزار دلار می‌توانند سال تحصیلی را پشت سر بگذارند.
