فرض کنید پس از یک آسیب ورزشی شدید، ماههاست که از درد رنج میبرید و توانایی انجام فعالیتهای روزمره خود را از دست دادهاید. در این شرایط، تکارتراپی به عنوان یک روش درمانی موثر ممکن است به شما کمک کند. تکار درمانی با استفاده از انرژی گرمایی، به تسکین درد، کاهش التهاب و ترمیم بافتهای آسیبدیده کمک میکند. در این مقاله، به بررسی دقیق مکانیسم عملکرد تکارتراپی، کاربردهای آن در فیزیوتراپی و مزایای آن نسبت به سایر روشهای درمانی خواهیم پرداخت.
تکارتراپی، تکنیکی نوین در حوزه فیزیوتراپی است که در دهههای اخیر به عنوان یک روش موثر برای درمان طیف وسیعی از اختلالات اسکلتی عضلانی شناخته شده است. ریشههای این روش به مطالعات اولیه در زمینه تاثیر امواج رادیویی بر بافتهای بدن بازمیگردد. با پیشرفت تکنولوژی و درک بهتر از فیزیولوژی بدن، دستگاههای تکار با قابلیتها و دقت بیشتری طراحی و تولید شدند. امروزه، تکارتراپی به عنوان یک روش درمانی غیرتهاجمی و موثر، جایگاه ویژهای در کلینیکهای فیزیوتراپی سراسر جهان پیدا کرده است.
تکارتراپی به وسیله دستگاهی انجام میشود که با تولید امواج الکترومغناطیس باعث اثر روی بافت بدن میشود. این امواج بیخطر هستند و از نوع امواج رادیویی میباشند. این امواج به وسیله پروب دستگاه (یک وسیله متصل به دستگاه است که این امواج را به بدن شما منتقل میکند) تولید میشود که مطابق با شرایط بدن بیمار و پروب باعث گرم کردن بافت بدن بیمار میشود. پروب دستگاه دو نوع مقاومتی و خازنی است که باعث میشود بتوان به راحتی گرمای تولیدی را کنترل کرد.
دستگاه تکار به وسیله الکتریسیته باعث ایجاد گرما در اعماق بافت میشود و بدون اینکه به پوست آسیب بزند یا پوست را بسوزاند محل آسیب دیده را از عمق گرم میکند. بدن برای دفع گرما و مقابله با گرمای ایجاد شده، خونرسانی به بافت آسیبدیده را افزایش میدهد. با ازدیاد خونرسانی به بافت آسیبدیده، مواد مغذی و سلولهای ترمیمی بیشتری وارد بافت میشوند و مواد زائد سریعتر از بافت تخلیه میشوند که در نهایت باعث ترمیم سریعتر و بهتر بافت هدف میشود.
دستگاه تکارتراپی دارای دو نوع پروب خازنی و مقاومی است که این دو پروب مطابق با شرایط بیمار مورد استفاده قرار میگیرند. تکارتراپی با پروب خازنی برای بافتهای نرم استفاده میشود و میتوان آن را برای عضلات، پوست و زخمهای بعد از جراحی استفاده کرد. پروب تکارتراپی مقاومتی برای بخشهای سفتتر بدن مثل استخوان و تاندون استفاده میشود و برای بهبود آسیبهای وارده به بخشهای استخوانی تاندونی مناسب است. استفاده از پروب مناسب بسیار مهم است که فیزیوتراپ شما قطعا به آن واقف است.
اساس تفاوت عملکرد این دو پروب بر اساس نحوه عملکرد آنها با آب درون بافتی است. به شکلی که درون بافتهای نرم مثل عضلات، آب بیشتری وجود دارد، پس پروب خازنی برای آنها مناسب است اما در بافتهای استخوانی و سفتتر آب کمتری وجود دارد که برای اثر روی آنها پروبهای مقاومتی به کار می رود.
به طور خلاصه دستگاه تکار چند کار کلیدی انجام میدهد که شامل موارد زیر است:
اصولا تکارتراپی روشی است که روند درمان و ترمیم بافتهای آسیبدیده را بهبود میبخشد. به همین خاطر، تکارتراپی در آسیبهای ورزشی و جراحیها که بافتهای نرم و سخت دچار آسیبهای کم تا زیاد شدهاند، میتواند مفید باشد. از این روش میتوان برای درمان نواحی مختلف بدن مثل مچها، ستوان فقرات، عضلات و سایر اندامها استفاده کرد.
علت علاقه ورزشکاران نسبت به استفاده از تکارتراپی در درمانهای فیزیوتراپی، عوارض بسیار کم این روش درمانی است. تکار درمانی در ورزشکاران باعث کاهش درد در عضلات آنها میشود. امواج تکارتراپی روی اعصاب ناحیه آسیبدیده اثر میگذارند که باعث کاهش درد در این نواحی میشود.
علاوه بر این، تکارتراپی میتواند در حوزه زیبایی نیز مورد استفاده قرار گیرد. دستگاه تکار قادر به تحریک بازسازی کلاژن و الاستین است که میتواند باعث جوانسازی و سفتشدن پوست شود.
تکار تراپی به دلیل توانایی در تسکین درد، بهبود گردش خون و کاهش التهاب، کاربرد وسیعی در فیزیوتراپی، توانبخشی و تسکین درد دارد. برخی از مشکلات رایجی که تکارتراپی میتواند در درمان آنها موثر باشد عبارتند از:
تکار تراپی با افزایش گردش خون در ناحیه درد باعث کاهش درد میشود. گرمای تولید شده توسط تکارتراپی باعث انبساط رگهای خونی و بهبود جریان خون میشود که به تسکین درد و کاهش التهاب کمک میکند. دردهای مزمنی که با تکارتراپی قابل درمان هستند عبارتند از:
تکارتراپی، علاوه بر کاربردهای درمانی گسترده در حوزه فیزیوتراپی، در زمینه زیبایی نیز کاربردهای فراوانی دارد. این روش با استفاده از امواج رادیوفرکانسی، گرما را به عمق بافتهای پوست منتقل کرده و باعث تحریک کلاژنسازی، بهبود گردش خون و کاهش چین و چروک میشود.
موارد کاربرد تکارتراپی در زیبایی عبارت است از:
تکار تراپی هم قبل از عمل هم بعد از عمل میتواند مفید باشد. بعد از عمل جراحی با افزایش خونرسانی و بازسازی بافتی باعث سرعت بخشیدن به روند بهبودی زخمهای جراحی میشود. این افزایش خونرسانی باعث جمعآوری مایعات موجود در بافت جراحی میشود. تکارتراپی با نفوذ امواج به بافت هدف باعث تاثیر دقیق در بافت آسیب دیده شده و روند درمان و نقاهت بعد از عمل را سرعت میبخشد.
تکار درمانی هیچ عارضه جانبی ندارد. این درمان برای بدن انسان بیضرر است. هر چند در افراد دارای پوست بسیار حساس یا زمانی که دمای بافت کنترل نشود، ممکن است قرمزی گذرا و یا سوزن سوزن شدن در پوست ایجاد شود. لازم به ذکر است این دستگاه باید به وسیله فیزیوتراپ مورد استفاده قرار گیرد.
از روش تکارتراپی میتواند برای کاهش چربی بدن، به ویژه در نواحی شکم، باسن و رانها استفاده کرد. این دستگاه با تحریک متابولیسم و تجزیه سلولهای چربی میتواند برای لاغری مفید باشد.
در شاک ویو تراپی از امواج مکانیکی برای شکستن چسبندگیها و بافت کلسیفیه و همچنین تحریک خونرسانی استفاده میشود. در حالی که در تکار تراپی از امواج الکترومغناطیسی در بافتهای هدف برای تولید گرما، تخلیه و تحریک سلولهای درگیر استفاده میشود.
اولتراسوند درمانی از امواج صوتی برای ایجاد حرکت ذرات و بافتهای سطحی استفاده میکند. درحالیکه تکارتراپی قابلیت نفوذ به بافتهای عمیق را دارد که آن را به یک گزینه مناسب برای درمان درد مزمن تبدیل کرده است.