زانو پرانتزی یا پای پرانتزی یک ناهنجاری است که با بیرون خم شدن زانو مشخص میشود، به این معنی که قسمت پایینی پا نسبت به ران به داخل زاویه دارد. شکل ظاهر اندام، کمان تیراندازی را میگیرد. این بیماری ممکن است از دوران کودکی تا بزرگسالی ظاهر شود. علت آن هر شرایطی است که از تشکیل صحیح استخوانها جلوگیری میکند. مشکلات اسکلتی، عفونت و تومورها میتوانند بر رشد پا تاثیر بگذارند، که میتواند باعث خم شدن یک پا شود.
این اختلال ممکن است تعادل را مختل کند. هنگامیکه ناهنجاری در بیماران مسن ایجاد میشود، چه ناشی از ضربه یا شغل، تنها درمان دائمی جراحی است. درمان با توجه به سن فرد و شدت متفاوت است.
در افراد مبتلا به زانو پرانتزی یا پای پرانتزی نسبت به افراد عادی که در حالت طبیعی میایستند و زانوهایشان صاف است، قوزک پاها کنار یکدیگر قرار میگیرند و فاصله چندانی بین زانوها وجود ندارد، افراد مبتلا فاصله بین زانوها به تدریج افزایش مییابد، درحالیکه قوزکها نیز به هم چسبیدهاند که به اصطلاح پای پرانتزی یا ژنوواروم گفته میشود.
از آنجایی که پاها به صورت کمانی در کنار یکدیگر قرار میگیرند به این بیماری پای پرانتزی میگویند. زمانیکه فرد دچار این اختلال شود، ساق پاها به سمت داخل انحراف مییابد و قوزکها نیز به داخل منحرف میشوند.
این بیماری در کودکان ۲ تا ۵ سال دیده میشود و اغلب به طور طبیعی با رشد کودکان اصلاح میشود. با اینحال، این وضعیت ممکن است با افزایش سن ادامه یابد یا بدتر شود. هنگامیکه ناهنجاری در بیماران مسن ایجاد میشود، چه ناشی از ضربه یا شغل، تنها درمان دائمی جراحی است.
عواملی که موجب شده فرد دچار اختلال پا پرانتزی یا ژنوواروم شود، عبارت است از:
علائم و نشانههای زانو پرانتزی عبارت است از:
مشکل پای پرانتزی در کودک نرمال است و درکوتاه مدت برطرف میشود. در صورتیکه درخصوص این بیماری ابراز نگرانی داشتید، میتوانید برای ارزیابی زانو به پزشک مراجعه کنید. عواملی که سبب ایجاد نگرانی در ارتباط با این عارضه میشوند، عبارت است از:
برای تشخیص زانو پرانتزی نیازی به تصویربرداری با اشعه ایکس نیست. میتوان نکات زیر را در نظر گرفت:
با توجه به این نکات، پزشک به راحتی میتواند تشخیص خود را کامل و درمان را شروع کند.
به منظور درمان زانو پرانتزی برای بسیاری از نوزادان، هیچ روشی ضروری نیست. به این علت که پای پرانتزی به خودی خود برطرف خواهد شد. همچنین می توان از روش های درمان فیزیوتراپی استفاده کرد و در صورت احتیاج، میتوان عملهای ترمیمی را برای درمان زانو پرانتزی استفاده کرد. فرد پس از عمل، به کمک بریس یا گچ گرفتن پا به تدریج بهبود مییابد. همچنین میتوان از طریق بریس، حرکات و تمرینات اصلاحی هم به درمان پای پرانتزی کمک کرد.
اقداماتی که برای پیشگیری از پا پرانتزی میتوان انجام داد، از قبیل موارد زیر است:
اگر پس از تشخیص به موقع زانو پرانتزی اقدامات درمانی صورت گیرد، این عارضه به راحتی درمان میشود.