در سال جاری، برنامه حضور و سخنرانی حجت الاسلام حامد کاشانی از پژوهشگران جوان تاریخ اسلام در سحرهای ماه مبارک رمضان از طرف سازمان صدا و سیما لغو شد. این اتفاق منجر به طرح برخی انتقادات نسبت به محتوای سخنرانی های آقای کاشانی شد. یکی از مهمترین انتقادات از سوی به اصطلاح طرفداران وحدت اسلامی مطرح شده مبنی بر اینکه بیان فضائل حضرت علی علیه السلام منجر به ناراحتی جامعه اهل سنت میشود!
سخنرانیهای حامد کاشانی برای هرکس که دنبال اطلاعات مستند از مسائل قرن یک و دوم اسلامی داشته باشد مفید است ولی موضوع بحث من بررسی همین انتقادی است که نسبت به او شده و یا شاید علت لغو برنامه او بوده است. بخوانید:
شهید مطهری در کتاب آینده انقلاب اسلامی نکته ظریفی در موضوع اندیشه سیاسی اسلام تذکر میدهد که اشاره به آن خالی از لطف نیست:
ایشان میگوید برخی از مبارزان و جریانها معتقد به اسلام انقلابی هستند. یعنی اسلام را برای انقلاب و به طور کلی اسلام را برای سیاست می خواهند اما انقلاب اسلامی سیاست را برای اسلام میخواهد. ایشان تاکید میکند که حواسمان باشد اسلام را فدای انقلاب نکنیم.
مسلمانهای به اصطلاح انقلابی، از نظر فکری بر سر یك دوراهی قرار گرفته اند و آن این است كه انقلاب اسلامی یا اسلام انقلابی؟ انقلاب اسلامی یعنی راهی كه در آن، انقلاب و مبارزه برای برقراری ارزشهای اسلامی است، یعنی اسلام برای ما هدف است. اما برای عده ای مبارزه و انقلاب هدف است.
این استدلال منتقدان که به خاطر رویکرد تقریب مذاهب اسلامی باید شیعه برخی از عقاید خود مانند افضلیت امیرالمومنین علی علیه السلام و عید غدیر و عصمت پیامبر و به طور کلی تولی و تبری را کنار بگذارد! آیا چنین رفتاری همان رویکرد انتخابی و گلچین نسبت به ارزشهای اسلامی نیست؟ که شهید مطهری میگوید:
نتیجه اش این است كه از اسلام انتخاب می كنیم؛ هر چه از اسلام ما را در مسیر مبارزه قرار بدهد آن را قبول میكنیم و هر چه از اسلام- لااقل فكر كنیم- ما را در مسیر مبارزه قرار ندهد آن را از اسلام طرد میكنیم.
آیا دوستان به اصلاح وحدت نگر این نگاه منفعلانه به دین را میتوانند با دغدغه حفظ نفوذ منطقه ای جمهوری اسلامی توجیه کنند؟ آیا این مواضع مانند موضع جریان سیاسی نهضت آزادی علیه قانون قصاص نیست که تاکید بر حذف قصاص به خاطر غیرانسانی بودن آن داشتند؟ که امام چنان تودهنی به مخالفان قصاص زد که نزدیک بود از دایره اسلام اخراج شوند!
حضرت امام در سخنرانی روز ۲۵ خرداد 1360 خطاب به نهضت آزادی فرمودند: « آیا نهضت آزادی هم قبول دارد ...که این حکم ـ حکم قصاص ـ که در قرآن کریم و ضروری بین همۀ مسلمین است، «غیر انسانی» است؟ آیا این نماز شب خوانها این را قبول دارند یا نه؟ شک ندارم که قبول ندارند. خب، اعلام کنید. چرا ساکت نشسته اید. مگر نهی از منکر فقط باید من را نهی کنید؟ نهی از منکر فقط برای این است که دولت را خُرد کنید و مجلس را خُرد کنید و چه؟»
مشکل برادران به اصطلاح انقلابی که خود را طرفدار جمهوری اسلامی میدانند این است که اصالت را به اعتراض میدهند! یعنی میگویند انقلابی یعنی کسی که در هر شرایطی اعتراض کند! اتفاقا شهید مطهری مبانی فکری چنین باوری را هم توضیح داده است:
تا دیروز شما مبارزه میكردید برای این كه یك وضعی به وجود بیاید. شما كه در این جبهه بودی مترقی بودی، متكامل بودی، كارَت صحیح بود. همین قدر كه این وضع به وجود آمد، فورا در درونش یك حالت انكار این وضع به وجود میآید، حالا دیگر دفاع از وضع موجود كهنه پرستی است و باید آن وضع دومی به وجود بیاید. اساسا این مبارزه یك لحظه متوقف نمی شود و نباید هم متوقف شود و همیشه هر چه چهرهی مبارزه را داشته باشد حقانیت هم مال اوست. آنوقت [از نظر اینها] در همه جا مبارزه معیار اسلام میشود؛ عده ای هم كوشش می كنند كه اسلام را به قول خودشان انقلابی كنند نه این كه انقلاب را اسلامی كنند.
تقریب مذاهب اسلامی یکی از راهبردهای کلیدی و آسمانی امام خمینی (ره) برای تفوق و سیادت جهان اسلام است اما به هر حال نباید به این بهانه در اعتقادات ناب اسلامی انحراف ایجاد کنید و دست به حذف و اضافه و گلچین عقاید بزنیم.
نکته دوم اینکه امروزه با سیاستهای فرهنگی وهابیت و... در جهان اسلام شیعه را با عقاید کاملا باطل و تهمت گونه میشناسند؛ بنابراین بیان فضائل امیرالمومنین اگر مستند و با هدف مخاطب اهل تسنن مطرح شود امید است که بتواند درک و تصور آنها از شیعه را اصلاح کند و بی شک این اصلاح شناخت آنها از شیعه یکی از عوامل تقریب مذاهب اسلامی خواهد بود.
گفتگوی حجت الاسلام حامد کاشانی با حسین دهباشی درباره درب خانه حضرت فاطمه سلام الله علیها:
مطالب مرتبط از همین قلم: