من امروز این گزارش خبری را در irna.ir دیدم. توضیحات مختصر و مفیدی درباره تاریخچه پرونده هسته ای ایران داده بود. تصمیم گرفتم به شما هم پیشنهاد خواندنش را بدهم.
بازی خطرناک تروئیکا با کارت «اسنپ‌بک»/ هادی نادری
به گزارش ایرنا، سه کشور اروپایی در نامه (۱۶ آذر ۱۴۰۳) ادعا کرده‌اند که برای فعال کردن اسنپ بک (سازوکار بازگشت خودکار تحریم‌ها علیه ایران) در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل آماده هستند.
طبق گزارش خبرگزاری رویترز، در این نامه آمده است: «ایران بایستی به منظور ایجاد یک محیط سیاسی که به پیشرفت‌های معنادار و رسیدن به یک راه حل مذاکره‌محور منجر شود، از برنامه هسته‌ای خود تنش‌زدایی کند.» این نامه می‌افزاید: «ما بر عزم خود جهت استفاده از تمامی ابزارهای دیپلماتیک، اعم از استفاده از مکانیسم بازگشت خودکار تحریم‌ها در صورت لزوم برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای تأکید می‌کنیم.»
«مکانیسم ماشه» (اسپ بک) فرآیندی است که به طرف‌های مقابل در برجام این امکان را می‌دهد که در صورت بروز اختلاف درباره نحوه اجرای این توافق، تحریم‌هایی را که به واسطه قطعنامه ۲۲۳۱ تعلیق شده است، طی فرآیندی احیا کنند.
به گزارش ایرنا، برنامه هسته ای ایران با ابزارسازی آمریکا از قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد به یک بحران غیرضروری تبدیل شد.
غربی‌ها پیش از امضاء توافق برجام، برنامه هسته‌ای ایران را بر اساس فصل هفتم منشور ملل متحد به‌عنوان تهدیدی علیه صلح و امنیت بین‌المللی مطرح و تلاش کردند با امنیتی سازی این موضوع، راه‌حل آن را با اقدام نظامی و تحریم پیوند بزنند.
در نتیجه این تلاش‌ها، پرونده هسته‌ای ایران نزد آژانس بین المللی انرژی اتمی پی‌ام‌دی (مخفف ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته ای ایران) نام‌گذاری شد و غربی‌ها تلاش کردند اثبات کنند که اقدامات ایران، در راستای تولید سلاح هسته‌ای است.
این پرونده در سال ۹۴ بسته شد و آژانس در قطعنامه‌ای به‌طور رسمی این مساله را تائید کرد. به این ترتیب مستمسکی که برای برخورد با ایران در حوزه نظامی و امنیتی طراحی شده بود، از دست غربی‌ها گرفته شد.
ایران پس از امضای برجام در سال ۱۳۹۴ با هدف لغو تحریم‌های ظالمانه، به عنوان کشوری مسئولیت پذیر، تعهدات خود را بدون عیب و نقص اجرا کرد و این مساله در ۱۶ گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مورد تائید قرار گرفت اما پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید، تحریم‌هایی که به واسطه برجام رفع شده بود، با تصمیم یکجانبه وی برای خروج از این توافق در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می ۲۰۱۸) بازگردانده شد.
جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۸ سازوکار حل اختلاف را در چارچوب کمیسیون مشترک برجام در سطح وزیران امور خارجه اعضای باقی‌مانده در این توافق فعال کرد. در نتیجه این نشست، طرف‌های عضو برجام با صدور بیانیه‌ای، ۱۱ تعهد را برای جبران خسارت‌های اقتصادی ناشی از اقدام یکجانبه آمریکا مطرح کردند.
اما اجرای نامتوازنِ این توافق از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریم‌های یکجانبه آمریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، شورای‌عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هسته‌ای با اعطای فرصت‌های ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.
ایران تا یک سال پس از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند، فرصت دهد تا برای تحقق این وعده تلاش کنند اما با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند، ایران نیز در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش داد.
دولت جو بایدن پس از روی کار آمدن در ژانویه ۲۰۲۱، اقدام یکجانبه دولت سابق این کشور را برای خروج از توافق ایران و گروه ۱+۵ محکوم کرد اما همچنان سیاست‌های فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ را در پیش گرفته است.
جمهوری اسلامی ایران همواره تاکید کرده است که تدابیر صورت گرفته برگشت پذیر بوده و هرزمان که سایر طرف‌ها به طور کامل به تعهدات‌شان عمل کنند ایران نیز متقابلا رفتار خواهد کرد.
در همین راستا، نمایندگان ایران و سه کشور اروپایی عضو برجام ۹ آذر ماه در ژنو دیدار کردند تا از طریق گفت وگو راه‌های خروج از وضعیت کنونی را بررسی کرده و مسیر تنش‌زدایی را مورد توجه قرار دهند.
