در این روزها فعالان اقتصادی دچار آسیب های زیادی از جمله رکود و کسادی بازار شده اند که بخشی از آن به واسطه شیوع ویروس (کووید-19) در ایران و توصیه های بهداشتی پیرامون آن است که روزهای پایانی سال را متفاوت از سال های گذشته کرده است.
در شرایط حال، کار و کسب هایی که از ساختار سنتی تجارت پیروی نکرده اند و صاحبانشان تلاش کردند تا در حوزه تجارت به روز باشند و ارائه خدماتشان متفاوت و همراه خدمات الکترونیک می باشد در رکود و مشکلات اقتصادی حال حاضر کمتر دچار مشکل شده اند. چند سالی هست که از تغییر مسیر کار و کسب های موجود از شکل سنتی به مدرن و ارائه خدمات آنلاین صحبت به میان آمده است، این روزها فروشگاه های آنلاین توانسته اند با ارائه خدمات مختلف و خلق راهکارهای نوین تا حدودی موفق باشند و این روزها به واسطه خدمات غیر حضوری و الکترونیکی که به مشتریان ارائه می دهند سود دو طرفه را برای خود و مشتریانشان به وجود می آورند.
بعضی از این فروشگاه ها از ابتدا به صورت غیر حضوری خدمات ارائه می دادند و توانسته اند اطمینان از خرید را برای مخاطبان خودشان به وجود بیاورند و بعضی دیگر در تلاش هستند که مخاطبان خود را ترغیب به خرید غیر حضوری کنند.
شاید شما بگویید این روزها راهکارهای جلوگیری از ابتلا به کرونا ویروس 0کووید-19) دغدغه همه جامعه می باشد و این صحبت ها را وقتی دیگر باید مطرح کرد، باید بگویم کاملاً حق با شماست اما بگذارید در این مورد صحبت کنیم و ادامه حرف هایم را با یک مثال پی بگیرم.
پیتزا دومینو در سال 1960 میلادی (1339شمسی) در میشیگان ایالات متحده شروع به کار کرد و در ابتدای سال 2018 (1397شمسی) از نظر زنجیره خدماتی و فروش بزرگترین فروشنده پیتزا در جهان شد. قصه این مجموعه از آنجایی به ما ربط پیدا می کند که مانند خیلی از کار و کسب های مختل شده امروزی، تلاش بسیاری در ارائه خدمات متفاوت به مشتریان خود داشت، مانند کیفیت یکسان محصولات و خدمات در تمامی شعب، ارسال سریع سفارش به مخاطبان و خدمات دیگری که وجود داشت. مشتریان این خدمات را یک ارزش محسوب می کردند اما با تمام این ویژگی ها رشد کار و کسب دومینو در سال های منتهی به 1996 میلادی (1375شمسی) با رکود و کاهش تقاضا مواجه شده بود، تلاش های بسیاری برای تغییر صورت گرفت و راهکارهای متفاوتی اجرا شد اما راهکاری که باعث تغییر مسیر این برند شد، تشکیل تیم تحقیق و توسعه بازار بود و نتیجه اش شکل گیری وب سایت پیتزا دومینو شد (www.dominos.com). فضای وب و اینترنت در آن زمان باعث کمک به رشد سفارش و تقویت کار و کسب دومینو شد و به شکلی راه ارتباطی با مشتریان را گسترده تر از قبل ساخت و بازاری جدید برای دومینو به وجود آورد. (این سبک از تغییر در چند سال اخیر در ایران مرسوم شده است)
در ایران خیلی از فعالیت های اقتصادی هستند که می توانند با یک تغییر ساده تهدید حال حاضر را به فرصتی برای خلق موقعیت های جدید تبدیل کنند. نمی توان یک شبه این تغییرات به مخاطبان القا کرد، اما می توان با تکیه بر ویژگی ها و امتیازاتی که برای مخاطب در نظر گرفته می شود وی را به تغییر ترغیب کرد. (ارائه خدمات به مشتریان یک شرکت فروش تلفن همراه، ارسال هدیه در خرید برای مشتری از یک فروشگاه آنلاین، تخفیفات فصلی در صورت خرید از یک سوپرمارکت به صورت آنلاین و...)
مجموعه های مختلفی این روزها تعطیل شدند. به عنوان مثال مجموعه های آموزشی هستند که برای جبران، فرصت کلاس های آنلاین دارند... بعضی از این مجموعه ها تولید محتوای هدفمندی را برای همچین روزهایی تهیه کرده بودند و امروز از آنها بهره می برند.
مجموعه های فرهنگی برنامه هایشان تعطیل شده است اما در شبکه های اجتماعی این روزها در حال ارائه کارهای خود هستند. مجموعه های ورزشی از طریق تولید محتوا برنامه های وزرشی مخاطبان خود را پی گرفته اند حتی بعضی از متخصصان جلسات گفتگوی خود را در شبکه های عمومی به صورت آنلاین برگزار می کنند تا با مخاطبانشان ارتباط داشته باشند و از خانه با آنها گفتگو می کنند. حتی بعضی از مجموعه های گردشگری هم برنامه های خاص خود را که محدود به فضای فیزیکی شان بود به صورت آنلاین پخش می کنند و یا گاهی در قالب گردشگری مجازی برای مخاطبان خود لحظات خاص خلق می کنند و کمک به شادی مردمی می کنند که مایل به سفر بوده و این روزها در خانه می مانند تا در شرایط عادی به سفر بروند.
تمامی این فعالان بعد از گذر از تمامی تهدیدهای بیماری کرنا ویروس (کووید-19) شاید به این شکل که گفته شد خدماتی را ارائه ندهند، ولی در روزگار رونق فعالیتشان بهتر از قبل خواهد بود به همراه درس هایی که از تبدیل تهدید به فرصت فراگرفته اند. در مقابل گروهی که نگران از تهدید کار و کسب خود را کاملا تعطیل کرده اند باید شروع به جبران خسارات کرده و با مقاومت در مقابل تغییر مانند دایناسورها روزی در صفحات کتاب ها دنبال قصه آنها گشت.
"در دنیای سرشار از رقابت و پر از به هم ریختگی، آرام و بی خطر کار کردن پر خطرترین و پر ریسک ترین نحوه عملکرد است". باید ریسک و خطر را بپذیریم تا دایناسور نباشیم، باقی داستان بقایتان.