میرزا محمدخان اقبال الدوله

این متن معرفی مختصری است از رجال دوره قاجار که با باغات پیرامون خیابان امیریه آن زمان و ولیعصر فعلی مرتبط بوده اند

میرزا محمدخان غفاری کاشی پسر ارشد میرزا هاشم‌خان امین خلوت و برادرزاده فرخ‌خان امین‌الدوله، متولد سال 1264ق بود. وی از ابتدای جوانی و از سال 1283ق پیشخدمت و از عمله خلوت ناصرالدین شاه بود و پس از مرگ فرخ‌خان در سال 1288ق و رسیدن لقب امین‌الدوله به میرزا هاشم‌خان، وی نیز به امین خلوت ملقب گردید و ریاست تفنگداران خاصه و اسلحه‌خانه و کتابخانه مبارکه و سایر مخازن سلطنتی به او محول شد. وی در سفر اول ناصرالدین شاه از ملتزمین رکاب شاه بود و پس از فوت پدرش در سال 1294ق، به جای او به ریاست عمله خلوت منصوب شد. میرزا محمدخان در سال 1298ق لقب اقبال الدوله گرفت و حکومت کاشان نیز به او سپرده شد. اقبال الدوله در سال 1311ق به وزارت خالصه‌جات دیوانی رسید و تا سال 1316ق در این منصب باقی ماند تا اینکه در این سال به جای شاهزاده ابوالفتح میرزا سالارالدوله پسر مظفرالدین شاه، به حکومت کرمانشاه و سرحدداری عراقین منصوب شد. اگرچه پس از این مأموریت مدتی مغضوب و به کاشان تبعید گردید، اما در سال 1322ق به تهران فراخوانده شد و وزارت قورخانه به او محول شد. میرزا محمدخان اقبال الدوله در دوران استبداد صغیر حاکم اصفهان بود و همو بود که با آزادی‌خواهان به جنگ پرداخت. اما با ورود سواران بختیاری تحت فرماندهی نجفقلی‌خان صمصام السلطنه و ابراهیم‌خان ضرغام السلطنه به اصفهان، وی به سفارت انگلیس پناهنده شد و با گرفتن تأمین جانی، به تهران بازگشت. میرزا محمدخان اقبال الدوله سرانجام در سال 1302ش درگذشت و در حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد.