ضدعفونی کننده و شوینده های کاربردی در صنایع دام و طیور

مدیریت و رسیدگی به نیازهای یک مرغداری یا دامداری کار ساده ای نیست. زیرا عناصر زیادی در کنار هم قرار می گیرند تا یک مزرعه به حداکثر پتانسیل تولید خود برسد. یک عنصر کلیدی، تمیز نگه داشتن مزرعه و ضد عفونی کردن آن است. دوری از بوهای زننده و مشکلات رایج بهداشتی و زیست محیطی ناشی از فضولات حیوانات در نظافت مزرعه نقش عمده ای دارند. بهداشت دام و طیور همچنین نقش عمده ای در کنترل موثر بیماری در اماکن تولید دام و طیور ایفا می کند. استفاده از محصولات حوزه دام و طیور شامل: شوینده های دامی و ضدعفونی کننده دامی در این حوزه از اهمیت بسزایی برخوردار است.

در این مقاله به بررسی روش های نظافت موثر و معرفی انواع ضدعفونی کننده ها و شوینده ها در صنعت دام و طیور پرداخته می شود.

اهمیت نظافت اماکن نگاهداری دام و طیور

1. فارم های پرورش دام و طیور مکان های مستعدی برای انواع پاتوژن های بیماری زا هستند. سطوح و هوای آلوده باعث به خطر افتادن سلامت دام و طیور و همچنین گسترش بیشتر بیماری در بین حیوانات می شوند. پاتوژن های مختلفی از جمله خانواده انتروباكترياسه از جمله سالمونلا، اشرشیا کلی، استریپتوکوکوس یوبریس، استافیلوکوکوس ارئوس و … در این فارم ها حضور دارند.
2. خاک، ضایعات مواد غذایی و سایر زباله ها می توانند منبع بالقوه خطرات میکروبیولوژیکی و فیزیکی باشند. خاک همچنین آفاتی را که می توانند محیط تولید را آلوده کنند، جذب می کند. تمیز کردن موثر به طور منظم برای از بین بردن کثیفی و زباله از محل غذا ضروری است. ضدعفونی موثر سطوح تماس با مواد غذایی تمیز برای کاهش باکتری ها به سطح قابل قبول ضروری است. اجرای ضعیف برنامه های تمیز کردن و نگهداری و استفاده بی دقت از مواد تمیز کننده ممکن است خطرات شیمیایی ایجاد کند.
3. پس از شیوع بیماری های اخیر، امنیت زیستی پیشگیرانه به طور فزاینده ای در دامپروری اهمیت بیشتری پیدا کرده است. اجرای امنیت زیستی مزرعه، ارگانیسم‌های بیماری‌زا را از محیط مزرعه حذف می‌کند و برای حفاظت از دام و تامین غذای انسان عمل می‌کند.
4. اقدامات ضروری بهداشت دام و طیور، کنترل بیماری های عفونی در مزرعه شامل تمیز کردن و ضدعفونی منظم محل نگهداری حیوانات، سطوح سخت، وسایل نقلیه و تجهیزات است.
5. اقدامات بهداشتی مزرعه همراه با انتخاب آگاهانه پاک کننده ها و ضدعفونی کننده های مورد استفاده برای کنترل انتقال عوامل بیماری زا، یک ابزار پیشگیرانه اقتصادی و قدرتمند در مدیریت بیماری های عفونی فراهم می کند. هزینه‌های مرتبط با اجرای اقدامات ایمنی زیستی سخت‌گیرانه و کاهش بارهای پاتوژن در مناطق نگهداری حیوانات در مقایسه با هزینه‌های دامپزشکی و خسارات مربوط به معدوم‌سازی کم‌هزینه است.
6. انتخاب آگاهانه یک ضدعفونی کننده سطح بالا که به طور مستقل برای اثربخشی در برابر ویروس های بیماری زا، باکتری ها، قارچ ها و هاگ های رایج آزمایش شده است، در شکستن چرخه عفونت بسیار مهم است. استفاده از ضدعفونی‌کننده‌های سطح بالا با طیف گسترده در یک برنامه امنیت زیستی برای از بین بردن پاتوژن‌های بیماری‌زا در مزارع و جلوگیری از عفونت مجدد حیوانات ضروری است.
7. پایداری و کارایی ضدعفونی‌کننده‌های دامی باید تحت طیف وسیعی از شرایط کشاورزی مانند سطوح بالای آلودگی آلی، شرایط آب سخت و دمای زمستان آزمایش شود، که همه ملاحظات مهم هنگام انتخاب یک ضدعفونی‌کننده مزرعه است. طیف گسترده ای از ضدعفونی کننده ها برای ارائه بالاترین سطح محافظت در برابر بیماری های عفونی بدون خطر برای کاربران و حیوانات آزمایش شده است.
8. ضدعفونی دست و مدیریت زخم های باز نیز در حفظ سلامت دام مهم است. مه‌پاشی هوایی در کنترل گسترش سریع بیماری‌های تنفسی در دام از طریق انتقال هوایی نیز مفید خواهد بود.
9. ورود تجهیزات به داخل مزرعه، نظافت پرسنل مزرعه، دفع پرندگان مرده و سالم سازی آب آشامیدنی باید مورد توجه قرار گیرد.
10. محیط اطراف سوله های طیور باید از پوشش گیاهی، زباله های مواد غذایی، بطری های پلاستیکی، بطری های شیشه ای، قوطی ها تمیز نگه داشته شود.
11. آزمایش آب باید در فواصل منظم انجام شود. دستگاه تصفیه آب در هر سوله مورد نیاز است.
12. دستگاه تصفیه هوا در تمامی سوله ها توصیه می گردد.
13. آزمایش بار میکروبی در مکان های مختلف مورد نیاز است.

مواد شیمیایی مختلف پاک کننده در مکان های نگاهداری دام و طیور

• شوینده های دامی: مواد شیمیایی مورد استفاده برای حل کردن چربی و از بین بردن کثیفی و خاک و همچنین می توان از محصولات اسیدی یا قلیایی مناسب استفاده کرد.
• ضدعفونی کننده های دامی: مواد شیمیایی که باکتری ها را تا حد قابل قبولی کاهش می دهند و ممکن است آنها را بکشند.

داموسیب ضدعفونی کننده دام و طیور یکی از جدیدترین و درعین حال پرکاربردترین ضدعفونی کننده برای حوزه دام و طیور میباشد. محصولات پاک کننده ممکن است میکروب کش، باکتری کش یا بیوسید نامیده شوند. سطوح باید قبل از استفاده از مواد ضدعفونی کننده از چربی و خاک تمیز شوند. ضدعفونی کردن روی سطح کثیف فایده ای ندارد. فرمولاسیون ضدعفونی کننده های دامی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سورفکتانت ها برای بهبود خواص مرطوب کنندگی محصول و کنترل تولید کف
• جداکننده ها برای بهبود تعلیق هر گونه خاک معدنی باقیمانده از سطوح، برای جلوگیری از تشکیل رسوب روی سطوح تماس و بهبود فعالیت بیوسیدال ضدعفونی کننده
• تثبیت کننده ها برای جلوگیری از جدا شدن ماده ضدعفونی کننده هنگام استفاده
• الکل ها برای کاهش زمان خشک شدن با تبخیر کردن سطح و خشک کردن آن
• سنتایزرها : محصولاتی دو منظوره که هم به عنوان شوینده و هم به عنوان ضدعفونی کننده عمل می کنند.

معیارهای انتخاب ضدعفونی کننده و شوینده دامی موثر در سالن های نگاهداری دام و طیور

بهداشت دام و طیور؛ مبحثی بسیار گسترده است و انتخاب ضدعفونی کننده های دامی فرآیند پیچیده ای است. بهترین محصول برای همه شرایط وجود ندارد.

برخی از ضد عفونی‌کننده‌ها برای ضدعفونی‌های معمول در سطح مزرعه یا کلینیک دامپزشکی مؤثر هستند، در حالی که برخی دیگر برای شرایط شیوع بیماری ضروری است. سلامت و ایمنی پرسنل و حیواناتی که ممکن است در معرض مواد ضدعفونی کننده قرار گیرند همیشه یک نکته مهم می باشد.

1. خطرات فیزیکی:
   

• کف های لغزنده
• اسپری های فشار قوی
• بخار
• شعله های آتش
• گرد و خاک

1. خطرات بیولوژیکی:
   

• قرار گرفتن در معرض بیماری های مشترک بین انسان و دام.
• نظافت و ضد عفونی در مناطق آلوده.
• حرکات جارو کردن، خراشیدن و دمیدن ممکن است عوامل بیماری را پراکنده کند.
• استنشاق، بلع و تماس مستقیم با عوامل بیماری.

1. خطرات شیمیایی:
   

• قرار گرفتن در معرض محرک های شیمیایی که باعث مشکلات چشمی، پوستی یا تنفسی می شود.

ملاحظات استفاده از ضدعفونی کننده های دامی در فارم های دام و طیور

الف) اگر سطحی قبل از استفاده از ضدعفونی کننده تمیز نباشد، اکثر ضدعفونی کننده های دامی کارایی ندارند.

• مواد آلی مانند خاک، بقایای گیاهی (مانند کاه)، شیر، خون، چرک و کود برخی از ضدعفونی‌کننده‌ها را غیرفعال می‌کنند یا از میکروب‌ها در برابر مواد فعال ضدعفونی‌کننده محافظت می‌کنند.
• محصولات مبتنی بر کلر به ویژه در معرض این مشکل هستند.
• چکمه‌ها و تجهیزات ابتدا با آب و مواد شوینده بشویید.
• برای تمیز کردن سطوح متخلخل از شوینده های بخار و فشار قوی استفاده کنید.

ب) ضدعفونی کننده های دامی به طور قابل توجهی در برابر میکروب های مختلف، باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها و تک یاخته های مرتبط با دام متفاوت هستند.

• سرکه ساده (اسید استیک 4 درصد) به راحتی ویروس بیماری تب برفکی را از بین می برد، اما در برابر مایکوباکتریوم آویوم پاراتوبرکلوزیس (MAP) موثر نیست.
• اغلب ضدعفونی‌کننده‌های دامی مورد استفاده در برابر هاگ‌های باکتریایی که شکل حیاتی مقاوم به محیط زیست میکروب‌هایی هستند که باعث کزاز، ساق سیاه، بوتولیسم و سیاه زخم می‌شوند، فعال نیستند.

ج) مهم است ضدعفونی کننده ای را انتخاب کنید که در طیف وسیعی از میکروب ها تحت شرایطی که معمولا در آن استفاده می شود، فعال باشد.

ضدعفونی‌کننده‌های دامی علیه طیف وسیعی از انواع میکروارگانیسم‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها کار می‌کنند. در حالی که برخی از ضدعفونی‌کننده‌ها فقط در برابر باکتری‌های خاصی مؤثر خواهند بود.

• PH (اسیدیتی یا قلیایی بودن) آب: آب سخت می تواند فعالیت برخی از ضدعفونی کننده های دامی را کاهش داده یا از بین ببرد. برای اینکه یک ضدعفونی کننده موثر باشد، باید در محدوده pH آن استفاده شود..
• دمای آب: برای اطمینان از فعالیت بهینه، از دمای آب توصیه شده برای رقیق سازی یا در دمای محیط توصیه شده استفاده کنید.
• پایداری: زمان ماندگاری ماده شیمیایی مخلوط را بدانید. برخی پس از رقیق شدن به سرعت فعالیت خود را از دست می دهند.
• مدت زمان: زمان مخلوط کردن هر محلول ضدعفونی کننده را یادداشت و مرتب بررسی کنید. محلولی که توسط مواد آلی مانند کود، آلوده شده باشد اثربخشی آن کاهش می یابد.
• ایمنی محیطی: در صورت لزوم، از تجهیزات حفاظتی استفاده کنید. بررسی کنید که آیا مواد پاک کننده ای که استفاده می کنید برای محیط زیست یا کارکنان مضر هستند یا خیر. برخی از مواد شیمیایی، به ویژه با قدرت کامل، ممکن است سمی باشند یا به پوست، لباس یا سطوح محیطی آسیب وارد کنند.
• سازگاری: اگر از صابون و ضدعفونی کننده استفاده می کنید، مطمئن شوید که یکدیگر را خنثی نمی کنند.
• غلظت: غلظت محلول ضدعفونی کننده هر بار به میزان آلودگی بستگی خواهد داشت.

د) ضدعفونی کننده های دامی باید زمان کافی برای تماس با سطوح داشته باشند تا میکروب ها را از بین ببرند.

• زمان تماس مورد نیاز با محصول و میکروب متفاوت است.
• زمان تماس کافی را بگذارید تا ماده ضدعفونی کننده کار خود را انجام دهد.
• دستورالعمل های برچسب را به دقت دنبال کنید و انواع مختلف ضدعفونی کننده ها را با هم مخلوط نکنید.

ه) ضدعفونی‌کننده‌ها نباید مستقیما روی حیوانات استفاده شوند، مگر اینکه برچسبی برای چنین استفاده‌ای داشته باشند.

• به برچسب دقت کنید تا مطمئن شوید که هیچ هشداری در مورد استفاده از آنها در اطراف دانخوری ها و محل نگهداری حیوانات وجود ندارد.
• اگر حیوانات با سطوح ضدعفونی شده تماس داشتند، پس از مدت زمان تماس مناسب، مواد ضدعفونی کننده را بشویید.

و) ضدعفونی کننده های دامی از نظر سمیت برای محیط زیست متفاوت هستند.

• دستورالعمل های دفع را برای جلوگیری از آلودگی محیطی دنبال کنید.
• عوامل ضد میکروبی مورد استفاده در محیط زیست به عنوان آفت کش توسط آژانس حفاظت از محیط زیست (EPA) تنظیم می شوند.

ضدعفونی کننده های رایج در مرغداری ها و دامداری ها

در اکثر مزارع دام و طیور، مواد ضدعفونی کننده در حمام های پا یا برای تمیز کردن تجهیزات و اماکن دام استفاده می شود. رایج ترین ضدعفونی کننده های دامی مورد استفاده در دسته های زیر قرار می گیرند.

• کرزول ها: از تقطیر نفت به دست می آیند. وقتی روی خاک یا ساختمان ها اعمال می شوند، بیوسیدهای ارزان و موثری هستند. آنها را نمی توان در جایی که جوجه های زنده، گوشت فرآوری شده یا تخم مرغ وجود دارد استفاده کرد زیرا ممکن است با بوی مواد شیمیایی آلوده شوند.
• فنل های آلی که برای استفاده در جوجه کشی ها برای رفع آلودگی تجهیزات توصیه می شود.
• ترکیبات آمونیوم چهارتایی که با نام QAT نیز شناخته می شوند. آنها برای ضد عفونی کردن تجهیزات، مسکن و در جوجه کشی ها بسیار مناسب هستند، به شرطی که قبل از اعمال QAT از شوینده های دامی آنیونی استفاده شود. ترکیبات آمونیوم چهارتایی برای برخی موقعیت‌ها و سطوح نسبتا تمیز خوب هستند. آنها به ویژه در برابر FMD و paratuberculosi، موثر نیستند و در حضور مواد آلی به طور قابل توجهی فعالیت خود را کاهش داده اند. برخی از آماده‌سازی‌های آمونیوم چهارتایی جدیدتر فعالیت خود را بهبود بخشیده‌اند. ترکیبات این دسته معمولاً دارای خاصیت شوینده هستند. با این حال، آنها معمولا در تماس با بسیاری از صابون ها یا باقی مانده های صابون غیر فعال می شوند.
• ترکیبات کلر: بیشتر در کارخانه های فرآوری و تصفیه آب در دامداری ها استفاده می شود. هیپوکلریت تنها زمانی مؤثر است که مقدار pH بین 6.5 تا 7.5 در آب بدون مواد آلی باشد و باید آن را به مدت 10-20 دقیقه در معرض باکتری های غیرفعال قرار دهید.
• فرمالین: یک ترکیب خورنده و سرطان زا است که برای بخوردهی تخم مرغ در محفظه هایی که برای این منظور طراحی شده اند توصیه می شود. با این حال، برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض و آسیب دیدگی، اقدامات احتیاطی ویژه ای باید توسط اپراتور رعایت شود.(هرچند که به علت خطرات شیمیایی این ماده استفاده از محلول جایگزین داموسیب برای این منظور توصیه می شود.)
• ترکیبات مبتنی بر فنل: این ترکیبات مشتقات قطران زغال سنگ هستند و اغلب دارای بوی قوی قطران کاج می باشند. معمولاً با افزودن به آب به رنگ شیری در می آیند و در آب سخت و در حضور مقداری مواد آلی فعالیت خوبی دارند. آنها در برابر بسیاری از باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها، از جمله باکتری هایی که باعث سل و می شوند، فعال در نظر گرفته می شوند. آنها به ویژه در برابر ویروس FMD فعال نیستند. با این حال، ضدعفونی کننده های دامی همه منظوره خوبی برای استفاده در مزرعه هستند.
• هیپوکلریت ها: ترکیبات کلر ضدعفونی کننده های خوبی بر روی سطوح تمیز هستند و دارای طیف وسیعی از فعالیت می باشند. آنها معمولاً در آب گرم فعال ترند. آنها می توانند تا حدودی تحریک کننده باشند و برای لباس، کالاهای لاستیکی و برخی فلزات مضر باشند.
• ضدعفونی کننده های مبتنی بر کلر: به طور کلی با صابون ها سازگار هستند اما هرگز نباید با اسیدها مخلوط شوند. فعالیت آنها به شدت با حضور مواد آلی کاهش می یابد. بسیاری از محلول های کلر ناپایدار هستند و نیاز به تعویض مکرر دارند.(بر اساس دستورالعمل روی محصول عمل شود.)
• یدوفورها: ترکیبات ید سالهاست که به عنوان ضدعفونی کننده و گندزدا استفاده می شود. یدوفورها ترکیبی از ید و مولکول دیگری هستند که آنها را در آب محلول می کند. آنها ضدعفونی کننده های خوبی هستند، اما در حضور زباله های آلی نیز موثر نیستند. یدوفورها عموما سمیت کمتری نسبت به سایر ضدعفونی‌کننده‌های دامی دارند، اما می‌توانند لباس‌ها و برخی سطوح را لکه‌دار کنند. آنها در حضور برخی فلزات و نور خورشید غیر فعال می شوند. آنها را نباید با ضدعفونی کننده های آمونیوم چهارتایی مخلوط کرد زیرا غیرفعال می شوند.
• ساولون (کلرهگزیدین)
• پراکسی مونو سولفات پتاسیم
• پراکسیدین برپایه پراستیک اسید در لیست ضدعفونی کننده های چند منظوره قرار دارد که سبب می شود که به صورت اختصاصی برای صنایع تولیدات دامی مورد استفاده قرار بگیرد. این ضدعفونی کننده به طور کلی برای سالن های پرورش دام، برای سیستم های شیردوشی و مخازن حمل شیر، برای لوازم و تجهیزات، حوضچه های ورودی، خوراک دام پیش از فرآوری، آب آشامیدنی، پستان گاو، سم گاو و جلوگیری از بیماری لنگش استفاده می شود.

ترکیبات جدیدتر ضدعفونی کننده های دامی به طور مرتب معرفی می شوند. برخی از این عوامل اکسید کننده هستند. این ترکیبی از مولکول پراکسیژن/ اسید آلی/ سورفکتانت است (سورفکتانت ها کشش سطحی را کاهش می دهند تا به نفوذ ترکیبات مبتنی بر آب کمک کنند). به نظر می رسد که طیف گسترده ای از فعالیت در برابر بسیاری از انواع میکروب ها (از جمله ویروس FMD) دارد. در حضور برخی مواد آلی نسبتا پایدار است. هنگامی که طبق دستور مخلوط شود، pH آن حدود 2.6 است، اما به عنوان غیر تحریک کننده برای پوست نشان داده شده است. ترکیب موثر دیگر بر پایه اسید پراکسی استیک است، مورد تایید EPA بوده و در برابر طیف وسیعی از میکروب ها فعال است.

نظافت و ضدعفونی سالن های مرغداری:

عدم رعایت بهداشت دام و طیور می تواند بر قابلیت جوجه کشی و کیفیت جوجه ها تأثیر بگذارد و منجر به افزایش تلفات در هفته اول پس از جوجه ریزی شود. موارد زیر برای انجام صحیح و دقیق فرایند ضدعفونی، ضروری می باشد.

دو هدف عمده در تمیز نگه داشتن مناطق مرغداری وجود دارد:

• حرکت پاتوژن ها را از مناطق کثیف به تمیزتر به حداقل رسانده شود.
• از رشد بیشتر پاتوژن ها جلوگیری شود.

باکتری ها و قارچ ها برای تکثیر، به مواد غذایی مانند کربوهیدرات، پروتئین و چربی نیاز دارند. بنابراین، اطمینان از تمیز و خشک بودن سطوح به طور منظم، محیطی را ایجاد می‌کند که برای این موجودات تحمل ناپذیر است.

نظافت مسکن طیور سخت ترین مرحله امنیت زیستی است و می توان آن را به دو نوع تقسیم کرد:

الف) نظافت کامل (کلی) مسکن: این کار پس از حذف گله انجام می شود و نکات زیر باید در نظر گرفته شود. پس از برداشتن گله، پرها، فضولات، بستر و غیره باقیمانده را جدا کنید. سپس باید سوله را به طور کامل ضد عفونی کنید. ابتدا باید خانه را بخور داده و سپس تحت یک ضدعفونی موثر قرار گیرد. قبل از ورود گله جدید، آلونک را حداقل 10 روز خالی نگه دارید. قبل از معرفی گله جدید باید از عدم وجود رطوبت اضافی در بستر اطمینان حاصل شود، در غیر این صورت احتمال رشد قارچ بیشتر است.

ب) نظافت بخشی از مسکن: این نوع نظافت در حالی انجام می شود که طیور در داخل مسکن هستند. فن ها، چراغ ها و غیره را به طور متناوب تمیز نگاه دارید. جارو کردن مسکن، برداشتن بستر کثیف و تهیه بستر تمیز باید انجام شود. ضدعفونی منظم حفاظ‌های پرورش دهنده، دانخوری‌ها، کوزه‌ها، ظروف آب آشامیدنی با استفاده از یدوفورها و هیپکلریت سدیم 5 درصد میسر است. گاهی اوقات ممکن است از سایر مواد شیمیایی مؤثر مانند سدیم دودسیل سولفات، فرمالین و ترکیبات ید نیز استفاده شود. (توجه گردد که فرمالین بسیار سرطان زا و مخرب است).

مراحل کامل نظافت مرغداری چیست؟

مهم است که قبل از ضدعفونی کردن مرغداری، آن را به طور کامل تمیز کنید. ضدعفونی کننده های دامی نمی توانند ذرات واقعی را از بین ببرند و برای موثر بودن، باید سطوح تمیز باشند.

1. مرحله اول تمیز کردن خشک است. این شامل حذف همه پرندگان و زباله از سایتمی باشد، این کار به کاهش خطر آلودگی مجدد کمک می کند، در صورتی که قبلا بیماری یا عفونتی وجود داشته باشد.
2. همه زباله ها، وسایل، قفس ها و آشیانه ها را از روی زمین برداشته و به مکان دیگری منتقل کنید.
3. هر گونه ماده سرسخت مانند کود دامی را از روی تخته‌ها و اتاق‌ها و سطوح دیگر جدا کنید. می توانید تمام این بستر را به توده کمپوست خود اضافه کنید.
4. هنگامی که آلودگی خشک را از تمام سطوح، سقف و دیوارها پاک کردید، می توانید کف را جارو کنید تا آن را از مرغداری پاک کنید.
5. مرحله بعدی تمیز کردن مرطوب است. برای نفوذ موثر در مواد آلی از آب گرم به جای سرد استفاده کرده و از شوینده های دامی ملایم نیز استفاده کنید.

تمیز کردن مرطوب را در سه مرحله انجام دهید: خیساندن، شستشو و آبکشی.

• ابتدا با استفاده از اسپری کم فشار، مناطقی که به شدت آلوده هستند را خیس کنید. این کار را تا زمانی انجام دهید که کود و کثیفی انباشته شده نرم شده و به راحتی پاک شود.
• در مرحله بعد، تمام سطوح مرغداری را بشویید، از جمله مناطقی که آلودگی در آن جمع شده است، مانند طاقچه های پنجره و خرپاهای سقف. برای این کار می‌توانید از یک سمپاش فشار قوی استفاده کنید، اما برای از بین بردن آلودگی های سرسخت، قسمت‌هایی را به صورت دستی با یک برس سخت تمیز کنید.
• در نهایت، مهم است که پس از شستن سطوح، آنها را بشویید. این کار هر گونه باقیمانده مضر را از بین می برد و از تمیزی کامل سایت اطمینان حاصل می کند.
• هنگام استفاده از شوینده های دامی، سطحی را که روی آن می‌مالید در نظر بگیرید. یک شوینده اسیدی رسوبات رسوبی مانند کلسیم و منیزیم یا رسوبات آب سخت تجهیزات فلزی را حل می کند. این شوینده ها می توانند غیر آلی یا ارگانیک مانند سرکه یا اسید سیتریک باشند.
• برای سطوح دیگر، از شوینده های دامی با pH خنثی یا یک شوینده قلیایی ملایم استفاده کنید. نمونه ای از یک قلیایی ملایم، جوش شیرین (بی کربنات سدیم) است.
• مواد قلیایی می توانند از نظر قدرت متفاوت باشند و مواد قوی تر در صورت قورت دادن آنها می توانند باعث سوختگی یا آسیب های داخلی شوند.

1. پس از تکمیل فرآیند تمیز کردن مرطوب، باید مرغداری را کاملا خشک کنید تا برای ضدعفونی آماده شوید. خشک کردن بسیار مهم است، زیرا باعث جذب بهتر ماده ضدعفونی کننده دامی می شود. خشک کردن به حذف میکروارگانیسم ها نیز کمک می کند. هنگامی که یک مرغداری خشک دارید، این فرصت خوبی است تا آن را برای هرگونه تعمیراتی که ممکن است نیاز داشته باشد، بررسی کنید.

روش های نظافت و ضدعفونی سالن های دامداری

روش های استفاده از شوینده ها و ضدعفونی کننده های دامی در دامداری ها بسیار شبیه به سالن های مرغداری است و به دو شکل زیر انجام می شود:

الف) پاک کردن:

پاک کردن با مواد ضدعفونی کننده با استفاده از پارچه یا دستمال کاغذی معمولا کارایی کمتری نسبت به سمپاشی دارد، اما ممکن است در برخی شرایط مانند اتاق های بدون زهکش، تنها گزینه عملی باشد.

ب) اسپری (پاشش):

اسپری کردن این مزیت را دارد که مواد ضدعفونی کننده های دامی مانند سطل پاک کن با مواد آلی آلوده نمی شوند. همچنین نسبت به کاربرد سطل پاک کن سریع‌تر است و سمپاش‌های تجاری را می‌توان طوری تنظیم کرد که رقیق‌سازی صحیح را به‌طور خودکار تامین کنند. انتهای شیلنگ یا سمپاش های فشار قوی ناحیه ای را که قرار است تمیز شود موثرتر از بطری های اسپری دستی می پوشانند.

نظافت ظروف مورد استفاده در خانه حیوانات: استفاده از ظروف مرتب و تمیز در هنگام تغذیه حیوانات به حفظ سلامت حیوانات کمک می کند. ظروف مورد استفاده در جمع آوری محصولات غذایی از حیوانات مانند شیر باید بهداشتی باشد. برای تمیز نگه داشتن ظروف خانه حیوانات می توان از پروتکل های زیر پیروی کرد:

1. ظروف را از قبل با آب تمیز و سرد بشویید. این کار مقدار زیادی کثیفی را از بین می برد و باید بلافاصله پس از برداشتن محصول انجام شود. پس از شستشو با آب سرد، وسایل را با آب گرم (50 درجه سانتیگراد) بشویید تا مواد چرب از بین برود. اگر تجهیزات یک بار کاملا با آب شسته شوند، در مراحل بعدی مقدار کمتری مواد شوینده (قلیایی) مورد نیاز است.
2. تجهیزات را با محلول شوینده قلیایی و اسیدی بشویید. تجهیزات باید در این مرحله به طور کامل تمیز شوند تا از تمیز بودن شیمیایی آن اطمینان حاصل شود. اگر دستگاه با دست تمیز می شود باید با محلول شوینده کاملا تمیز شود. تمیز کردن شوینده های دامی همچنین تعداد باکتری ها را در تجهیزات کاهش می دهد.
3. محلول شوینده را تخلیه کنید و پس از تخلیه حداقل سه بار دستگاه را با آب سرد بشویید تا تمام آثار شوینده پاک شود. پس از شستن و آبکشی تجهیزات باید در مکانی تمیز، خشک و عاری از گرد و غبار نگهداری شود.

پروتکل های بهداشت مسکن حیوانات

حیوانات اهلی معمولا مستعد ابتلا به بیماری هستند. باکتری ها، ویروس ها، انگل ها ممکن است در سلامت حیوانات و محصولات غذایی به دست آمده از آنها تداخل داشته باشند. برای جلوگیری از این امر، یافتن منابع آلودگی و اقدامات پیشگیرانه ضروری است. نکات مهم در بهداشت دام شامل موارد زیر است:

• پاکسازی فیزیکی شامل حذف ادرار، مواد مدفوع و مواد آلی از بدن حیوان و محیط است.
• تمیز کردن باید باعث شود سطح تمیز قابل رویت شود.
• نظافت روزانه حیوانات و مزرعه به جلوگیری از تعدادی بیماری کمک می کند و همچنین می تواند بوی نامطبوع پناهگاه ها و محیط را کاهش دهد.
• بهداشت دام و طیور مستلزم استفاده از یک عامل میکروب کش بر روی یک سطح اساسا تمیز است. این امر مستلزم استفاده از مواد شوینده و ضدعفونی کننده است. شوینده های دامی به خودی خود هیچ کاری برای از بین بردن میکروب ها انجام نمی دهند.
• تقریبا تمام ضدعفونی‌کننده‌ های دامی مورد استفاده در پناهگاه‌ها توسط مواد آلی مانند مدفوع، بستر بچه گربه‌ها، بزاق، آثار عطسه و کثیفی‌های ساده قدیمی تا حدی غیرفعال می‌شوند، بنابراین اگر روی سطح تمیزی استفاده نشوند، به سادگی کار نمی‌کنند. بهتر است در این مرحله از مواد ضدعفونی سطح بالا استفاده شود.

به طور دوره‌ای، برای مقابله با روغن‌های بدن و سایر آلودگی هایی که به مرور زمان در لانه‌ها جمع می‌شوند و می‌توانند ضدعفونی‌کننده‌ها را بی‌اثر کنند، باید از یک شوینده قلیایی چربی‌گیر قوی‌تر استفاده کرد.

هیچ ضدعفونی کننده کاملی برای استفاده در همه شرایط وجود ندارد. در نظر گرفتن سطحی که باید تمیز شود و احتمال وجود میکروارگانیسم های مضر بسیار مهم است. اکثر ضدعفونی کننده های دامی در برابر اکثر باکتری ها، ویروس های پوشش دار و قارچ ها موثر هستند.

درک واضح از تعریف و عملکرد محصولات تمیزکننده مختلف برای طراحی یک پروتکل تمیز کردن موثر مهم است. سه نوع محصول به طور کلی برای رعایت بهداشت دام و طیور استفاده می شود:

• صابون یا مواد شوینده: ماده تمیز کننده ای که با تعلیق کثیفی و چربی کار می کند. میکروارگانیسم های مضر را از بین نمی برد.
• ضد عفونی کننده: عامل شیمیایی که میکروارگانیسم های مضر را از بین می برد و لزوما کثیفی یا چربی را از بین نمی برد.
• چربی زدا: صابون یا شوینده قوی تر که مخصوص نفوذ به لایه های خشک شده روی روغن های بدن و سایر زباله های چرب است.

پروتکل های بهداشت آب دام

آب آشامیدنی به تعدادی از عوامل بیماری زا آلوده شده و منبع آلودگی و بیماری در حیوانات خواهد بود. آب تمیز و کلردار به کاهش بار بیماری زا کمک می کند. استفاده از محلول ضدعفونی کننده فودگرید داموسیب در این بخش توصیه می شود.

آبی که برای تمیز کردن حیوانات و پناهگاه استفاده می شود نیز با ضدعفونی کننده های دامی مناسب مانند اگوسیب برای حفظ بهداشت، تصفیه می شود.

پروتکل های بهداشت خوراک دام

خوراک، ورود مستقیم عوامل بیماری زا به بدن حیوان را فراهم می کند و منبع بالقوه بیماری است. بهداشت و ضدعفونی خوراک خوری های دامداری ترجیحا با یک ضدعفونی کننده با درجه خوراکی مانند داموسیب، در این مرحله بسیار ضروری است.

پروتکل های بهداشت پرسنل دامداری

در حین جابجایی حیوانات، باری از عوامل بیماری زا می توانند از انسان به باکتری های حیوانی مانند E. Coli، Shigella، Salmonella منتقل شوند و باعث عفونت حیوان شوند و یا ممکن است محصولات غذایی (شیر) را آلوده کنند.

برای جلوگیری از این امر، رعایت بهداشت فردی ضروری است. باید اقدامات احتیاطی مانند شستن دست ها با آب گرم و صابون یا استفاده از ضدعفونی کننده دست، قبل از ورود به مزرعه انجام شود. شستشوی پوتین ها و لباس ها با شوینده های حاوی کلر می تواند گزینه ی مناسبی باشد.

پروتکل های شستشوی دستگاه شیردوشی با شوینده و ضدعفونی کننده های دامی

برای جلوگیری از آلودگی هایی همچون بایوفیلم و سنگ شیر در درون لوله های دستگاه شیردوش، شستشو و ضدعفونی باید در دو مرحله به شکل زیر انجام شود:

الف) بعد از هر دوره شیردوشی، استفاده از یک شوینده قلیایی بدون کف و یک ضدعفونی کننده فودگرید برای سیستم بک فلش (سیستم ضدعفونی دوره ای )، توصیه می شود. مرحله نخست استفاده از یک شوینده قلیایی بدون کف برای از بین بردن چربی های داخل لوله ها است. به دنبال آن استفاده از یک شوینده اسیدی بدون کف برای از بین بردن سنگ شیر و سایر بازمانده های قلیایی و آهکی توصیه می شود. و در نهایت یک شستشوی کلی با آب برای از بین بردن شوینده ها، انجام می شود. به ازای چند بار استفاده از شوینده قلیایی، یکبار استفاده از شوینده اسیدی توصیه می شود. هر دو شوینده های اسیدی و قلیایی برای شستشوی سیستم CIP دستگاه به کار می روند.

ب) برای شستشوی بدنه خارجی و سایر تجهیزات خارجی دستگاه ها، از شوینده های قلیایی و اسیدی با کف استفاده می شود. از این شوینده های دامی همچنین می توان برای شستشوی کف سالن های شیردوشی برای از بین برئن چربی ها و رسوبات استفاده کرد.

کلام آخر:

نظافت و ضدعفونی موثر جزء ضروری بهداشت دام و طیور و یکی از اقدامات کلیدی امنیت زیستی برای کنترل بیماری هاست. این کار باید هر از چند گاهی انجام شود تا از تجمع ارگانیسم های بیماری زا و تلفات دام و طیور جلوگیری شود. لزوم استفاده از ضدعفونی کننده های دامی و شوینده های دامی موثر و بی خطر برای محیط زیست و حیوان، یک رکن اساسی محسوب می شود. شرکت آرال شیمی(aralshimi.com) با ارائه محصولات سطح بالا، ارگانیک، کنستانتره، موثر و کم مصرف در عرصه دام و طیور قدمی استوار برداشته است. ضدعفونی کننده فودگرید داموسیب، قابل استفاده در حضور دام و طیور، و حتی در دانخوری، خوراک خوری و آبخوری های آن ها بدون نیاز به آبکشی استفاده شود. ضدعفونی های آرال گلوتار و آرال بنزال، سایر ضدعفونی کننده های سطح بالا هستند که در عدم حضور حیوان عملیات ضدعفونی را انجام می دهند (درجه خوراکی ندارند). گرید های مختلف شوینده های اسیدی و قلیایی آرال شیمی، هم در شستشوی کف سالن ها و دیوارها و سطوح خارجی دستگاه های شیردوش و هم در داخل دستگاه های شیردوشی (عملیات CIP) مورد استفاده قرار می گیرند.

برچسب ها:
خوراک دام، دام و طیور، کرونا، زندگی