اردشیر حکیمی
اردشیر حکیمی
خواندن ۶ دقیقه·۳ سال پیش

برند بوک (Brand book) چیست؟


برند بوک چیست؟

برند بوک یا کتابچه برند، در واقع راهنمای طراحی، حفظ و توسعه برند یک شرکت است. برند بوک، سندی است که جزییات هویت یک شرکت را در بر دارد، و شامل دستورها و قوانینی است که نحوه نمایش هویت سازمانی را در ارتباط با مشتری و مجامع عمومی بیان می‌کند.


هدف از تهیه برند بوک

زمانی که بخواهید یک برند ایجاد کنید، نیازمند تدوین برند بوک هستید تا:

  • کیفیت لازم برای برند ایجاد شود
  • این کیفیت ایجاد شده، ثابت بماند و تغییر نکند
  • تصمیم‌گیری سلیقه‌ای از فرایند طراحی حذف شود


محتوای برند بوک

یک برند بوک کامل و قابل قبول، باید شامل موارد زیر باشد:

  • ماموریت شرکت و ارزش‌های مورد نظر شرکت
  • آرم و لوگوتایپ و شکل و رنگ و وضعیت قرارگیری آنها
  • رنگ(های) سازمانی ثابت و همیشگی
  • پالت‌های رنگی طراحی
  • افکت‌ها (مثلا سایه، برجستگی و دورگیری)
  • فونت‌(های) سازمانی ثابت و همیشگی
  • آیکون‌‌ها
  • کاراکتر کارتونی سفیر برند
  • نحوه استفاده از تصاویر عکاسی شده
  • لی‌اوت و گریدها برای بروشور و وب‌سایت
  • لی‌اوت و گریدها برای اوراق اداری
  • بسته‌بندی (ساختار، گرافیک، و متریال)
  • طراحی محیطی و تابلوهای شرکت
  • طراحی لباس پرسنل
  • تبلیغات محیطی و نمایشگاهی
  • تمپلیت فایل‌های (پاورپوینت) ارایه و پرزنتیشن جلسات
  • کاور و تمپلیت‌ها برای شبکه‌های اجتماعی، استیکر و آواتار


نکته: بهتر است که در برند بوک، به موارد بالا در دو بخش جداگانه B2C و B2B پرداخته شود.


برای توضیح بهتر موضوع، در بخش بعد به مطالعه‌موردی برندبوک شرکت دولینگو (دوئولینگو)، به عنوان یک نمونه کامل پرداخته می‌شود.


برند بوک شرکت دولینگو (Duolingo)

دولینگو (دوئولینگو)، یک اپلیکیشن و وب‌سایت آموزش آنلاین زبان‌های خارجی است که با بهره‌گیری از Gamification و روش‌های خلاقانه و کاربر پسند، طرفداران زیادی را در کشورهای مختلف به‌دست آورده است. همچنین اپلیکیشن دولینگو به عنوان نمونه‌ای موفق از طراحی برند، طراحی UI و طراحی UX، نکات آموزنده بسیاری را در خود جای داده است. در اینجا، به بررسی اجزاء و بخش‌های برندبوک آن می‌پردازیم.


پالت رنگ

محور طراحی برندبوک در نرم افزار دولینگو، کاراکتر جغدی است که Duo نام دارد. پالت رنگی تعریف شده در برندبوک نیز بر اساس رنگ‌های استفاده شده در طراحی این کاراکتر است: مثلا سبز پَر.

محور طراحی و رنگ در برندبوک نرم افزار دولینگو، کاراکتر جغدی است که Duo نام دارد.
محور طراحی و رنگ در برندبوک نرم افزار دولینگو، کاراکتر جغدی است که Duo نام دارد.




لوگوتایپ

لوگوتایپ در سه رنگ می تواند استفاده شود: سبز، خاکستری و سفید.


فضای خالی اطراف لوگو با سایر عناصر اطراف، نسبی است و به اندازه یک o از duolingo است.

فضای خالی اطراف لوگو با سایر عناصر اطراف، نسبی است و به اندازه یک o از duolingo است.
فضای خالی اطراف لوگو با سایر عناصر اطراف، نسبی است و به اندازه یک o از duolingo است.


لوگوتایپ باید در هر شرایطی خوانا باشد. حداقل اندازه لوگو در کارهای چاپی ۳۵ میلیمتر و برای صفحات نمایش ۱۰۰ پیکسل است.



لوگوتایپ duolingo در حالت عمودی، از پایین به بالا نوشته می‌شود. عموما در حالت عمودی، نوشته‌های انگلیسی از پایین به بالا، و نوشته‌های فارسی از بالا به پایین نوشته می‌شوند.

لوگوتایپ duolingo در حالت عمودی، از پایین به بالا نوشته می‌شود.
لوگوتایپ duolingo در حالت عمودی، از پایین به بالا نوشته می‌شود.


در تدوین برند بوک باید به موارد عدم انطباق هم اشاره شود. مثلا، همان‌طور که در شکل زیر آمده است، لوگوتایپ نباید روی تصویر بیاید، باید تو پر و فقط با رنگ سبز باشد، فقط افقی یا عمودی نوشته شود و بین اجزای آن فاصله نیفتد.

موارد بالا در تضاد با برند هستند: لوگو نباید روی تصویر بیاید، باید تو پر و فقط با رنگ سبز باشد، فقط افقی یا عمودی نوشته شود و بین اجزای آن فاصله نیفتد.
موارد بالا در تضاد با برند هستند: لوگو نباید روی تصویر بیاید، باید تو پر و فقط با رنگ سبز باشد، فقط افقی یا عمودی نوشته شود و بین اجزای آن فاصله نیفتد.


فضای خالی اطراف لوگو با سایر عناصر اطراف، نسبی است و به اندازه یک o از duolingo است. نیم o نیز بین جغد و نوشته است.
فضای خالی اطراف لوگو با سایر عناصر اطراف، نسبی است و به اندازه یک o از duolingo است. نیم o نیز بین جغد و نوشته است.


موارد بالا در تضاد با برند هستند
موارد بالا در تضاد با برند هستند



چیدمان صحیح
چیدمان صحیح


طراحی فونت

برای اپلیکیشن دولینگو، یک فونت اختصاصی به نام Feather (پَر) طراحی شده که برگرفته از کاراکتر جغد این اپلکیشن است. این فونت توسط طراح ژاپنی Toshi Omagari طراحی شده است. فرایند طراحی فونت به این صورت بوده که ابتدا لوگوتایپ دولینگو طراحی شده و سپس بر مبنای حروف لوگوتایپ، طراحی سایر حروف فونت آغاز شده است. در طراحی حروف، یکی از شاخص‌های کلیدی، حرف g لوگوتایپ duolingo بوده که کشیدگی بالای آن شبیه ابروی جغد است.

حرف g از duolingo شاخص کلیدی طراحی سایر حروف است.
حرف g از duolingo شاخص کلیدی طراحی سایر حروف است.


حرف g و تناسب آن با ابرو و بال جغد، ملاک انتخاب از بین طرح‌ها بوده است.
حرف g و تناسب آن با ابرو و بال جغد، ملاک انتخاب از بین طرح‌ها بوده است.



لبه بال کاراکتر جغد و تشابه آن با لبه حروف d و u لوگوتایپ باعث ایجاد یکپارچگی بصری در کل برند شده است.


لبه بال کاراکتر جغد و تشابه آن با لبه حروف d و u لوگوتایپ
لبه بال کاراکتر جغد و تشابه آن با لبه حروف d و u لوگوتایپ


طراحی فونت Feather بر اساس حروف لوگوتایپ دولینگو بوده است.
طراحی فونت Feather بر اساس حروف لوگوتایپ دولینگو بوده است.



فونت اختصاصی Feather طراحی شده برای دولینگو
فونت اختصاصی Feather طراحی شده برای دولینگو






تیترهای طولانی‌تر از ۱۰ کلمه با فونت Din Next Rounded و مطالب معمول با فونت Nunito نوشته می‌شوند.


موارد بالا در تضاد با برند هستند
موارد بالا در تضاد با برند هستند



زبان تصویری و تصویرسازی

هر تصویر جدید در دولینگو باید مطابق با ضوابط زیر طراحی شود.


دستور رنگ برای تصویرسازی
دستور رنگ برای تصویرسازی


سرزنده، پر جنب و جوش، و رنگارنگ...
سرزنده، پر جنب و جوش، و رنگارنگ...


... ولی تعداد رنگ‌ها باید محدود باشد.
... ولی تعداد رنگ‌ها باید محدود باشد.


حفظ سادگی: هم از لحاظ زیبایی و هم از نظر موارد فنی اپلیکیشن، تعداد 15 جزء برای تصویرسازی یک گربه، مناسب است.
حفظ سادگی: هم از لحاظ زیبایی و هم از نظر موارد فنی اپلیکیشن، تعداد 15 جزء برای تصویرسازی یک گربه، مناسب است.


در تصویرسازی فقط می‌توان از دایره، مربع و مثلث گوشه‌گرد استفاده کرد. عنصر
در تصویرسازی فقط می‌توان از دایره، مربع و مثلث گوشه‌گرد استفاده کرد. عنصر


ریتم اجزای تصویر، باید مانند یک ملودی، تنوع داشته باشد و کم و زیاد شود.
ریتم اجزای تصویر، باید مانند یک ملودی، تنوع داشته باشد و کم و زیاد شود.


شکل‌ها تخت هستند ولی اگر بخواهیم به تصویر عمق دهیم باید خط‌دید، ثابت بماند.
شکل‌ها تخت هستند ولی اگر بخواهیم به تصویر عمق دهیم باید خط‌دید، ثابت بماند.


سایه‌ی زیر تصاویر باید به شکل یک خط ساده باشد. رنگ سایه، بسته به رنگ پس‌زمینه متغیر است.
سایه‌ی زیر تصاویر باید به شکل یک خط ساده باشد. رنگ سایه، بسته به رنگ پس‌زمینه متغیر است.



طراحی کاراکتر

اتودهای طراحی کرکتر اصلی اپلیکیشن دولینگو به نام Duo
اتودهای طراحی کرکتر اصلی اپلیکیشن دولینگو به نام Duo


بازنگری و تغییر طراحی Duo
بازنگری و تغییر طراحی Duo




کرکتر Duo از زوایای مختلف: نیم‌رخ، سه‌رخ و تمام‌رخ
کرکتر Duo از زوایای مختلف: نیم‌رخ، سه‌رخ و تمام‌رخ



وضعیت پاهای کرکتر Duo در حالت‌های مختلف
وضعیت پاهای کرکتر Duo در حالت‌های مختلف



فقط کمر، آرنج و مچ Duo امکان خم شدن دارند.
فقط کمر، آرنج و مچ Duo امکان خم شدن دارند.



نحوه چرخش سر
نحوه چرخش سر


موارد بالا در تضاد با برند هستند: راست: اگر بالها جلوتر یا عقب‌تر از بدن هستند باید رنگ آنها کمی تیره‌تر شود؛ وسط: کرکتر، نباید انگشت داشته باشد؛ چپ: مردمک‌ها در وسط چشم قرار نگیرند چون کرکتر، وحشت‌زده به نظر می‌رسد.
موارد بالا در تضاد با برند هستند: راست: اگر بالها جلوتر یا عقب‌تر از بدن هستند باید رنگ آنها کمی تیره‌تر شود؛ وسط: کرکتر، نباید انگشت داشته باشد؛ چپ: مردمک‌ها در وسط چشم قرار نگیرند چون کرکتر، وحشت‌زده به نظر می‌رسد.



تعدادی از کرکترهای استفاده شده در دوئولینگو
تعدادی از کرکترهای استفاده شده در دوئولینگو




در دوئولینگو، همه راه‌ها به دوئو ختم می‌شوند!

مبنای طراحی همه چیز در برندبوک دولینگو، شخصیت دوئو است.
مبنای طراحی همه چیز در برندبوک دولینگو، شخصیت دوئو است.



اجزای یکی از کاراکترها
اجزای یکی از کاراکترها













موارد بالا در تضاد با برند هستند
موارد بالا در تضاد با برند هستند




موارد بالا در تضاد با برند هستند
موارد بالا در تضاد با برند هستند



موارد بالا در تضاد با برند هستند
موارد بالا در تضاد با برند هستند



آیکون و آواتار



تبلیغات محیطی






محتوا و ارزش‌های برند

بخشی از برند بوک هر سازمان یا شرکت، شامل مواردی "نوشتاری" است که محتوا و روح برند را توضیح می‌دهند. به موارد زیر در مورد برند دولینگو توجه کنید:


ماموریت برند (Mission)
ماموریت برند دولینگو، به‌صورت زیر تعریف شده است:

  • توسعه بهترین آموزش یادگیری زبان در دنیا و در دسترس بودن آن در سراسر جهان.
  • هر کسی بتواند از دولینگو استفاده کند.


نکته: "ماموریت" برند در واقع یک هدف‌گذاری کلی و بلند مدت است و الزاما تمام بخش‌های آن محقق نمی‌شوند. همان‌طور که در مورد برند دولینگو، یکی از ماموریت‌های آن این است که "هر کسی بتواند از دولینگو استفاده کند"، ولی پس از گذشت سال‌ها، زبان فارسی به آن اضافه نشده است؛ هرچند کاربران، درخواست‌های زیادی را برای آن مطرح کرده‌اند:

https://www.reddit.com/r/duolingo/comments/pn0bm8/still_no_farsi/

ظاهرا در تاریخ ۶ اردیبهشت ماه ۱۳۹۳ نیز در فروم دولینگو، درخواستی برای اضافه شدن زبان فارسی به دولینگو مطرح شده و برخی کاربران نیز پیشنهاد مشارکت در تولید محتوای آموزشی برای آن را داشته‌اند، ولی نتیجه‌ای حاصل نشده است. به نظر می‌رسد که اختلالی در لینک دسترسی به این صفحه پیش آمده است:

https://forum.duolingo.com/comment/23606737/Add-Persian-language


صدای برند (Brand voice)
صدای برند، نحوه گفتگوی شما با مشتری است. صدای برند دولینگو، به‌صورت زیر تعریف شده است:

  • قابل‌اعتماد و خودمانی
  • لحن صدا متناسب با موقعیت‌های مختلف، قابل تغییر است ولی همیشه همان "دولینگو" است.
  • رسا
  • شوخ‌طبع
  • مهربان
  • نگاه جهانی


مثال:
جواب را ببین (به‌جای: شما می‌توانید جواب را در اینجا ببینید)


چرایی برند
ما اینجا هستیم که یادگیری زبان را برای همه آسان کنیم.


چیستی برند
دولینگو چیزی است که می‌خواهد به یک راننده تاکسی در برزیل که در جستجوی شغلی در خارج از کشور است کمک کند تا زبان خارجی بیاموزد؛ یا یک بازرگان خارجی در فرانسه، بتواند "نان کروسان" را درست تلفظ کند.


چگونگی برند
ما می‌خواهیم با تلفیق تکنولوژی و بازی، زبان‌آموزی را آسان کنیم. رایگان بودن دولینگو آن‌را در اختیار همه قرار می‌دهد.


تفاوت‌های برند (با سایر برندها)

  • پُر مخاطب‌ترین
  • لذت‌بخش‌ترین


شخصیت برند

  • همگانی
  • کنجکاو
  • متنوع
  • انگیزه‌بخش
  • اگر قرار بود برند دولینگو را به یک سلبریتی تشبیه کنیم: شبیه Trevor Noah (کمدین آفریقای جنوبی) بود.
  • اگر قرار بود برند دولینگو را به یک وسیله نقلیه تشبیه کنیم: شبیه موتور سیکلت وسپا بود.
  • اگر قرار بود برند دولینگو را به یک آهنگ معروف تشبیه کنیم: شبیه آهنگ Dont Stop Me Now بود.


ایجاد انگیزه در کاربر، از ارزش‌های برند دولینگو است
ایجاد انگیزه در کاربر، از ارزش‌های برند دولینگو است



ایجاد انگیزه در کاربر، از ارزش‌های برند دولینگو است
ایجاد انگیزه در کاربر، از ارزش‌های برند دولینگو است





برند بوککتابچه برندگرافیکلوگورنگ
فوق دکترا طراحی صنعتی ‏www.researchgate.net/profile/Ardeshir-Hakimi
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید