با توجه به قرار گرفتن بخش زیادی از ایران در مناطق زلزلهخیز، موضوع مقاومسازی دیوارهای ساختمانی اهمیت فراوانی دارد. دیوارهای غیرسازهای در هنگام زلزله بیشترین آسیب را میبینند و ترک یا شکستگی آنها میتواند خطرات جانی و مالی به همراه داشته باشد. در این میان، مش فایبرگلاس مهار لرزهای دیوار بهعنوان یکی از مصالح نوین، راهحلی کارآمد برای افزایش ایمنی و دوام ساختمانها معرفی شده است. این نوع مش نه تنها باعث کاهش ترکهای سطحی میشود، بلکه با توزیع یکنواخت نیروهای جانبی، دیوار را در برابر لرزشهای ناشی از زلزله مقاومتر میسازد. در ادامه به نقل از وب سایت فول مش به بررسی کاملتر و دقیقتر این عنوان میپردازیم.
مش فایبرگلاس یک توری ساختهشده از الیاف شیشه مقاوم است که در ابعاد و گرماژهای مختلف تولید میشود. در مدل مهار لرزهای، این مش بین لایههای ملات یا چسب دیوار قرار میگیرد و مانند یک شبکه مسلحکننده عمل میکند.
زمانی که زلزله یا هرگونه لرزش به دیوار وارد میشود، نیرو بهطور متمرکز بر یک نقطه اثر نمیگذارد؛ بلکه توسط شبکه فایبرگلاس پخش و جذب میشود. این ویژگی باعث کاهش ترکخوردگی و جلوگیری از جدا شدن دیوارهای غیرسازهای میشود.

دیوارهای غیرسازهای، برخلاف ستونها و تیرها، نقش باربری اصلی ندارند اما آسیبپذیرترین بخش ساختمان در زمان زلزله هستند. ریزش این دیوارها میتواند جان ساکنان را به خطر بیندازد و هزینههای بازسازی را افزایش دهد.
استفاده از مش فایبرگلاس در این دیوارها باعث میشود:
مقاومت برشی و کششی افزایش یابد.
از ریزش ناگهانی دیوار جلوگیری شود.
ترکهای سطحی کنترل شوند و نمای ساختمان حفظ شود.
به همین دلیل در بسیاری از آییننامههای ساختمانی، استفاده از مش تقویتی بهویژه در دیوارهای غیرسازهای توصیه یا حتی اجباری شده است.
روشهای سنتی مهار دیوار معمولاً شامل استفاده از رابیتس یا مش فلزی بودند. این روشها هرچند تا حدی مؤثر بودند، اما مشکلاتی مانند وزن زیاد، زنگزدگی و دشواری در اجرا داشتند.
در مقابل، مش فایبرگلاس مهار لرزهای با ویژگیهایی مثل وزن سبک، مقاومت در برابر رطوبت و نصب آسان، جایگزین مناسبی برای روشهای قدیمی شده است. علاوه بر این، مش فایبرگلاس برخلاف رابیتس فلزی دچار خوردگی و زنگزدگی نمیشود و برای سالها کارایی خود را حفظ میکند.
استفاده از مش فایبرگلاس مهار لرزهای مزایای متعددی دارد که مهمترین آنها به شرح زیر است:
افزایش مقاومت دیوار در برابر لرزشهای ناشی از زلزله
جلوگیری از ریزش ناگهانی و کاهش خطرات جانی
کاهش هزینههای تعمیرات پس از زلزله
کنترل ترکهای سطحی و حفظ ظاهر نما
سبک بودن و عدم افزایش وزن سازه
این ویژگیها باعث شده مش فایبرگلاس به یکی از مصالح پرکاربرد در پروژههای مقاومسازی ساختمانهای جدید و بازسازی بناهای قدیمی تبدیل شود.

مش فایبرگلاس مهار لرزهای دیوار معمولاً در گرماژ ۱۴۵ تا ۲۰۰ گرم بر مترمربع تولید میشود تا بتواند مقاومت لازم در برابر لرزشهای زلزله را فراهم کند. اندازه چشمه این مشها اغلب ۳×۳ یا ۴×۴ میلیمتر است که تعادل خوبی بین استحکام و انعطاف ایجاد میکند. برای آنکه در برابر ملاتهای سیمانی قلیایی مقاومت کافی داشته باشند، روی الیاف شیشه از پوشش ضدقلیا (AR) استفاده میشود.
از نظر ابعاد، رولهای استاندارد مش فایبرگلاس مهار لرزهای معمولاً با عرض یک متر و طول پنجاه متر عرضه میشوند که نصب و همپوشانی آنها را سادهتر میکند. مقاومت کششی این نوع مش نیز باید بالاتر از ۱۲۰۰ نیوتن بر ۵۰ میلیمتر باشد تا بتواند نیروهای جانبی و ارتعاشات ناشی از زلزله را تحمل کند. این ویژگیها در کنار سبکی و سهولت اجرا، مش فایبرگلاس را به یکی از بهترین گزینهها برای مقاومسازی دیوارهای داخلی و خارجی تبدیل کرده است.
این مش هم در دیوارهای داخلی و هم خارجی کاربرد دارد. در دیوارهای داخلی، مش فایبرگلاس از ترکهای مویی و آسیبهای ناشی از لرزش جلوگیری میکند. در دیوارهای خارجی، علاوه بر این موارد، نقش مهمی در حفظ نما در برابر شرایط آبوهوایی و تغییرات دما دارد.
همچنین در پروژههای بازسازی و نوسازی بافت فرسوده شهری، استفاده از مش فایبرگلاس باعث میشود دیوارها بدون افزایش وزن سازه، ایمنی بیشتری پیدا کنند.
قیمت مش فایبر گلاس بسته به عوامل متعددی متغیر است. مهمترین عامل، گرماژ و اندازه چشمه است. مشهایی با گرماژ بالاتر و چشمههای ریزتر، مقاومت بیشتری دارند و طبیعتاً گرانتر هستند.
کیفیت الیاف شیشه و وجود پوشش ضدقلیا نیز تأثیر مستقیم بر قیمت دارد. نمونههای استاندارد با طول عمر بیشتر، معمولاً قیمت بالاتری نسبت به دیگر موارد بیکیفیت دارند. علاوه بر این، تفاوت میان تولیدات داخلی و وارداتی نیز در بازار مصالح ساختمانی به چشم میخورد. محصولات وارداتی بعضاً کیفیت بالاتری دارند اما قیمت آنها بیشتر است.

برای انتخاب بهترین مش فایبرگلاس، باید ابتدا نوع پروژه و میزان مقاومسازی موردنیاز مشخص شود. برای دیوارهای داخلی، مشهایی با گرماژ متوسط (حدود ۱۴۵ گرم) کفایت میکنند. اما برای دیوارهای خارجی یا پروژههای مقاومسازی ویژه، استفاده از گرماژ بالاتر توصیه میشود.
نصب این مش نیز اهمیت زیادی دارد. توری باید بین لایههای ملات یا چسب بهطور کامل قرار گیرد تا شبکه یکپارچهای ایجاد شود. اتصال درست و همپوشانی مناسب رولها از نکات کلیدی است که در عملکرد لرزهای تأثیر زیادی دارد. به همین دلیل، اجرای این کار توسط نیروهای ماهر و آشنا با جزئیات فنی ضروری است.
مش فایبرگلاس مهار لرزهای دیوار یکی از مصالح مدرن و کاربردی در مقاومسازی ساختمانهاست که میتواند نقش مؤثری در کاهش آسیبهای ناشی از زلزله ایفا کند. این مش با وزن سبک، مقاومت بالا و ماندگاری طولانی، جایگزین مناسبی برای روشهای سنتی است.
با انتخاب مش فایبرگلاس باکیفیت، توجه به مشخصات فنی و اجرای اصولی، میتوان ایمنی ساختمانها را به شکل چشمگیری افزایش داد. در نهایت، استفاده از این آن علاوه بر افزایش دوام دیوارها، آرامش خاطر بیشتری برای ساکنان در برابر خطرات زلزله به همراه خواهد داشت.