بدون شک هر هنرمندی دوست دارد اثرش ماندگار بماند. اگرچه حتی آثاری که با دقت بسیاری اجرا شده است از اثرات مخرب نور و هوا آسیب های اتفاقی و کهنه شدن در امان نیستند.با دقت در کاربرد مواد و اسلوب ها می توان دوام اثر هنری را زیاد کرد. ما در مقالات مختلفی در مورد آموزش نقاشی صحبت کردیم. در این مقاله می خواهیم در مورد روش های حفاظت از نقاشی صحبت کنیم.
خرابی نقاشی ممکن است به دو صورت اتفاق بیفتد :
مشخص ترین دلیل تغییر رنگ رنگیزه و ورنی، تاثیر نور بر آنها می باشد . هرچه مقدار نوری که بر نقاشی می تابد شدت بیشتری داشته باشد، خرابیِ بیشتری اتفاق می افتد . بخصوص نور آفتاب، به خاطر وجود اشعه ی فرابنفش سبب زودتر خراب شدن نقاشی می شود . بنابراین نقاشان ترجیح می دهند که آثار خود را در جاهای سایه آویزان کنند و یا انبار نمایند .
این احتیاط در مورد نقاشی واجب تر است، چون در این مورد اولا رنگیزه ها پوششی محافظ (مانند ورنی ) را دارا نیستند و ثانیا خود کاغذ هم در مقابل نور مقاوم نیست. در اغلب موزه‌ها برای حذف اشعه ی فرابنفش، فیلتر استفاده می کنند و میزان تابش نور بر روی سطح نقاشی را به این صورت به طور دقیق تنظیم می‌شود.
تاثیر گرما ملازم با تاثیر نور می باشد. اگر نقاشی(بویژه در قاب شیشه ای) مدت زیادی زیر نور مستقیم خورشید باشد، احتمال دارد که دمای سطح آن حتی تا ۴۰ الی ۵۰ درچه ی سانتی گراد بالا رود. همین مسأله باعث می‌شود واکنش ااکسایش در رنگ ماده و ورنی و همچنین این واکنش در الیاف سلولزی بوم شتاب بگیرد و فساد فیزیکی نقاشی با سرعت بیشتری رخ دهد.
بنابراین هرچه دما پایین تر باشد باعث خرابی کمتر نقاشی می شود . میزان حرارت ۲۰ درجه ی سانتی گراد دمای مناسبی برای گالری های موزه می باشد، امّا نقاشی ها را می توان در دمای پایین تر در انبار نگهداری کرد.
رطوبت نسبی(درصد رطوبت موجود در هوا) از عوامل مهم در تغییرات فشار بر نقاشی می باشد. هر چه هوا خشک تر باشد میزان فشار وارد بر رنگماده و لایه های زمینه بیشتر است .در زمستان، هنگامی که هوای سرد بیرون وارد فضای گرم نمایشگاه می شود، رطوبت نسبی تا ۳۰ درصد کم می شود که سبب وارد شدن فشار زیادی بر نقاشی می شود .
کارشناسان با کمک عکسبرداری متوجه شده اند که ترک های سطح نقاشی در شرایط تقلیل رطوبت نسبی، بسیار بازتر و گشادتر شده اند. رطوبت نسبی ۵۵ درصد برای حفظ آثار موجود در موزه ها مناسب می باشد.
به صورت کلی برای مراقبت از آثار نقاشی، هوای مرطوب بهتر از هوای خشک می باشد، به شرط آنکه رطوبت آنقدر زیاد نباشد که سبب پدید آمدن کپک بر روی بوم بشود . اگر می خواهید کارهایتان را در مکانی نسبتا نمناک انبار نمایید، برای مطمئن شدن از عدم رشد کپک، به طور تستی یک قطعه بوم با آستر سریشمی را مدتی در آن جا قرار دهید . در هر صورت بهتر است کارها در تماس مستقیم با زمین نباشد .
مجموع تاثیرات نور، گرما ،رطوبت ، فشاری را بر لایه های نقاشی وارد می کند که با گذشت زمان، سبب جدا شدن لایه ها از یکدیگر می شود . در این وضعیت باید نقاشی را برای ترمیم به کارشناس سپرد. امّا خود نقاش با مراقبت از کار خود می تواند از این اتفاقات جلوگیری کند و هم چنین خرابی های جزئی را خودش می تواند ترمیم نماید.
برای مطالعه ادامه این مطلب می توانید به لینک زیر مراجعه کنید.
