منظور از دندانپزشکی زیست سازگار، مجموعه اقداماتی است که با هدف کاهش ضایعات سمی و خطرناک برای محیط زیست در روند ارائه خدمات مختلف دندانپزشکی انجام میشوند. دندانپزشکی زیست سازگار با ارائه راهکارهایی اصولی برای کاهش اثرات منفی دندانپزشکی بر محیط زیست طراحی شده است. در ادامه این مقاله شرکت آریا تندیس درمان پارسه به عنوان یکی از حامیان دندانپزشکی زیست سازگار سعی کرده است در مورد تفاوت دندانپزشکی زیست سازگار با دندانپزشکی سنتی ، مزایا و معایب آن بپردازد.امیدواریم تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
اولین منبع استفاده از دندانپزشکی زیست سازگار به دانشگاه واترلو و سال ۲۰۰۷ برمیگردد. دکتر علی فراهانی و میتل سوچاک در سال ۲۰۰۷ روی تحقیقی با عنوان تئوری دندانپزشکی زیست سازگار کار میکردند. در این مطالعه دندانپزشکی زیست سازگار به شکل زیر توصیف شده است:
(دندانپزشکی زیست سازگار در واقع یک رویکرد در دندانپزشکی است که هدف آن استفاده از منابع به نفع طبیعت، حفظ محیط زیست با کاهش تولید ضایعات، حفظ سلامت افرادی که در این حیطه کار میکنند و کاهش مواد شیمیایی موجود در هوا است).
پس از آن در سال ۲۰۰۹ پروفسور استیون کوس یک علامت تجاری برای دندانپزشکی زیست سازگار ارائه کرد و آن را به عنوان یک روش نوین و در حال تکامل در دندانپزشکی مدرن نامید. پیش از دندانپزشکی زیست سازگار، در سال ۲۰۰۸ انجمن دندانپزشکی زیست سازگار تاسیس شد که هدف آن، آموزش استانداردهای حفظ محیط زیست به بیماران و دندانپزشکان بود.
در دندانپزشکی زیست سازگاز سعی میشود به جای تمرکز صرف بر درمان علائم دندانپزشکی، از مواد و روشهایی استفاده کند که با کمترین میزان سمیت و آسیبزایی بر سلامت کلی فرد تأثیر منفی نگذارند. در مقابل، دندانپزشکی سنتی (Conventional Dentistry) بیشتر به درمان مشکلات دهان و دندان تمرکز دارد، بدون اینکه الزاماً به اثرات جانبی مواد مصرفی بر سایر بخشهای بدن توجه کند.
در ادامه به بررسی تفاوتهای اصلی این دو روش پرداختهایم:
- دندانپزشکی زیستسازگار: در این روش از مواد زیستسازگار استفاده میشود که کمترین میزان سمیت و واکنش آلرژیک را دارند. برای مثال، به جای استفاده از آمالگام حاوی جیوه، از مواد جایگزین مانند کامپوزیتها و سرامیکهای زیستسازگار استفاده میشود.
- دندانپزشکی سنتی: در این روش ممکن است از موادی مانند آمالگام حاوی جیوه استفاده شود. با اینکه این مواد در بهبود دندانها مؤثرند، اما احتمال دارد در درازمدت برای سلامتی بدن مضر باشند.
- دندانپزشکی زیستسازگار: در این نوع دندانپزشکی، نگرانیهای زیادی در خصوص تأثیر فلزات سنگین مانند جیوه وجود دارد و سعی میشود تا جای ممکن از این فلزات اجتناب شود. استفاده از مواد بدون جیوه و حذف پرکردگیهای حاوی فلزات سنگین (مانند آمالگام) به کمک روشهای ایمنتر رایج است.
- دندانپزشکی سنتی: در دندانپزشکی سنتی، استفاده از آمالگام که حاوی جیوه است، به عنوان یک ماده محکم و با دوام، رایج است و اغلب از نظر اقتصادی و عملکردی مناسب تلقی میشود.
- دندانپزشکی زیستسازگار: این روش تلاش میکند تا تأثیر سلامت دهان بر سایر بخشهای بدن را در نظر بگیرد. بهویژه ارتباط بیماریهای لثه با بیماریهای قلبی، دیابت، و بیماریهای خودایمنی را به رسمیت میشناسد و در طراحی درمانهای خود به این ارتباطها توجه دارد.
- دندانپزشکی سنتی: بیشتر روی درمان مشکلات دهان و دندان تمرکز دارد و لزوماً به اثرات متقابل این درمانها بر سلامت عمومی بدن توجه خاصی نمیشود.
- دندانپزشکی زیستسازگار: در این روش، انجام درمانهای ریشه دندان با احتیاط بیشتری انجام میشود، زیرا ممکن است نگرانیهایی درباره باقی ماندن باکتریها و سموم در کانال ریشه و تاثیر منفی آن بر سلامت کل بدن وجود داشته باشد. برخی متخصصان زیستسازگار حتی ممکن است به جای درمان ریشه، گزینههایی مانند کشیدن دندان و استفاده از ایمپلنت را پیشنهاد دهند.
- دندانپزشکی سنتی: درمانهای ریشه به طور رایج انجام میشود و به عنوان روشی موثر برای حفظ دندانهایی که آسیب دیدهاند، مورد استفاده قرار میگیرد.
- دندانپزشکی زیستسازگار: دندانپزشکان در این روش، حساسیتها و آلرژیهای فردی را مد نظر قرار میدهند و تلاش میکنند تا از موادی که باعث تحریک یا حساسیت میشوند استفاده نکنند.
- دندانپزشکی سنتی: در دندانپزشکی سنتی، معمولاً آلرژیها به اندازه دندانپزشکی زیستسازگار مد نظر قرار نمیگیرند و استفاده از مواد رایج بدون در نظر گرفتن حساسیتها رواج دارد.
- دندانپزشکی زیستسازگار: تمرکز زیادی روی پیشگیری از بیماریهای دهان و دندان دارد. از تکنیکها و رژیمهای خاصی استفاده میشود تا از بروز مشکلات جلوگیری کند، از جمله استفاده از مواد و روشهای طبیعی برای تمیز کردن دندانها.
- دندانپزشکی سنتی: هرچند پیشگیری هم اهمیت دارد، اما بیشتر تمرکز بر درمانهای بالینی است.
در دندانپزشکی زیستسازگار از مواد بدون فلز، بدون جیوه، و فاقد ترکیبات سمی استفاده میشود. این کار میتواند ریسک حساسیتها و واکنشهای آلرژیک را کاهش دهد.
مواد زیستسازگار تأثیر کمتری بر روی سیستم ایمنی و هورمونی بدن دارند. این موضوع به خصوص برای بیمارانی که مشکلات سیستم ایمنی یا هورمونی دارند، اهمیت ویژهای دارد.
دندانپزشکی زیستسازگار به اهمیت میکروبیوم دهان توجه میکند و سعی دارد با استفاده از روشهای غیرمخرب و مواد طبیعی، از تعادل باکتریهای مفید در دهان محافظت کند.
این رویکرد ارتباط سلامت دهان و دندان با سلامت کل بدن را مدنظر قرار میدهد و در نتیجه، میتواند در پیشگیری از بیماریهای قلبی، عروقی، و التهابی مؤثر باشد.
استفاده از مواد طبیعی و زیستسازگار میتواند ریسک حساسیت و عوارض جانبی ناشی از مواد دندانی را کاهش دهد.
در این روش، سعی میشود از مواد تجزیهپذیر استفاده شود و از موادی که میتوانند به محیط زیست آسیب برسانند، اجتناب شود.
مواد و تجهیزات زیستسازگار اغلب هزینه بیشتری دارند و این ممکن است درمانها را برای بیماران گرانتر کند.
برخی از مواد زیستسازگار ممکن است به اندازه مواد سنتی محکم یا کارآمد نباشند و در برخی موارد نیاز به جایگزینی دارند.
روشهای زیستسازگار ممکن است نسبت به روشهای سنتی زمان بیشتری برای درمان نیاز داشته باشند، زیرا درمانها دقیقتر و حساستر هستند.
دسترسی به متخصصان دندانپزشکی زیستسازگار ممکن است در برخی مناطق محدود باشد و این دسترسی، درمان را برای همه بیماران ممکن نکند.
برخی از روشها و مواد جدید در دندانپزشکی زیستسازگار هنوز به اندازه کافی بررسی نشدهاند و تحقیقات علمی طولانیمدت برای اثبات اثربخشی و ایمنی آنها وجود ندارد.
این نوع دندانپزشکی به تجهیزات و تکنولوژیهای خاصی نیاز دارد که ممکن است در همه مطبها و کلینیکها موجود نباشد.
دندانپزشکی زیستسازگار روزبهروز با استقبال بیشتری مواجه میشود. با توجه به افزایش آگاهی عمومی از تأثیر مواد شیمیایی و فلزات سنگین بر سلامت بدن، احتمالاً این حوزه رشد بیشتری خواهد داشت. در ادامه به چند جنبه از پیشرفتهای احتمالی در آینده دندانپزشکی زیستسازگار اشاره میکنیم:
با استفاده از نانوذرات در مواد دندانپزشکی میتوان به مقاومت و دوام بیشتر، ضدباکتری بودن و بهبود ترمیمهای دندانی دست یافت. این مواد میتوانند بهطور فعال باکتریها را از بین ببرند و بهبود سلامت دهان را تسریع کنند.
پرینترهای سهبعدی با استفاده از مواد زیستسازگار، ایمپلنتها و پروتزهای دندانی دقیقتر و سازگار با بدن ایجاد میکنند. بهعلاوه، این فناوری به کاهش ضایعات و هزینهها نیز کمک میکند.
دندانپزشکان در آینده میتوانند با کمک مهندسی بافت، دندانهای طبیعی را بازسازی کنند. این رویکرد شامل استفاده از سلولهای بنیادی و داربستهای زیستسازگار برای رشد بافت دندان جدید است.
با کمک تکنیکهای تصویربرداری دیجیتال و هوش مصنوعی، فرآیندهای تشخیصی و درمانی دقیقتر و سریعتر میشوند. این امر به بهبود کیفیت و کاهش خطاهای دندانپزشکی کمک میکند.
استفاده از موادی که دارای خواص ضد حساسیت و ضد التهاب هستند، میتواند درد و ناراحتی بیماران را کاهش دهد و بهبود زخمها را تسریع کند.
با افزایش آگاهی نسبت به مسائل محیطزیستی، دندانپزشکی آینده به سمتی میرود که از موادی استفاده کند که تجزیهپذیر هستند و در صورت دفع، کمترین آسیب را به محیطزیست وارد میکنند.
در کل، دندانپزشکی زیستسازگار تلاش میکند تا از موادی که با بدن انسان همخوانی بیشتری دارند و کمتر سمی هستند، استفاده کند و با ترکیب فناوریهای پیشرفته، تجربه درمانی سالمتر و موثرتر را برای بیماران فراهم آورد.
شرکت آریا تندیس درمان پارسه امیدوار است که با خواندن این مقاله اطلاعات کافی در مورد دندانپزشکی زیست سازگار به شما داده باشد، ممنون از اینکه تا پایان این مقاله با ما همراه بودید.
همچنین شرکت آریا تندیس درمان دارای تیم تخصصی پشتیبانی و تعمیرات تجهیزات دندانپزشکی می باشد که میتواند در نگهداری و تعمیرات و همچنین به عنوان مشاور در زمان خرید تجهیزات دندانپزشکی، در کنار شما باشد.
