از آن زمان که اولین وبسایت در سال 1991 ساخته شد، طراحی وب یک مسیر پیچیده و طولانی را طی کرده است. در حال حاضر بیش از یک میلیارد سایت فعال در اینترنت وجود دارد، بنابراین نباید عجیب ببینیم که بازار طراحی وب همواره پر رونق است و کاربران زیادی هر روز به دنبال ایجاد و طراحی وبسایت جدید برای خودشان یا کسب و کار خود میباشند. به همین دلیل، این صنعت پر رونق و بازار آن به سرعت کسب و کارهای مختلف را تحت تاثیر خود قرار میدهد و به نظر نمیرسد که به زودی از بین برود. اگر هدف شما طراحی یک وبسایت است و یا میخواهید اطلاعات خود را در این زمینه افزایش دهید، با مطالعه این مقاله میتوانید با تمامی جوانب و ابعاد طراحی وبسایت آشنا شوید.
در اصطلاح ساده و کلی، طراحی وب یعنی هنر برنامهریزی و تنظیم محتوا در یک صفحه وب، تا شما بتوانید اطلاعات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید. افراد با اهداف مختلفی به طراحی وب میپردازند و برای انجام اهدافشان، ممکن است یکی از مدلهای زیر را برای وبسایت خود انتخاب کنند:
- وبسایت پرتفولیو برای نمایش نمونهکارها
- وبسایت فروشگاهی برای فروش محصولات
- وبسایت شرکتی برای معرفی و تبلیغ مجموعه
- وبلاگ برای به اشتراک گذاری مطالب و دانستهها
- وبسایت رستوران برای رزرو و سفارش غذا
- وبسایت معرفی خدمات برای تبلیغ کسب و کار و جذب مشتریان جدید
طراحی وب نقش اساسی در ظاهر یک وبسایت ایفا میکند که میتواند تجربه کاربری را بهبود بخشد. به عنوان یک مثال، میتوان طراحی وب را مثل طراحی داخلی یک ساختمان در نظر گرفت؛ هر چقدر که طراحی داخلی بهتر و جذابتر باشد، بیشتر افراد جذب میشوند.
حضور در دنیای آنلاین امروزی یکی از عوامل اساسی پیشرفت کسب و کارهاست و به همین دلیل، طراحی وب در سالهای اخیر اهمیت ویژهای پیدا کرده است. در این متن، تمام اطلاعات عمومی درباره ابعاد طراحی وب به شما ارائه شده تا بتوانید در آینده برای طراحی و توسعه وبسایت خود از آن استفاده کنید.
اولین موضوعی که باید در زمینه طراحی و توسعه وب مشخص کنیم، تفاوت بین طراحی وب (Web Design) و توسعه وب (Web Development) است.
طراحی وب به ظاهر سایت مرتبط است. یک طراح وب مسئول آرائش و طراحی ظاهری وبسایت است که باعث جلب توجه کاربران به وبسایت میشود. این موضوع را در ادامه به تفصیل بررسی خواهیم کرد.
توسعه وب به ساختار و بدنه وبسایت ارتباط دارد. یک توسعهدهنده وب وظیفه طراحی اسکلت وبسایت را دارد تا ساختار این وبسایت قویتر و منطبقتر با اصول باشد و استفاده از آن به راحتیتر باشد. بخش توسعه وبسایت از طریق کدنویسی انجام میشود.
حالا به طور خلاصه به زبانهای برنامهنویسی اصلی در طراحی و توسعه وب میپردازیم:
یک زبان برنامهنویسی برای ایجاد بخش ظاهری (فرانتاند) وبسایتها است که برای ساختاردهی وبسایت به کار میرود.
یک زبان برنامهنویسی (یا بهتر بگوییم استایلدهی) است که اطلاعات ظاهری وبسایت را شامل میشود. Html و CSS با همکاری، ظاهر و نمای بصری وبسایت را تعیین میکنند.
یا سیستم مدیرت محتوا، یک نرمافزار است که مدیریت محتوای دیجیتال وبسایت را انجام میدهد. با داشتن امکانات و اطلاعات اولیه در خصوص CMS ها، هر کسی میتواند بدون نیاز به دانش توسعه وب و کدنویسی وبسایت مناسب را طراحی کند.
آشنایی با المانهایی که باعث میشوند سایت شما طراحی خوبی داشته باشد و نحوه استفاده از آنها، یکی از مهمترین نکاتی است که در این بخش به آن میپردازیم.
اصول ابتدایی طراحی سایت، بر اساس نظریات و تجربیات هنرمندان و طراحان، برای قرار دادن بخشها و المانها در سایت تعریف شده است. استفاده از این اصول میتواند به طراحان کمک کند تا سایتی با ظاهر مرتب و زیبا طراحی کنند.
البته باید ذکر کرد که هیچکدام از این اصول را نمیتوان به عنوان قوانین قلمداد کرد و بیشتر باید به آنها به عنوان راهنما و منبع الهام نگاه کرد. همانطور که پیکاسو میگوید: "قوانین را مانند یک حرفهای یاد بگیرید تا بتوانید آنها را هنرمندانه پشتیبانی کنید"، بعد از آموزش پایه و اصول طراحی وب، میتوانید در اجرای آنها با طریقه خودتان آزادی عمل داشته باشید. اصول مهم در طراحی سایت عبارتاند از:
1. کاربر محوری (User-Centricity): اصلیترین مبنا در طراحی سایت، تأمین نیازها و تجربه کاربری بهتر برای بازدیدکنندگان است. سایت باید بر اساس نیازها، تمایلات و خواستههای کاربران طراحی شود.
2. طراحی واکنشگرا (Responsive Design): سایت باید به صورت مناسب و با پاسخگویی به اندازه صفحه نمایش دستگاههای مختلف مانند کامپیوتر، تبلت و موبایل طراحی شود.
3. سرعت بارگذاری (Loading Speed): سایت باید به سرعت لود شود تا کاربران از تجربه سریع و موثری برخوردار شوند و ترک نشوند.
4. ساختار منطقی (Logical Structure): ساختار سایت باید ساده، منطقی و قابل فهم برای کاربران باشد تا به راحتی اطلاعات مورد نیاز را پیدا کنند.
5. کیفیت محتوا (Quality Content): محتوای سایت باید اصیل، مفید و جذاب باشد تا کاربران به سایت جذب شده و از آن بهرهمند شوند.
6. رنگ و طراحی (Color and Design): استفاده از رنگها و طراحی مناسب باعث جلب توجه کاربران و ایجاد ارتباط بین آنها و سایت میشود.
7. ناوبری (Navigation): ناوبری سایت باید آسان و یکپارچه باشد تا کاربران به راحتی بتوانند در سایت حرکت کنند و به اطلاعات مورد نظر دسترسی پیدا کنند.
8. امنیت و حفاظت (Security): امنیت اطلاعات و حفاظت از حریم شخصی کاربران، یکی از اصول حیاتی در طراحی سایت است.
چیدمان وبسایت تعیینکنندهی اساسی اسکلت سایت شماست. این چیدمان باعث تعیین نظم و مدل بصری وبسایتتان میشود. در طراحی وبسایت، باید توجه زیادی به ظاهر و نمایی آن داشته باشید زیرا برای پیشرفت کسب و کارتان بسیار ضروری و حیاتی است و به طور مجازی، صدای کسب و کار شما محسوب میشود که به جذب مخاطبان بسیار کمک میکند.
چیدمان وبسایت شما توسط چند عامل اساسی تعیین میشود که یکی از آنها هدف وبسایت شما، دیگری پیامی که میخواهید به کاربران خود ارسال کنید و در نهایت، محتوایی که در وبسایت تولید میکنید است. هرچند نمیتوان برای چیدمان همهی وبسایتها قانون مشخصی تعیین کرد، اما به طور کلی دو نوع چیدمان زیر استفاده میشود:
1. چیدمان مطابق با محتوا: چیدمان وبسایت شما باید بر اساس محتوایی که ارائه میدهید طراحی شود. به عنوان مثال، اگر شما یک فروشگاه اینترنتی دارید و میخواهید محصولات خود را نمایش دهید، بهتر است وبسایت خود را طوری طراحی کنید که فضای کافی برای نمایش محصولات وجود داشته باشد. یا اگر وبلاگی راه انداختهاید، باید آن را به گونهای طراحی کنید که بتوانید محتواهای خود را به صورت منظم به خوانندگانتان ارائه دهید.
2. چیدمانهای رایج: در حال حاضر تعداد زیادی چیدمان استاندارد و معمول وجود دارد که مدتها در طراحی وبسایتها استفاده میشوند. این چیدمانهای رایج برای طراحانی که تازه وارد حرفه هستند بسیار مناسب و ایدهآل هستند و آنها میتوانند برای شروع پروژه خود از آنها بهره ببرند.
عملکرد وبسایت شما اساسا به شیوهای که سایت شما کار میکند، اشاره دارد. این شامل سرعت بارگذاری و سهولت استفاده تا اقدامات خاصی که ممکن است بر روی آن انجام دهید، میشود.
با توجه به پیشرفتها و تغییرات قابل مشاهده در حوزه وب و اینترنت، شرایط و امکانات وبسایتها از گذشته بهبود یافته است و کاملتر شدهاند.
در زیر به عوامل اصلی در بهبود عملکرد وبسایتتان پرداختهایم:
1. سرعت بارگذاری: سرعت بارگذاری صفحات وبسایت بسیار مهم است. یک وبسایت که سریع بارگذاری میشود، تجربه کاربری بهتری را فراهم میکند و مخاطبان بیشتری را جلب میکند.
2. بهینهسازی موتورهای جستجو: این شامل استفاده از کلمات کلیدی مناسب، افزایش ترافیک آلی و بهبود رتبهبندی در موتورهای جستجو مانند گوگل میشود.
3. طراحی و رابط کاربری (UI/UX): یک رابط کاربری کارآمد و زیبا و تجربه کاربری مثبت، کمک به افزایش تعامل کاربران با وبسایت و افزایش نرخ تبدیل دارد.
4. محتوای باکیفیت: ارائه محتوای مفید، ارجحیت داده شده به SEO، و محتوای جذاب و بهروز میتواند به بهبود عملکرد وبسایت بسیار کمک کند.
5. پاسخگویی به دستگاههای مختلف: امروزه تعداد زیادی از کاربران از دستگاههای مختلف برای مرور وبسایتها استفاده میکنند. بنابراین وبسایت باید قابلیت واکنشگرا برای تمام اندازههای صفحه داشته باشد.
6. امنیت وبسایت: اهمیت امنیت و حفاظت از اطلاعات حساس کاربران نقطهی حیاتی دیگری برای بهبود عملکرد وبسایت است.
7. تجربه کاربری موبایل: طراحی اختصاصی برای دستگاههای تلفن همراه و بهینهسازی تجربه کاربری برای مشتریان موبایل، امری غیرقابل اغفال است.
همچنین، مداومت در بهبود عملکرد وبسایت و انطباق با تغییرات بازار و نیازهای کاربران نیز به عنوان عامل بسیار مهمی برای موفقیت در دنیای آنلاین محسوب میشود