الگوهای مختلف در بازاریابی، از کلاسیک تا مدرن، تعریف شده‌اند. این الگوها به تنظیم محور عرضه و محدوده‌های تقاضا می‌پردازند. الگوی نیچ مارکتینگ، به طرف تقاضا متمرکز شده و با بررسی نیازهای مشتریان و افرادی که ممکن است مشتری محصول باشند، محصولات مناسب را عرضه می‌کند.
الگوی بازاریابی نیچ یا بازار گوشه، استراتژی تأمین نیازهای خاص یک جامعه است و هدف آن تأمین نیازهای یک گروه خاص از مشتریان را دارد تا با رضایت آنها، بازار دائمی و وفاداری برای محصولات فراهم شود. این رویکرد بازاریابی به عنوان "نیچ مارکتینگ" شناخته می‌شود و تمرکز آن بر تخصص و اختصاص به یک بخش خاص از بازار است که حضور رقبا در آن کمتر است.
استراتژی اصلی نیچ مارکتینگ بر اساس تأمین یک بازار بزرگ در یک دامنه خاص و با تمرکز بر مشتریان خاص خود است. بنابراین، گام اول در تعیین استراتژی‌های نیچ مارکتینگ، شناسایی یک گروه خاص از مشتریان است که باید مورد توجه و بازاریابی قرار گیرند.
در زاویه دید کلی بازاریابی نیچ، تمرکز بر این مسئله است که نباید تلاش کنید تا تمام افراد یا زیرشاخه‌های بازار را پوشش دهید؛ زیرا محصول شما به تمام آنها جذابیت ندارد. از این رو، نیازی به تأیید همه اجتماع نیست و کافی است نظر جامعه خاصی که مورد توجه شماست را بدست آورید. سپس، پس از تعیین جامعه هدف، باید تحقیقی انجام دهید و به مواردی از جمله نیازها، علایق، موقعیت جغرافیایی، فرهنگ، دیدگاه‌های مذهبی، شرایط سنی، تأثیرگذاران و ... توجه کنید و در نهایت اطلاعات به دست آمده را به خوبی به کار ببرید.
در رویکرد بازار گوشه‌ای، ارتباط محصول تا بسته‌بندی و حتی تبلیغات با نیازها و سلایق جامعه هدف ضروری است. به عنوان مثال، در صنعت عطرسازی با تعیین جامعه هدف برای خانم‌های جوان، توانسته‌اید به نیازها و علایق این گروه متمرکز شده و محصولاتی با تبلیغات، بسته‌بندی و ویژگی‌هایی که به خوبی با سلایق آنان هماهنگ باشند، ارائه دهید. این فرآیند ممکن است به سایر اقشار جامعه مثل دختران نوجوان یا زنان مسن هم نمایش داده نشود، اما با انحصار بر رضایت خانم‌های جوان، موفق به ارائه محصولاتی است که نیازهای این گروه را پوشش دهند. در پایان، این رویکرد مارکتینگ مانند یک ماهی بزرگ در برکه کوچک است که توانایی قوی‌تر برای جلب رضایت خواهد داشت. مراحل نیچ مارکتینگ شامل تحقیق در مورد مشتریان، طراحی محصول بر اساس نیازهای آنها، انتخاب هوشمندانه پلتفرم تبلیغاتی، شراکت و بازاریابی آفلاین می‌باشد.
بین مزایای استفاده از رویکرد نیچ مارکتینگ می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
مدل بازاریابی نیچ می‌تواند در هر نوع کسب و کاری اعم از کوچک یا بزرگ، مؤثر باشد، به غیر از شرایطی که کسب و کار دارای محصولات متنوع و گسترده‌ای باشد. حتی در چنین شرایطی، امکان دسته‌بندی مشتریان به گروه‌های مشترک و استفاده از استراتژی بازاریابی نیچ برای هر گروه مشتری وجود دارد.
اهمیت اصلی در شناخت مشتریان خود است. به طور عمومی، کمتر کسب و کاری وجود دارد که بتواند ادعا کند تمام اقشار جامعه را به عنوان مشتری خود جذب کند. حتی یک شرکت بیمه که خدمات خود را به تمام اقشار جامعه ارائه می‌دهد، باید ابتدا تمایل به بیمه کردن اعضای خانواده خود را که قطعاً یک گروه خاص از جامعه هستند، بشناسد و استراتژی بازاریابی خود را بر اساس نیازهای این گروه از مشتریان تنظیم کند.
به عنوان یک نمونه عالی از نیچ مارکتینگ، یک تولیدکننده لباس‌های رسمی مردانه، به خصوص کت و شلوار، می‌تواند مورد اشاره قرار گیرد. مشتریان این تولیدی تنها افراد ویژه‌ای از جامعه هستند؛ مردانی که به دنبال خرید کت و شلوار هستند. این مشتریان اهداف خاصی را با خرید این محصولات دنبال می‌کنند که نیاز به تحقیقات دقیق تر در این زمینه دارند، مانند سن، مقصد استفاده و ...
به عنوان مثال دیگر، تولیدکننده کفش‌های طبی می‌تواند نمونه دیگری از نیچ مارکتینگ باشد. این کفش‌ها ممکن است به صورت زنانه، مردانه و کودکانه تولید شوند، اما جامعه هدف این تولیدی تمام اقشار جامعه نیست. باید مشخص شود که چه گروهی از افراد این کفش‌های طبی را استفاده می‌کنند، اهداف خود را با انتخاب این کفش‌ها چه تعقیب می‌کنند و سایر موارد مهم دیگر.
در ایجاد استراتژی بازاریابی نیچ، نیازی نیست که حتماً دارای یک فروشگاه فیزیکی یا شرکت باشید و تلاش کنید تا در فضای فیزیکی آن را راه‌اندازی کنید. به جای آن، فضای آنلاین یکی از بهترین محیط‌ها برای اجرای بازاریابی نیچ است؛ زیرا مشتریان در این فضا با جستجوهای خاص و ویژه، در حال کسب اطلاعات و یافتن فروشگاه‌های اینترنتی مرتبط هستند.
به عنوان مثال، کسی که به دنبال خرید کفش زنانه مجلسی است، نیاز نخواهد داشت که از مغازه به مغازه رفته و در جستجوی محصول خود گم‌شود؛ اما در فضای اینترنت می‌تواند با جستجوی عبارت مربوطه، جستجوی خود را با دقت بیشتری انجام دهد. این فرآیند فیلترینگ در جستجوهای اینترنتی نقطه‌ای است که نحوه عملکرد بازاریابی نیچ را به خوبی نمایان می‌کند. اگر به عنوان مالک یک فروشگاه آنلاین فعال هستید، سعی کنید که تمامی محصولات خود را دسته‌بندی و همراه با محتوا و منابع تخصصی ارائه دهید. این روند باعث می‌شود هر دسته از محصولات فروشگاه شما به شکل یک استراتژی بازاریابی نیچ حرفه‌ای تبدیل شود.
از سوی دیگر، اگر وب‌سایت شما نوع فروشی ندارد، به‌یاد داشته باشید:
به عنوان مثال، یک وب‌سایت خبری نمی‌تواند ادعا کند که همه اعضای جامعه محتواهایش را می‌خوانند و به اخبار آن نیاز دارند. حتی این اخبار هم می‌توانند بر اساس مخاطب خاص خود دسته‌بندی شوند.
احتمالا با ایجاد یک الگوی نیچ مارکتینگ در فعالیت‌های خود، ممکن است یک بخش از جامعه را به جای دهید؛ اما این اقدام می‌تواند برای جامعه هدف شما، یعنی مخاطبان موردنظرتان، به عنوان یک برند تاثیرگذار و معتبر مشخص شود. به عنوان مثال، برای کسی که در تولید کیف مناسب برای مادران جوان مشغول است، نیازی نیست که نظر مردهای این جامعه را جلب کند؛ بلکه با تمرکز بر روی نیازهای و خواسته‌های مادران جوان و ارتباط مستمر با آنها، برندی معتبر و محبوب برای هدف خود ایجاد می‌کند. این نشان می‌دهد که بازاریابی نیچ چقدر اهمیت دارد و چگونه می‌تواند در تجارت امروز نقش بسزایی ایفا کند.
