انتخاب ماسک با توجه به انواع اقسام مدل‌ها و تقلبی و اصل بودن کار مشکلی است، من خودم پس از مدت زیادی متوجه شدم چه ماسکی مناسب من است و به دلیل حساسیت به هوای تهران تمام ۳۶۵ روز سال را در بیرون از خانه با ماسک رفت‌وآمد می‌کنم. اگر در اینترنت دنبال اطلاعاتی در مورد ماسک بگردید به انبوهی از اطلاعات غلط و نادرست کپی پیس شده نامربوط خواهید رسید اما در اینجا به‌طور خلاصه و مفید به اطلاعات درستی در این رابطه دست خواهید یافت.
درصورتی‌که ریش دارید ماسک زدن هیچ فایده ای برای شما ندارد چون ماسک باید به‌صورت بچسبد، آقایان حتماً در صورت استفاده از ماسک صورت خود را همیشه کاملاً اصلاح‌کرده نگاه‌دارند.
همین اول خط بهتون بگم درصد بسیار زیادی از ماسک‌های موجود در بازار در حدود ۸۰ درصد تقلبی و غیر استاندارد هستند و فقط در حد پارچه‌ای هستند که دور آن کش دوخته‌اند و به قیمت‌های بالا می‌فروشند. حداقل بجای خرید ماسک تقلبی یکی برای خودتان بدوزید! و پول خود دور نریزید. راهنمای دوخت در انتهای مطلب نیز آمده است.
تنها یک شرکت ایرانی بنام نانوپاک هست که ماسک N99)FFP3) و N95)FFP2) واقعی تولید می‌کند ولاغیر!
ماسک های تقلبی و غیر استاندارد را چگونه تشخیص دهیم؟
دوستان عزیز ماسک استاندارد باید در بسته بندی کارخانه ای درست و حسابی با نام و نشان آدرس آرم استاندارد و مجوزهای وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو باشد همچنین یک ماسک استاندارد اصلا نباید با چرخ خیاطی دوخته شده باشد و جای دوخت داشته باشد بلکه لبه های آن می بایست پرسی باشد.
طبقه‌بندی و حروف و اختصارات بکار رفته برای N99 N95 بر اساس استاندارد آمریکایی National Institute for Occupational Safety and Health و طبقه‌بندی FFP1 FFP2 FFP3 بر اساس استاندارد اروپایی European Committee for Standardization انجام می‌گیرد و می‌توان N99 را معادل FFP3 دانست و N95را معادل FFP2 دانست.
در انتهای متن راهنمای مفیدی برای انتخاب ماسک آمده است که شما را از سردرگمی نجات می‌دهد.
ماسک‌های تصفیه‌کننده هوا (Air Purifying Respirators) یا همان ماسک‌های حفاظت تنفسی به دو دسته ماسک‌های پرستاری یا جراحی و ماسک‌های تنفسی سری N99)FFP3) و N95)FFP2) تقسیم می‌شوند.
این نوع ماسک‌ها از انتشار عفونت بین بیمار و پرسنل بهداشتی درمانی پیشگیری می‌کنند. و به طور معمول در شرایط عادی استفاده می‌شوند نه در مناطق با طغیان و شیوع بالای یک بیماری واگیر تنفسی. البته در هنگام شیوع بیماری جهت کنترل انتشار بیماری در افراد عادی نیز کاربرد دارد. این ماسک‌ها می‌بایست پس از یک‌بار استفاده باید دور انداخته شوند.
در مناطق با شیوع بالای بیماری و اپیدمی کادر درمان و کسانی که با آلودگی زیاد سروکار دارند می‌تواند از ماسک‌های N95بدون سوپاپ نیز استفاده کنند.
به دلیل اینکه ماسک‌های سوپاپ دار کمک می‌کند که هوای بازدم به راحتی از داخل ماسک خارج شود و ممکن است هوای بازدم شخص آلوده باشد برای محافظت در مقابل بیماری‌های تنفسی، شخص بیمار و کادر درمان نباید از ماسک‌های سوپاپ دار استفاده کنند ، چرا که هوای بازدم او ممکن است آلوده باشد و این آلودگی بدون فیلتراسیون از ماسک خارج می‌شود اما ماسک‌های بدون سوپاپ اجازه خروج هوای بازدم آزادانه را نمی‌دهند.
این ماسک‌ها برای طیف گسترده‌تری از نیازمندی‌ها قابل استفاده می‌باشند و می‌بایست به طور کامل روی صورت بچسبد و فرد را در برابر گرد و غبار، میست، فیوم، و بیو آئروسول محافظت می‌کند.
استانداردهای تعیین شده می‌گویند که هر ماسک چه مقدار می‌تواند ذرات بزرگ‌تر از ۰/۳ میکرون یا ۳۰۰ نانومتر را فیلتر کند.
ماسک‌های N95 توانایی تصفیه 95% از آلاینده‌های موجود در هوا و ماسک‌های FFP2 توانایی تصفیه 94% از آلاینده‌های موجود در هوا را دارند. به همین صورت ماسک‌های N99 و FFP3 هر دو می‌توانند 99% از آلاینده‌های موجود در هوا را فیلتر کنند و قابلیت محافظت در برابر عوامل آلرژی زا ، دود سیگار ، بوی نامطبوع و ویروس‌ها و باکتری‌های بزرگ‌تر یا مساوی ۳۰۰ نانومتر یا ۰/۳ میکرون را دارند.
ماسک‌های FFP3 و N99 از لحاظ کارایی یکسان هستند و هر دو می‌توانند 99% از آلاینده‌های بزرگ‌تر از ۰/۳ میکرون را فیلتر و تصفیه کنند.
لطفاً برای اطلاعات دقیق‌تر به جدول زیر نگاه کنید:
ماسک‌های سوپاپ دار به شما کمک می‌کند که هوای بازدم به راحتی از داخل ماسک خارج شود و داخل فضای ماسک گرما و بخار تولید نشود. برای محافظت در مقابل بیماری‌های تنفسی، شخص بیمار بهتر است که از ماسک‌های سوپاپ دار استفاده نکند، چرا که هوای بازدم او ممکن است آلوده باشد و این آلودگی بدون فیلتراسیون از ماسک خارج شود.
هیچ‌کدام از ماسک‌ها قابلیت شستشو ندارند ماسک یک کالای یک‌بارمصرف هست و مدت استفاده به میزان آلودگی و تعداد دفعاتی که استفاده می‌کنید بستگی دارد. به‌صورت استاندارد 8 ساعت می‌توانید استفاده کنید ولی در صورت عدم استفاده مداوم و اضطرار تا یک هفته قابل استفاده هستند.
نشنیده بگیرید که در شرایطی که ماسک گیر نمیاد من خودم بیشتر از این‌ها از یک ماسک استفاده می‌کنم و همچنین شستشو هم انجام دادم!
سوپاپ روی ماسک به منظور تسهیل خروج هوای بازدمی از سوپاپ به جای کناره‌های ماسک می‌باشد. عموماً سوپاپ روی ماسک با فیلتر اشتباه گرفته می‌شود.
ماسک‌های سری N و FFP تصفیه‌کننده هوای تنفسی که در بالا به آن اشاره کردیم خود به دسته‌های ریزتری بر اساس کاربرد تقسیم می‌شوند :
۱- ماسک‌های حذف کننده ذرات (Particulate Filtering Respirators)
ماسک‌های حفاظت در برابر گرد و غبار، جزء دیگر انواع ماسک تنفسی فیلتر دار هستند که از ورود گرد و غبار، فیوم‌ها و میست‌ها جلوگیری می‌کنند. در این ماسک‌ها از مواد فیبری و الیافی همچون کاغذ، نمد یا پارچه برای به دام اندازی آلاینده‌ها استفاده می‌کنند. فیلتر این ماسک‌ها بر اساس استاندارهای آمریکایی در سه گروه N، R و P طبقه‌بندی می‌شوند.
طبقه N، شامل ماسک‌هایی است که منحصراً برای استفاده در اتمسفرهایی با ذرات غیر روغنی،کاربرد دارد .( مانند همین N99و N95 تنفسی) طبقات R و P نیز ماسک‌هایی با فیلترهای مقاوم در برابر ذرات روغنی یا فیلترهای عایق روغن را شامل می‌گردند.
۲- ماسک‌های حذف کننده گازها و بخارات (Vapor and Gas Removing Respirators)
ماسک‌های حفاظت در مقابل گازها و بخارات خاص، مانند گاز آمونیاک و بخار جیوه و گروه‌هایی از گازها و بخارات مانند گازهای اسیدی و بخارات آلی مورد استفاده قرار می‌گیرند که خود به سه دسته تقسیم می‌شوند.
این ماسک‌ها از نظر شکل ظاهری به دو نوع نیم صورت و تمام صورت طبقه‌بندی می‌شوند که نوع تمام صورت این ماسک‌ها برای حفاظت چشم‌ها در برابر مواد شیمیایی است که علاوه بر سیستم تنفسی بر روی چشم‌ها نیز اثرات تحریک کننده دارند.
کانیسترها مشابه کارتریج‌ها می‌باشند با این تفاوت که حجم ماده جاذب موجود در کانیسترها از کارتریج‌ها بیشتر و از نظر سایز بزرگ‌تر از آن‌ها است، بزرگ‌ترین تفاوت میان کانیسترها و کارتریج‌ها در این است که کانیستر معمولاً دارای دریچه استنشاقی هستند. فیلترهای موجود در کانیسترها و کارتریج‌های حذف کننده گازها و بخارات، بر اساس نوع گازهایی که قادر به جذب آن‌ها هستند، طبقه‌بندی می‌شوند
ماسک کربن اکتیو : ماسک کربنی یا کربن اکتیو بیشتر در صنعت فولاد استفاده می‌شود. ماسک کربن اکتیو دارای یک‌لایه کربن است که از شما در مقابل گازها و بخارهای سمی، فیوم‌ها و آلاینده‌های شیمیایی محافظت می‌کند.
۳- ماسک‌های الکتریکی تصفیه‌کننده هوا (Powered Air – Purifying Respirators (PAPR))
این ماسک‌ها از یک دمنده الکتریکی (معمولاً از طریق باطری) برای عبور دادن هوای آلوده از داخل بخشی که باعث حذف آلاینده‌ها می‌شود و نیز کمک به استنشاق هوا از ورودی ماسک بهره می‌برند.
۴- ماسک‌های نجات (Escape Masks)
نوعی خاص از انواع ماسک تنفسی وجود دارد، که در حین فرار (نه ورود یا بازگشت به محوطه آلوده) از هوایی با مخاطره آنی برای زندگی و سلامتی استفاده می‌شوند. این ماسک‌ها عموماً در مناطق با خطر بروز مسمومیت‌های تنفسی و کاهش اکسیژن در شرایط اضطراری مانند معادن (ماسک مونوکسید کربن) و یا در زمان‌های کوتاه همچون فرار از حریق (ماسک دود) مورد استفاده قرار می‌گیرند.
نتیجه‌گیری: خب حالا ما چه ماسکی انتخاب کنیم؟
ماسک N95 یا N99 سوپاپ دار یا هم‌رده آن بانام FFP2 یا FFP3سوپاپ دار
ماسک N99 سوپاپ دار یا هم‌رده آن بانام یا FFP3سوپاپ دار
ماسک پرستاری یا جراحی یا ماسک N95 یا N99 بدون سوپاپ یا هم‌رده آن بانام FFP2 یا FFP3بدون سوپاپ
ماسک پرستاری یا جراحی در محیط‌های عادی و ماسک N95 بدون سوپاپ یا هم‌رده آن بانام FFP2 بدون سوپاپ در محیط‌های بسیار آلوده و خیلی شلوغ
ماسک N99 سوپاپ دار یا هم‌رده آن بانام FFP3 سوپاپ دار و همچنین ماسک‌های ویژه مواد شیمیایی بارده‌بندی‌ها خاص که برای محیط‌های صنعتی ساخته‌شده است و رده‌بندی متفاوتی دارد.
* لینک مفید: الگوی تهیه ماسک دست‌دوز در منزل
منبع: ویکی پدیا - سایت شرکت نانوپاک
