صندوق سرمایه گذاری چیست؟
بسیاری از افراد به دلایل مختلفی مثل کمبود وقت، نداشتن اطلاعات کافی درباره فرصتهای سرمایه گذاری موجود و .… به تنها گزینهای که برای پسانداز پول خود فکر میکنند، بانک است. در نتیجه، فرصت کسب بازدههای بیشتر را از دست میدهند. یکی از ابزارهایی که این فرصت را در اختیار سرمایه گذاران قرار میدهد، صندوقهای سرمایه گذاری است. این صندوقها برای افرادی که قصد دارد به صورت غیرمستقیم در دارایی های مختلف سرمایه گذاری کنند یا اینکه زمان و اطلاعات کافی برای سرمایه گذاری مستقیم را ندارند مناسب است. با این کار، سرمایه گذار امکان دستیابی به بازدهی بالاتر از سود بانکی را به دست خواهد آورد. یک صندوق سرمایه گذاری، مجموعهای از سهام ، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار است. میتوانید آن را به صورت شرکتی در نظر بگیرید که افراد مختلف، پولهای خود را روی هم میگذارند و در سبدی از اوراق بهادار سرمایه گذاری میکنند.
انواع صندوق های سرمایه گذاری
صندوق های سرمایهگذاری انواع مختلفی دارند؛ اما تقسیمبندی اولیه این ابزارهای مالی بر اساس نحوه معامله و ترکیب دارایی آنها انجام میشود.
انواع صندوق های سرمایه گذاری براساس نحوه معامله
صندوق های سرمایه گذاری بر اساس نحوه معامله به دو دسته کلی صندوق سرمایه گذاری قابل معامله و صدور و ابطالی تقسیمبندی میشوند.
صندوقهای قابل معامله (ETF)، قابلیت معامله و خرید و فروش در سامانه معاملات آنلاین کارگزاری توسط سهامداران را دارند. اما برای خرید و فروش صندوقهای صدور و ابطالی باید از طریق سایت هر صندوق اقدام کرد.
انواع صندوق های سرمایه گذاری بر اساس داراییها
_ صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت:
صندوق های درآمد ثابت یکی از انواع صندوق های سرمایه گذاری است که این صندوقها برای افراد با ریسک پذیری پایین مناسباند. صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت بخش قابل توجهی از سرمایه های خود را در اوراق مشارکت ، گواهیهای سپرده بانکها و شرکتهای خصوصی و دولتی سرمایهگذاری میکنند. از خصوصیات این اوراق، داشتن سودی حدود ۳ الی ۴ درصد بالاتر از سپرده های بانکی و تضمینشده بودن آنها است که این مسئله ، از ریسک پایین سرمایهگذاری در آنها و البته سود کمتر آنها حکایت دارد.
_ صندوق های سرمایه گذاری در سهام:
این نوع از صندوقها معمولا حداقل ۷۰% از داراییهای خود را در سهام سرمایه گذاری میکنند. ۳۰% باقیمانده نیز به اختیار مدیر صندوق در سهام ، اوراق مشارکت ، سپرده بانکی یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری میشود. این کار باعث میشود که ریسک این نوع صندوقها نسبت به صندوقهای با درآمد ثابت بیشتر شود. به دلیل اینکه بخش زیادی از داراییهای این نوع صندوق در بورس سرمایه گذاری میشود، در نتیجه این نوع از صندوقها حداقل سود تضمین شده ندارند. این صندوقها بیشتر مناسب افرادی هستند که قصد سرمایه گذاری در بورس را دارند، اما فرصت یا اطلاعات کافی برای این کار را ندارند. با سرمایه گذاری در این نوع صندوقها سرمایه شما توسط یک تیم تحلیلی با مدیریت حرفهای و آشنا به مسائل مالی و سرمایه گذاری، در بورس سرمایه گذاری میشود. به همین دلیل ریسک بیشتری نیز دارند؛ اما از طرف دیگر این قابلیت را دارند که نسبت به صندوقهای سرمایه گذاری با درآمد ثابت، بازدهی بیشتری را نصیب سرمایه گذاران کنند.
_صندوقهای سرمایهگذاری مختلط:
در صندوقهای سرمایهگذاری مختلط، هم بر روی سهام شرکتهای بورسی و هم سپردهگذاری در بانک سرمایهگذاری میشود. به طور معمول در این صندوقها نسبت سرمایهگذاری در سهام و بانک بین ۴۰ تا ۶۰ درصد است. به این صورت که صندوق سرمایهگذاری مختلط حداقل ۴۰ و حداکثر ۶۰ درصد از سرمایه خود را به ترکیبی از سپرده بانکی، اوراق مشارکت و دیگر اوراق با درآمد ثابت یا خرید سهام اختصاص میدهند. با توجه به ترکیب نوع سرمایهگذاری صندوقهای مختلط میتوان گفت که بازدهی بیشتری نسبت به صندوقهای با درآمد دارند. هر چند که ریسک بیشتری نیز خواهند داشت. از آنجایی که حدود نیمی از دارایی صندوقهای مختلط به سپرده بانکی و اوراق مشارکت اختصاص داده میشود؛ بنابراین ریسک کمتری نسبت به صندوقهای سهامی.
_صندوقهای سرمایهگذاری کالایی :
صندوقهای کالایی دارایی خود را در کالای فیزیکی یا اوراق بهادار مبتنی بر آن سرمایهگذاری میکنند. به عنوان مثال، صندوق طلا داراییهای خود را در سکههای قابل معامله در بازار بورس و همچنین اوراق مشتقه با دارایی پایه سکه و طلا سرمایهگذاری میکند. به این ترتیب، دارندگان این نوع صندوق میتوانند همزمان با نوسان قیمت طلا در بازار آزاد، کسب سود کنند.
_ سایر صندوق های سرمایه گذاری:
_ صندوقهای سرمایه گذاری زمین و ساختمان :
صندوقهای سرمایه گذاری زمین و ساختمان، صندوقهایی هستند که سرمایههای کوچک اشخاص حقیقی یا حقوقی را به منظور سرمایهگذاری در پروژههای بزرگ ساختمانی جذب میکنند.
_ صندوقهای سرمایه گذاری پروژه :
صندوق سرمایه گذاری پروژه، صندوقهایی هستند که منابع مالی سرمایهگذاران را برای تأمین مالی پروژههای صنعتی، معدنی، نفت و پتروشیمی جذب میکنند
_ صندوق سرمایه گذاری نیکوکاری:
افرادی که قصد حمایت از این اهداف نیکوکارانه را دارند، بهجای پرداخت پولی که پس از یکبار پرداخت و هزینه شدن به پایان میرسد، در این صندوقها سرمایهگذاری میکنند و سود ناشی از این سرمایهگذاری بهصورت همیشگی به آن هدف اعطا میشود.
_ صندوق سرمایه گذاری جسورانه :
بعضی از کسب و کارها به جای طی یک مسیر خطی، مسیری نمایی و شتابگونه را طی میکنند. البته یا به سمت رشد و موفقیت یا به سمت افول و ورشکستگی. البته امکان دوم به مراتب بیش از اولی است اما همان تجربههای معدود موفقیت مانند «گوگل»، «آمازون»، «دیجی کالا»، «اسنپ» و … به قدری پولساز و سودآور هستند که همه شکستها را جبران میکنند.
_ صندوق سرمایه گذاری اختصاصی بازار گردانی :
همانطور که از نامشان پیدا است نوعی تخصصی از صندوقها هستند که بازارگردانی سهام شرکت یا صنعت از پیش تعیین شدهای را بر عهده دارند. بازارگردانی به معنای خریدوفروش سهمهای شرکت یا صنعتی خاص است که موجب بهبود نقدشوندگی و متعادل نگهداشتن بازار میشود.
_ صندوق سرمایه گذاری شاخصی :
صندوقهای سرمایه گذاری شاخصی، صندوقهایی هستند که منابع مالی جمعآوری شده را درست به شکلی سرمایهگذاری میکنند که عملکردی مشابه با عملکرد یکی از شاخصهای بازار سرمایه را به دست بیاورند؛ نه کمتر، نه بیشتر
_ مزایای صندوق های سرمایه گذاری:
_ مدیریت حرفهای داراییها در صندوق های سرمایهگذاری
_ شفافیت اطلاعات در صندوق های سرمایه گذاری
_ بازده مناسب صندوق های سرمایه گذاری
_ صرفه جویی ناشی از مقیاس
_ به حداقل رساندن ریسک سرمایهگذاری
_ تبدیل سرمایه های خرد به سرمایهگذاری کلان
_ سرمایه گذاری آسان
_ نقدشوندگی بالا
_ ضامن نقدشوندگی در صندوق های سرمایه گذاری
_معایب صندوق های سرمایه گذاری:
-خطرپذیری در بخش بازار
-سود تضمین شده
-نداشتن حق رأی در مجامع شرکت ها
-کاهش قدرت اختیار سرمایه گذار بر سرمایه گذاری شخصی
-هزینه های اداره صندوق
برترین صندوقهای سرمایهگذاری درامد ثابت در بازه یک ساله منتهی به ۳۱ اردیبهشت به شرح زیر هستند:
1-مروارید آگاه
28.04%
2-امین انصار
27.91%
3-مشترک افق کارگزاری بانک خاورمیانه
26.99%
4-ارزش آفرین گلرنگ
26.92%
5-اتحاد آرمان اقتصاد
26.84%
6-ثابت حامی
26.79%
7-ثابت نامی مفید
26.48%
8-مشترک صنعت و معدن
26.34%
9-مشترک آسمان سهند
26.17%
10-ارزش کاوان ایرانیان
25.56%